ՖՈՏՈ. «Ոչ մի կերպ չենք հարմարվում ո՛չ հայրենիքի ու հարազատների կորստի, ո՛չ էլ ամուսնուս գերեզմանն այնտեղ թողնելու փաստի հետ». արցախցի կնոջ պատմությունը

Մարինե Բալայանի ընտանիքը, կրելով մի շարք արհավիրքներ, շարունակում էր ապրել ու արարել հայրենի Արցախում՝ հույսով սպասելով, որ Արցախի համար մի օր արևը նույնպես կշողար:

44-օրյա պատերազմի ժամանակ Մարինեն կորցրեց իր ամուսնուն, իսկ 2023թ. սեպտեմբերի 19-ի պատերազմն իր հետ տարավ քրոջ 19-ամյա որդուն: Սեպտեմբերի 25-ին Ստեփանակերտի «Հայկազով»-ի զորամասի պահեստի պայթյունից մինչ օրս էլ անհայտ կորած է համարվում քրոջ ամուսինը:

«Ստեփանակերտի պայթյունից հետո երկու օր անց ճանապարհվեցինք դեպի Հայաստան՝ անցնելով դժոխային թվացող ճանապարհ, որը տևեց 38 ժամ։ Մենք շտապում էինք, որովհետև պետք է հուղարկավորեինք քրոջս որդուն, ում մարմինն արդեն տեղափոխել էին Գորիսի դիահերձարան…. Ոչ մի կերպ չենք հարմարվում ո՛չ հայրենիքի կորստի, ո՛չ հարազատների կորստի հետ, ո՛չ էլ ամուսնուս գերեզմանն այնտեղ թողնելու փաստի հետ», – պատմում է Մարինեն։

Մարինեի ամուսինը՝ Հայկը, Արցախյան առաջին գոյապայքարի ժամանակ զոհված ազատամարտիկի որդի էր, դաստիարակված՝ հայրենասիրությամբ ու նվիրվածությամբ: Հայկը ժամկետային ծառայությունն ավարտելուց հետո, 2007 թվականից ծառայության է անցնում Արցախի Պաշտպանության բանակում՝  նախ որպես ենթասպա, ապա բարեխիղճ ծառայության համար վերադասի կողմից նշանակվում է հակատանկային մարտկոցի հրամանատար: Ծառայությանը զուգահեռ ստանում է նաև բարձրագույն կրթություն՝ ավարտելով Ստեփանակերտի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան համալսարանի Իրավաբանության ֆակուլտետի Պատմության բաժինը: Մասնակցել է քառօրյա և 44-օրյա պատերազմներին:

«44-օրյա պատերազմում հոկտեմբերի 22-ին Վարանդայի /Ֆիզուլի/ «Ելի» կոչվող տեղամասում թշնամու արձակած ԱԹՍ-ի հարվածից ծանր գլխուղեղային վիրավորում է ստանում Հայկը և անգիտակից վիճակում տեղափոխվում է Երևանի «Աստղիկ» բժշկական կենտրոն: 11 ամիս շարունակ բժիշկները պայքարում էին նրա կյանքի համար, բայց ճակատագրի դեմ բոլորս անզոր էինք…. 2021թ. սեպտեմբերի 18-ին, այդպես էլ գիտակցության չգալով, Հայկը ևս բռնում է հավերժի ճանապարհը….»,- խորը ցավով վերհիշում է կինը՝ Մարինեն:

Արցախից Հայաստան տեղափոխելու ողջ ճանապարհին մեքենան վարել է Մարինեի 15-ամյա որդին: Հիմա Մարինեն իր երեք երեխաների, ծնողների և քրոջ ընտանիքի հետ ապրում է Հրազդան քաղաքում: Ասում է՝ աշխատանք են փնտրում՝ օրվա հոգսը թեթևացնելու համար: Մինչև 44-օրյա պատերազմը Հայկի ընտանիքն ապրում էր Մարտունու շրջանի Ներքին Ճարտար քաղաքում, սակայն քաղաքը 2020 թվականին անցավ թշնամու վերահսկողության տակ և Մարինեն իր երեք երեխաների հետ ստիպված եղավ տեղափոխվել Ստեփանակերտ: Հայկի աճյունը ևս ամփոփվել է Ստեփանակերտի Եղբայրական գերեզմանոցում:

«Առանց չափազանցնելու կասեմ, որ Հայկն օժտված էր մարդկային բոլոր դրական հատկանիշներով. բարի էր, հոգատար, անկեղծ ու նվիրված և չափից շատ հայրենասեր: Սիրված և հարգված էր և՛ ընկերների, և՛ հարազատների կողմից: Զինակից ընկերների մեջ մեծ հարգանք էր վայելում, միշտ պատվով ու խիզախությամբ է կատարել իր առջև դրված ցանկացած խնդիր»,- պատմում է Մարինեն:

Նանիկ Աղասյան