ԼՈՒՐ ԿԱԴՐ

Լուսանկարը՝ Armlur.am-ից

Իշխող կուսակցության՝ ՀՀԿ-ի կենտրոնական գրասենյակի առջեւ խախտումներով ավտոմեքենաներ են կայանած: Փաստորեն ստացվում է, որ օրենքն անտեսում են այն մարդիկ, որոնք հենց իրենք այդ օրենքը «ստեղծողներն» են: Եթե հայ հասարակությունը հետեւի ՀՀԿ-ականների այս օրինակին, ապա պարզապես խայտառակ պատկեր կստեղծվի:

ՀԱՐՑ. Խնդրում եմ՝ պարզաբանեք, եթե ռուս գրականությունից թարգմանվում է ինչ-որ մի ստեղծագործություն եւ թարգմանության տակ թարգմանողի անուն-ազգանունն է գրվում, ապա դա գրագողությո՞ւն է համարվում, եւ ի՞նչ պատիժ է կիրառվում այդ դեպքում:

Ստեփան Սաղաթելյան (49 տարեկան, գրականագետ)

ՊԱՏԱՍԽԱՆ. «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի 13-րդ հոդվածի ե) կետի համաձայն՝ բնօրինակ ստեղծագործության հեղինակը կարող է թույլատրել կամ արգելել երրորդ անձանց իր ստեղծագործության թարգմանությունը ցանկացած լեզվով: Թարգմանիչը պետք է նախապես ձեռք բերի բնօրինակ ստեղծագործության հեղինակի թույլտվությունը եւ այնուհետեւ թարգմանի այն: Թարգմանիչն էլ ձեռք է բերում հեղինակային իրավունք իր թարգմանության նկատմամբ եւ, ինչպես բնօրինակ ստեղծագործության հեղինակը, այնպես էլ թարգմանիչը կարող է թույլատրել կամ արգելել երրորդ անձանց իր թարգմանության օգտագործումը:
«Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի 3-րդ հոդվածի ժա կետի համաձայն՝ թարգմանությունները նույնպես համարվում են հեղինակային իրավունքով պահպանվող օբյեկտներ:
Ստեղծագործության տակ պետք է նշվի բնօրինակ ստեղծագործության հեղինակի անունը, ինչպես նաեւ՝ թարգմանիչի անունն իր թարգմանության նկատմամբ:
Ձեր նշած դեպքը գրագողություն չէ, բայց հեղինակային իրավունքի խախտում է, քանի որ թարգմանելուց առաջ պետք է ձեռք բերվեր հեղինակի թույլտվությունը:
Կապ հաստատե՛ք հեղինակի հետ, փորձե՛ք բացատրել իրավիճակը եւ ձեռք բերե՛ք համապատասխան թույլտվությունը:

Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների պաշտպանության գրասենյակ

«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ». Ավելացնենք նաեւ, որ թարգմանությունները եւ այլ ածանցյալ ստեղծագործություններն ինքնուրույն ստեղծագործություններ են եւ պահպանվում են որպես բնօրինակներ: Թարգմանչի կամ այլ ածանցյալ ստեղծագործության նկատմամբ հեղինակային իրավունքն արգելք չի հանդիսանում այլ անձանց՝ իրականացնելու նույն ստեղծագործությունների՝ իրենց թարգմանությունները կամ այլ վերափոխումները, եթե պահպանված են նախատեսված պահանջները:

 
ՀԱՐՑ. Շրջանառվող լուրերի համաձայն՝ Վերահսկիչ պալատը Խոսրովի արգելոցում խախտումներ է հայտնաբերել, մասնավորապես՝ ձկնային պաշարների զանգվածային ոչնչացում Վեդի գետի վրա կառուցված ջրբաժան պատնեշի շինության պատճառով (որը կառուցվել է բնապահպանական նորմերի խախտմամբ). չի գործում ձկնուղին, փակվել է ձկների սեզոնային միգրացիան՝ Արաքս գետից դեպի Վեդի գետի՝ Խոսրովի պետական արգելոցի տարածքում գտնվող բնական ձվադրավայրեր: Ինչպես նաեւ՝ անասունների արածեցում եւ ապօրինի խոտհունձ: Կցանկանայի տեղեկանալ՝ բնապահպանության նախարարությունը ի՞նչ քայլեր է ձեռնարկում խնդիրը կարգավորելու վերաբերյալ:

Մելինե Մարգարյան (29 տարեկան, կենսաբան)

ՊԱՏԱՍԽԱՆ. Վեդի քաղաքի տարածքում՝ Վեդի գետի վրա, դեռեւս 2000թ. կառուցված ջրբաժան պատնեշի ձկնուղու հարցի վերաբերյալ հայտնում ենք, որ «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցը դրա հետ առնչություն չունի, քանի որ այն գտնվում է համայնքի, այլ ոչ թե արգելոցի տարածքում: ՀՀ բնապահպանության նախարարությունը համապատասխան քայլեր է ձեռնարկում, որպեսզի ջրօգտագործող ընկերությունը, որի հաշվեկշռում է գտնվում ջրբաժան պատնեշը, սեղմ ժամկետներում լուծի ձկնուղու խնդիրը:
Հայտնում ենք նաեւ, որ արգելոցի տարածքում անասունների արածեցման եւ խոտհունձի դեպքեր չեն արձանագրվել: Խնդիրներ կան դեռ խորհրդային տարիներից առկա Գիլանլար գյուղատեղիի շուրջ, ինչի լուծման ուղղությամբ քննարկումներ են ընթանում:

ՀՀ բնապահպանության նախարարություն

«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ». Վերջերս ՀՀ ԲՆ նախարարությունը բազմաթիվ խախտումներ է հայտնաբերել՝ սկսած ապօրինի ծառահատումներից, անթույլատրելի վայրերում հանքերի շահագործումից, ավարտած փոքր հէկ-ի կառուցուման արդյունքում հասցված վնասով: Սակայն, կարծես թե, նույնիսկ այսպիսի խախտումների համար սահմանված տուգանքները որեւէ կերպ չեն զսպում այդ ամենից հսկայական շահույթներ ստացող գործարարներին: Իսկ համապատասխան մարմիններն էլ հետեւողական չեն գտնվում օրինախախտների նկատմամբ ՀՀ օրենքով սահմանված կարգով լրացուցիչ ճնշում բանեցնելու հարցում: