ՀԱՅԵՐԵՆԸ ՉԻ ԱՆՏԵՍՎԻ

Արցախի Գիտության, կրթության, մշակույթի, երիտասարդության եւ սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արամ Հարությունյանը Armlur.am-ի հետ զրույցում հայտարարեց, որ սխալ են այն հայտարարությունները, թե Արցախում, «Լեզվի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելով, հայերենի դերը նվազեցվում է: Ըստ Հարությունյանի՝ պատերազմի ավարտից հետո, երբ Արցախում խաղաղապահներն են տեղակայվել, Արցախի գրեթե բոլոր գերատեսչություններն իրենց ամենօրյա աշխատանքով առնչվում են նրանց հետ, ինչի համար ռուսերեն լեզուն դարձել է շատ անհրաժեշտ: Դրանով էլ պայմանավորված՝ մի խումբ պատգամավորներ որոշել են օրենքում փոփոխություններ կատարել եւ ռուսերեն լեզուն Արցախում դարձնել պաշտոնական լեզու, ոչ թե պետական: Արամ Հարությունյանը հավելեց նաեւ, որ դեռեւս կառավարությունն իր դիրքորոշումը չի ներկայացրել, ինչի համար իրենք չեն կարող ասել, թե իրենց առաջարկությունը ինչ հանգուցալուծում կստանա:

-Պարո՛ն Հարությունյան, տեղեկացանք, որ Ձեր ղեկավարած հանձնաժողովում է գտնվում «Լեզվի մասին» օրենքում փոփոխություն կատարելու հարցը, ըստ որի՝ այսուհետ պետք է Արցախում երկրորդ պաշտոնական լեզուն ռուսերենը հաստատվի: Ովքե՞ր են նախաձեռնել, ինչո՞ւ որոշեցիք նման նախաձեռնությամբ հանդես գալ:

-Նախ՝ նշեմ, որ նախագիծը դեռ պաշտոնական շրջանառության է, եւ կառավարությունը դեռեւս չի տվել վերջնական եզրակացությունը, ինչի պատճառով ներկա պահին դեռ մեր հանձնաժողովում չի քննարկվել: Ինչ վերաբերում է նախաձեռնողներին, ասեմ՝ երեք պատգամավորների նախաձեռնությամբ է, որից մեկը ես եմ: Հիմնավորման մեջ մենք նշել ենք, որ, բացի ստեղծված իրավիճակից, նաեւ այլ նախադրյալներ կան: Դրանցից կարեւորները նրանք են, որ Արցախի ամենամեծ սփյուռքը Ռուսաստանում է գտնվում, եւ մենք եթե հայրենադարձություն կազմակերպելու լինենք, պետք է պարտադիր նրանց համար հարմար պայմաններ ձեւավորենք, որպեսզի մարդիկ կարողանան գան եւ իրենց բնականոն կյանքը շարունակեն Արցախում: Բացի այդ, ներդրումների մասով կհեշտանա Ռուսաստանում ապրող հայերի համար այդտեղ գործունեություն ծավալելը: Այս ամենը մեզ հուշեց, որ պետք է Արցախում հնարավորություն ստեղծենք, որ հանրության մեջ ռուսերենի իմացությունն ավելի տարածվի ու ամրապնդվի: Եվ ուզում եմ ընդգծել, որ սա չի արվում հայերենի հաշվին: Որեւէ միտում չկա հայերենը ստորադասելու, նվազեցնելու մասին: Հաճախ հանրության մեջ սխալ կարծիք  է ձեւավորվել, թե փոխվում են պետական եւ պաշտոնական հասկացությունները: Այստեղ պետական լեզուն ինչպես եղել, այդպես էլ մնում է միայն հայերենը: Հաշվի են առնվել նաեւ խաղաղապահների հետ մեր հարաբերությունները: Ներկա պահին գրեթե բոլոր գերատեսչությունները համագործակցում են խաղաղապահների հետ եւ ստիպված են նամակագրություններ կատարել ռուսերեն լեզվով:

