ԼՂՀ Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ Վահրամ Աթանեսյանը «Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում հայտարարեց, թե սխալ է ադրբեջանական դիվերսիոն խմբի ներթափանցման համար հայ սահմանապահներին մեղադրելը: Ըստ մեր զրուցակցի` նման դեպքեր բոլոր երկրներում էլ լինում են:
-Պարոն Աթանեսյան, Քարվաճառ ներթափանցած ադրբեջանական դիվերսիոն խումբը կարողացել էր մի քանի օր շարունակ ազատորեն շրջել, անգամ նկարահանումներ անել եւ շփվել տեղի բնակչության հետ: Ըստ Ձեզ, ինչպե՞ս դա հնարավոր եղավ, արդյոք սահմանապահների ոչ բավարար զգոնությո՞ւնն էր պատճառը, եւ արդյոք այդքան հե՞շտ է ՀՀ տարածք թափանցելը:
-Ես այդ հարցին չեմ կարող պատասխանել, ավելի շատ այդ հարցին պետք է պատասխանեն զինվորականները:
-Այսինքն` հայ զինվորականներն իրենց «տեղում» չե՞ն:
-Չի կարելի նման արձանագրում անել, քանի որ ցանկացած, նույնիսկ ամենապաշտպանված երկրներում` պատերազմական իրավիճակում նման դեպքերից ապահովագրված չեն: Հակառակ դեպքում այլ երկրներից լրտեսներ, հատուկ ծառայությունների գործակալական ցանցեր չէին հայտնաբերվի ու ձերբակալություններ, դիվանագիտական սկանդալներ չէին լինի: Ուղղակի մեր իրավիճակը բարդ է այնքանով, որ Ադրբեջանի հետ խնդիրը կարգավորված չէ: Այս իրավիճակում բացառել, որ նման ներթափանցումները նախկինում չեն եղել կամ հետայսու չեն լինելու` չափազանց դժվար է:
Ու դրա համար ինչ-ինչ մեղադրանքներ կամ պահանջներ ներկայացնելը` սահմանները հսկող զորամասի հրամանատարությանը, կամ ընդհանրապես զինված ուժերի հրամանատարությանը, ես ճիշտ չեմ համարում: Պետք է ելնել օբյեկտիվ իրողությունից: Ովքեր եղել են այդ տարածքում կարող են վկայել, որ տեղանքն այնպիսին է… բաց լեռնային տարածք է եւ անհնար է ցանկացած ծերպի, լեռնակածանի վրա դիտակետ տեղադրել ու ամբողջովին վերահսկել իրավիճակը:
-Լավ, ենթադրենք` ներթափանցելու հնարավորությունը, տեղանքի բարդությունը հաշվի առնելով, չի կարելի բացառել, բայց մի՞թե սահմանակից հատվածներում իրավիճակի վերահսկողությունն այնքան թույլ է, որ ադրբեջանցիները կարողացել են օրեր շարունակ շրջել ՀՀ գյուղերում, անգամ անտառում որս անել, քեֆ կազմակերպել ու այն տեսագրել: Այս ամենն ինչի՞ մասին է խոսում:
-Որս չեն արել, իրականում նրանք անասնագողությամբ են զբաղվել: Ովքեր ադրբեջաներեն հասկանում են` տեսագրությունից կարող են պարզ պատկերացում կազմել, թե ինչի մասին է խոսքը: Դա որս չէ, ու բացառվում է, որ նրանք ապրել են որեւէ գյուղում: Չգիտեմ, թե ինչ աղբյուրից եք նման տեղեկություն ստացել: Տեսագրության մեջ հստակ ասվում է, որ իրենք մի քանի օր է, ինչ ճանապարհի վրա են: Դա ադրբեջանական դիվերսանտներից առգրավված տեսագրություն է, ինչը չեն հերքում նաեւ ադրբեջանական լրատվամիջոցները, ու այնտեղ խոսք չկա, որ իրենք արդեն մեկ ամիս է, ինչ ՀՀ-ում են: Հակառակը` իրենք ասում են, որ արդեն ճանապարհի վրա են գտնվում: Ու անգամ նշում են, որ ճանապարհի վրա իրենց ընկերներից մեկը հիվանդացել է ու հետ վերադարձել, իսկ իրենք հասել են Քարվաճառ:
-Նույն այդ դիվերսանտներին երկար ժամանակ Ծովակ գյուղի բնակիչները տեսել են իրենց բնակավայրերի մոտ, իրենց սեփական մեքենաներով, դա չի նշանակո՞ւմ, որ իսկապես բացթողումը մեր կողմից է եղել:
-Եթե իրենք նկատել են, ապա ինչո՞ւ որեւէ մեկին չեն ահազանգել:
-Բայց, ի վերջո, հենց գյուղացիներն են բացահայտել ադրբեջանցի դիվերսանտներին ու տեղեկացրել…
-Դրանք չափազանցություններ են, խոսել այն մասին, որ դիվերսանտները ՀՀ ու ԼՂՀ տարածք են մուտք գործել մեքենաներով, դա ուղղակի հիմարություն է, ներողություն արտահայտությանս համար: Դա գործնականում անհնար է, բացառվում է, որ Ադրբեջանից դիվերսիոն խումբն ավտոմեքենայով հասնի Քարվաճառ, Սոթք կամ Վարդենիս, դա հեքիաթանման խոսակցություններ են: Իրականությունն այն է, որ ադրբեջանցի դիվերսանտները կարող էին ներթափանցել միայն հետիոտն: Դրանք ինչ պատմություններ են` չեմ հասկանում:
-Պարոն Աթանեսյան, այդուամենայնիվ` այս, եւ նաեւ դրանից առաջ տեղի ունեցած դեպքերը ցույց տվեցին, որ ԼՂՀ պաշտպանական բանակը որեւէ կերպ չի արձագանքում դիվերսիաների մասին տեղեկություններին այն ժամանակ, երբ մարդկանց մոտ խուճապային իրավիճակ է: Հիմնականում ՊԲ-ն արձագանքում է, երբ ամեն ինչ ավարտված է լինում: Ինչպե՞ս եք գնահատում ՊԲ-ի նման գործելաոճը:
-Ոչ մի խուճապային իրավիճակ էլ չկա, իսկ տեղեկությունն էլ, բնական է, որ պետք է փակ լինի: Այդ մարդիկ Հայաստանում զբաղվել են լրտեսական, հետախուզական գործունեությամբ, բացառված չէ նաեւ, որ ծրագիր են ունեցել դիվերսիա իրականացնել, ինչ եք կարծում՝ հիմա պետք է պաշտպանության բանակը հայտարարի, որ այս-այս նպատակնե՞րն էր խումբը հետապնդում: Որեւէ երկիր, որը վնասազերծում է ահաբեկչական խումբ, ի՞նչ հաղորգադրություն է տարածում: Ընդամենը հայտարարում են, որ վնասազերծվել է այսպիսի խումբ ու վերջ:
-Տեղեկություններ կան նաեւ, որ ադրբեջանցի դիվերսանտներին ՀՀ մուտք գործելու հարցում օգնել են գյուղացիները: Ինչ եք կարծում, նման բան հնարավո՞ր է:
-Չէ, նման բան չկա: Հակառակը` չեմ բացառում, որ տեղի բնակիչներն ինչ-որ չափով օգնել են ՊԲ-ի հատուկ նշանակության ջոկատին` վնասազերծելու դիվերսանտներին:
ՍՈՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