ԳՆԱՃԻ ԱՐԱԳԱՑՈՒՄ ԵՎ ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ՀՈՍՔ

2024 թվականի հուլիսի 29-ից օգոստոսի 12-ն ընկած ժամանակահատվածում Հայաստանի ֆոնդային շուկան դրսեւորել է խառը դինամիկա։ ACBA Bank-ի բաժնետոմսերը փոքր-ինչ աճել են՝ 2,7%-ով հասնելով հունիսի կեսերից ի վեր իրենց ամենաբարձր ցուցանիշին, այն բանից հետո, երբ ապրիլի վերջից (փակվել է օգոստոսի 9-ին) նվազել է գրեթե 8,0%-ով: Պոտենցիալ դրական նորությունների թվում կարելի է առանձնացնել վերջին վիճակագրությունը, որը վկայում է հունիսին Հայաստանի Հանրապետությունում առեւտրային բանկերի վարկավորման ծավալի թույլ, բայց աճի մասին (1,4% տարեկան): Մյուս կողմից, ՀՀ Կենտրոնական բանկի հուլիսի վերջին վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի նվազումը եւ առեւտրային բանկերի ավանդների 1,1% տարեկան նվազման վիճակագրությունը պետք է փոխհատուցեն դրական ֆոնը։

Ինչպես նշում է Հայաստանի ֆոնդային բորսան. «Մեր կարծիքով՝ այս շարժումն ավելի շատ կապված է կապի ոլորտից ֆինանսական հատված միջոցների հոսքի հետ, հավանաբար, մոտ ապագայում առաջինի աճի կատալիզատորների բացակայության ֆոնին։

Հունիսի վիճակագրությունը ցույց է տվել, որ կապի ոլորտում եկամուտների աճը կազմել է ընդամենը 1% տարեկան: Այսպիսով՝ Telecom Armenia-ի բաժնետոմսերը 2024 թվականին առաջին անգամ իջել են (4,6%-ով) մեկ բաժնետոմսի դիմաց 200 դրամ աջակցության կարեւոր մակարդակից, ինչը թղթի վրա հետագա ճնշման ռիսկեր է խոստանում։

l Եռամյա կորպորատիվ պարտատոմսերի գների ինդեքսը մնում է հետեւողականորեն բարձր եւ չի փոխվել դիտարկվող ժամանակահատվածում: Կայուն է եղել նաեւ հայկական դրամի փոխարժեքը: Կարգավորող մարմնի կողմից դրամավարկային քաղաքականության մեղմացման պահպանողական մոտեցման ֆոնին դրա ազդեցությունը եկամտաբերության եւ պարտատոմսերի գների, ինչպես նաեւ արտարժույթի շուկայում առաջարկի եւ պահանջարկի հավասարակշռության վրա չնչին է եղել։ Մյուս կողմից, հուլիսին հանրապետությունում գնաճի արագացման վիճակագրությունը շուկայի համար անակնկալ չէր, թեեւ դրանք սպասվածից մի փոքր բարձր էին եւ հավանաբար արդեն արտացոլված էին ֆինանսական գործիքների/պարտատոմսերի գներում։ Մենք տարվա ընթացքում ակնկալում ենք Կենտրոնական բանկի տոկոսադրույքի եւս երկու անգամ իջեցում` ապահովելու համար գնաճը մոտենալ նպատակային մակարդակին:

2024 թվականի հուլիսի 29-ից օգոստոսի 12-ն ընկած ժամանակահատվածում ՀՀ վիճակագրական կոմիտեն հրապարակել է մի շարք կարեւոր տվյալներ։ Հուլիսին երկրում գնաճը սպասվածից փոքր-ինչ ավելի է արագացել։ Թեեւ տարեսկզբից յոթ ամիս անց երկրում պահպանվել է գնանկում, ինչը, մեր կարծիքով, կարող է կարգավորողին մղել այս տարի տոկոսադրույքների եւս երկու անգամ իջեցման։

Վիճակագրությունը վկայում է արտաքին առեւտրի բացասական հաշվեկշռի ավելի մեծ աճի մասին։ Եվ եթե այս միտումը շարունակվի, ապա դա ԿԲ փոխարժեքի իջեցման հետ մեկտեղ կարող է հանգեցնել երկրում դրամի փոխարժեքի վրա որոշակի ճնշման։

l Հայաստանում գնաճը (ՍԳԻ) տարեկան կտրվածքով հասել է 1.4%-ի

l Բացասական զուտ արտահանումը հունիսին աճել է 24,8%-ով եւ կազմել 252 մլն ԱՄՆ դոլար:

Արտահանումը հունիսին տարեկան կտրվածքով աճել է 59.9%-ով, սակայն ամսական 10.9%-ով ցածր է:

Ներմուծման աճը տարեկան կտրվածքով կազմել է 20,6%:

l Պղնձի խտանյութի արտադրությունը Հայաստանում 2024 թվականի առաջին կիսամյակում աճել է 15%- ով եւ կազմել 144,6 հազար տոննա։ Միաժամանակ, ցինկի եւ մոլիբդենի արտադրությունը նույնպես տարեկան կտրվածքով աճել է 20,8%-ով եւ 25,2%-ով՝ համապատասխանաբար մինչեւ 5,39 հազար տոննա եւ 7,92 հազար տոննա։ Ընդհանուր առմամբ, արտադրության աճի տեմպերն արդեն պետք է արտացոլվեն արժույթի կատարողականում եւ, հավանաբար, նպաստեն դրա ամրապնդմանը առաջին կիսամյակում: Սակայն այժմ հիմնական մետաղների տեսակարար կշիռն ընդհանուր արտահանման մեջ կազմում է ընդամենը մոտ 2%, իսկ փոխարժեքի վրա ավելի մեծ ազդեցություն ունի թանկարժեք մետաղների եւ ոսկերչական իրերի արտադրությունը (վերամշակումը) եւ արտահանումը»։