-Իսկ ի՞նչ դիրքորոշում ունի կառավարությունը: Իրենց հետ քննարկում ունեցե՞լ եք: Իրենց դիրքորոշումը Ձեզ հայտնի՞ է: Հիմա տարատեսակ տեղեկություններ կան. կառավարությունից ասում են, որ նման նախագիծ չկա, իսկ խորհրդարանն էլ հաստատում է, որ շրջանառության մեջ է դրվել այս հարցը: Նախապես քննարկում ունեցե՞լ եք, թե՞ անակնկալ է եղել իրենց համար:

-Հնարավոր չէ՝ կառավարության այն ներկայացուցիչները, որոնք իրավասություն ունեն, ասեն, որ չկա  նման նախագիծ: Հնարավոր է՝ ինչ-որ ժամկետների  հարց լինի, այդ օրը ներկայացված չլինի, հետո երեւա: Որոշակի քննարկումներ ունեցել ենք, բայց պետք է ուսումնասիրենք բոլոր հոդվածները: Կան լրացումներ, որոնք պետք է ուսումնասիրի կառավարությունը, որից հետո պարզ կլինի դիրքորոշումը:

Զրուցեց ՍՈՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ

ԲԱՆԱԿՑԱՅԻՆ ՍԽԱԼ ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ

«ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունն առաջարկել էր, որպեսզի ԱԺ-ում քննարկում լինի ռազմագերիների հայրենադարձման մասով, եւ մեր դիրքորոշումը արտահայտենք, սակայն իշխանությունը որոշեց, որ այն փակ պետք է լինի՝ ցուցաբերելով որոշակի վախեր այս հարցը բարձրաձայնելու վերաբերյալ, բայց ես կարծում եմ, որ Հայաստանը որեւէ վախենալու բան չունի եւ պարտավոր է պահանջել իր ռազմագերիներին, եւ Ադրբեջանը նոյեմբերի 9-ի ստորագրված հայտարարությամբ պարտավոր է վերադարձնել մեր ռազմագերիներին. այս հարցը պետք է հնարավորինս շուտ լուծում ստանա»,- ասել է «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Անի Սամսոնյանը:

Պատգամավորը նշել է, որ իրենց խմբակցությունը բարձրացրել է այն հարցը, որ ռազմագերիների թիվը պետք է հրապարակել. «Ինչ -որ տարբեր թվեր են հնչում, օրինակ՝ ՄԻԵԴ դիմում են 220 եւ ավել գործով, մարդկանց մոտ տպավորություն է ստեղծվում, որ մենք այդքան գերի ունենք: Տարբեր սոցիալական հարթակներում, որ իրավապաշտպաններ զբաղվում են, երբեմն հրապարակում են ցուցակներ, որոնք մարդկանց մոտ կարող են սխալ ենթադրությունների առիթ տալ, այսինքն՝ այսօր չկա պատկերացում, գաղափար, թե քանի կյանք է մեզ պարտավոր Ադրբեջանը, իսկ դա շատ կարեւոր է, որովհետեւ Ադրբեջանին դա լրացուցիչ պարտավորություն եւ պատասխանատվություն է ապահովել այդ մարդանց կյանքը»:

Այն դիտարկմանը, որ անհետ կորած զինծառայողների ծնողները չգիտեն՝ իրենց երեխաները զոհվել են, թե գերի են ընկել, իսկ կառավարության ներկայացուցիչների հետ հանդիպումից հետո ավելի հիասթափված են լինում, արդյոք բավարար ժամանակ չի անցել հստակեցնելու համար նրանց ճակատագիրը, Սամսոնյանը նշել է. «Արցախի կառավարությունը մի հաղորդագրություն հղեց, որ բազմաթիվ զոհվածներ թաղվել են ադրբեջանցիների կողմից, եւ դա խանգարում է որոնողական աշխատանքներին, այսինքն՝ եթե կարողանում են գտնել այն մարդկանց, որ պատերազմի ընթացքում զոհվածների մարմիններ են թաղել եւ ստեղծել են եղբայրական գերեզմաններ, որոնողները փորձում են գտնել այդ գերեզմանները, ստացվում է, եթե ոչ, ապա կանգնում ենք այն խնդրի առաջ, որ անհետ կորածների մասին տեղեկատվություն չենք ունենում: Ծանոթ մարդիկ ասում են, որ զոհվածին վաղուց հանձնել են հողին, բայց նրա անունը չի հրապարակվել, միգուցե հիմա են հրապարակվում: Մինչեւ այսօր չեն հրապարակել՝ քանի զոհ ունենք, եւ քանի դեռ այդ թիվը չկա, անուններ են հրապարակելու, ու տպավորություն է ստեղծվելու, որ նոր անուններ են, բայց այդ մարդիկ կարող է վաղուց հողին են հանձնվել, այսինքն՝ կառավարությունն այստեղ կանոնակարգված աշխատանքի խնդիր ունի, որը չի լուծում»:

ԶՐԱՀԱԲԱՃԿՈՆՆԵՐԻ ՎԱՃԱՌՔ

Երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը երեկ իր հարցազրույցում բանակի թալանի համար մեղադրեց գործող իշխանությանը՝ ասելով. «Իրական թալանը բանակի տեղի է ունեցել մինչեւ պատերազմը եւ պատերազմից հետո»:

Նա, մասնավորապես, հայտարարել է, որ պատերազմի ժամանակ, շրջանցելով Պաշտպանության նախարարությունը, այս կառավարությունը գնումներ է կատարել, եւ, օրինակ, գնել են մեծ քանակով զրահաբաճկոններ գրեթե 600 դոլարով. այս պահին այն կազմում է 313 հազար 200 դրամ, իսկ պատերազմի օրերին դոլարի փոխարժեքը մի փոքր ավելի ցածր էր: ArmLur.am-ը որոշեց փոքրիկ ուսումնասիրություն կատարել եւ պարզել, թե ինչ գումարով կարելի է զրահաբաճկոններ ձեռք բերել: Նախ՝ նկատենք, որ զրահաբաճկոններ վաճառվում են տարբեր վայրերում, եւ նույնիսկ List.am հայտարարությունների կայքում հնարավոր է հանդիպել զրահաբաճկոնների վաճառքի մասին ամենատարբեր հայտարարությունների: Կոնկրետ այստեղ զրահաբաճկոն հնարավոր է ձեռք բերել անգամ 15 հազար դրամով, առաջարկներ կան անգամ դրանք գնելու 21 հազար, 75 հազար, 85 հազար, նաեւ 125 հազար դրամով: Առաջարկներն ուղեկցվում էին նաեւ համապատասխան նկարագրություններով: Իսկ ի՞նչ գներ են գործում միջազգային շուկայում: Pro-spec.ru կայքում զրահաբաճկոնների արժեքները սկսվում են 3500 ռուբլիից (մոտ 24 հազար 500 դրամ): Այս կայքում զրահաբաճկոնների գները բազմազան են, եւ հնարավոր է այն գնել անգամ 294 հազար դրամով: Իսկ, ահա, ռուսական avito.ru կայքում զրահաբաճկոն հնարավոր է գնել 5 հազարից մինչեւ 10 հազար ռուբլիով (35 հազարից մինչեւ 70 հազար դրամ):

ԶՐՈՒՑԵԼ ԵՆ

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ, որի ընթացքում, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվել է Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարումը: «Շարունակվել է Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ իրավիճակի քննարկումը Ռուսաստանի, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եւ 2021 թվականի հունվարի 11-ի հայտարարություններում ամրագրված պայմանավորվածությունների կատարման համատեքստում, ինչպես նաեւ Ռուսաստանի եւ Թուրքիայի գործողությունների համակարգումը՝ ի շահ տարածաշրջանի սոցիալ-տնտեսական զարգացմանը»,- նշված է հաղորդագրության մեջ: Ռուսաստանի եւ Թուրքիայի նախագահները գոհունակությամբ արձանագրել են Լեռնային Ղարաբաղում հրադադարի վերահսկողության ռուս-թուրքական համատեղ կենտրոնի աշխատանքի մեկնարկը: