Նոյեմբերի 14-ին ՀՀ Սահմանադրական դատարանը Հայաստանի` ԵՏՄ-ին անդամակցության պայմանագիրը սահմանադրական ճանաչեց: ՍԴ նախագահ Գագիկ Հարությունյանն ընթերցեց 44 էջից բաղկացած որոշում, համաձայն որի` ԵՏՄ պայմանագիրը չի հակասում ՀՀ սահմանադրությանը: Սահմանադրական ճանաչվելուց հետո պայմանագրի հաջորդ «հանգրվանը» ՀՀ Ազգային ժողովն է:
«Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը «Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում համոզմունք հայտնեց, ու ԵՏՄ-ին անդամակցելը չի կարող սպառնալ Հայսատանի ազգային սուվերենությանը:
-Պարո՛ն Կարապետյան, բազմաթիվ փորձագետներ, բացասական վերաբերմունք են արտահայտում Հայաստանի` ԵՏՄ-ին անդամակցության վերաբերյալ: ՍԴ-ն էլ այդ պայմանագիրը սահմանադրական ճանաչեց: Ձեր դիտարկմամբ` ի՞նչ կտա այս անդամակցությունը Հայաստանին:
– Առաջինը թերեւս այն է, որ այն մեծ շուկա է ստեղծում մեզ համար: Ճիշտ է` ԵՏՄ-ում հիմա ամենալավ տնտեսական վիճակը չէ, բայց պետք է ասենք, որ այստեղ է կենտրոնացված ամենամեծ շուկան: Չմոռանաք, որ համախառն ներքին արդյունքի աճով, ընդհանուր հնարավորություններով այն բավականին շահեկան տեղ է զբաղեցնում:
Երկրորդ` այս կառույցը եւ Ռուսաստանը միակն են, որոնք հնարավորություն են ընձեռում ինվենստիցիաների քանակի աճի համար: Նշենք, որ այլ երկրների ինվեստիցիոն քաղաքականությունը Հայաստանի նկատմամբ բավականաչափ ցածր մակարդակի վրա է: Արտաքին առեւտուրը 3 միլիարդ է կազմում:
-Այսինքն` մենք բազմաթիվ թելերով կապված ենք հենց Ռուսաստանի՞ հետ:
-Մենք օրգանապես կապված ենք Ռուսատանի տնտեսության եւ տնտեսական համակարգի հետ: Թե՛ որպես աշխատուժի շուկա, թե՛ որպես ապրանքների շուկա լավագույն հանգրվանը հանդիսանում է Ռուսաստանը: Սրա մեջ է ճշմարտությունը: Հանվելու են այն արգելքները, որոնք դրված են առեւտրի, մարդկանց վրա: Սա դրսում ապրող մարդկանց իրենց կյանքը հեշտացնելու հնարավորություն է տալու:
-Փաստորեն, ԵՏՄ-ն իդեալական պայմաննե՞ր է ստեղծելու անդամ երկրների եւ մասնավորապես` Հայաստանի համար:
– Միակ դժվարությունը, որ այսօր կա, երկու մասից է բաղկացած: Մեկը այն է, որ արտագաղթի տոկոսը կարող է աճել: Տնտեսական միությունները հարաճուն աճող են: Այդպես է նաեւ Եվրամիության դեպքում: Ես շատ կուզենայի, որ այս ընթացքը շատ կարճ տեւեր, եւ Ռուսաստանւի տնտեսությունը կրկին աճ արձանագրեր, որպեսզի մենք էլ կարողանայինք իմ թվարկած հատկություններից օգտվել:
Երկրորդ կարեւորագույն խնդիրը անվտանգության երաշխիքների խնդիրն է: Հայաստանը չի կարող անվտանգության խնդիրները լուծել իր ներսում, իսկ մնացած խնդիրները դրսում: Աշխարհում նման վիճակ չկա եւ ոչ մի պետություն էլ չի կարող դրան դիմակայել:
Ի վերջո 21-րդ դարը տնտեսության դար է:
-Պարո՛ն Կարապետյան, տեսակետ կա, համաձայն որի` ԵՏՄ-ին անդամակցությունը մեր ազգային սուվերենության հիմքերը կխարխլի:
-Հետաքրքիր է` որտե՞ղ է կորում մեր ազգային սուվերենությունը: Այսինքն մենք որպես պետություն ջնջվո՞ւմ ենք: Մեր դրոշը կորցնո՞ւմ եք: Գնում մեկին միանում են ենք եւ դառնում վիլայե՞թ: Այսինքն Ղազախստանը, Ռուսաստանը, Բելոռուսը, միանալով այդ պայմանագրին, կորցրե՞լ են իրենց սուվերենությունը: Ինքնուրույնությունը ի չի՞ք է դարձել: Այդ ամենն իրականում նման է միֆի: Եթե որեւէ մեկն ասի, թե հատկապես ո՞ր հատվածում է կորում մեր ազգային սուվերենությունը, այդ դեպքում ես կհասկանամ: Բայց իրականում մեր սուվերենությունը չի կորում:
Որոշումները կայացվելու են բարձրագույն մարմնում, բարձրագույն խորհրդում, որտեղ բոլորն ունեն մեկ ձայն, որտեղ վետոյի իրավունք է կիրառվում: Եթե Եվրամիությանը միանայինք չէ՞ր կորելու այդ սուվերենությունը: Մի բան էլ ասեմ: Դուք գիտե՞ք մի միություն, որտեղի անդամները ոչինչ չեն զիջել: Այսինքն` եթե մտնենք այդ կազմի մեջ, միգուցե մի բան էլ զիջենք: Բա միության իմաստն էլ ո՞րն է: Դարերից եկող ճշմարտություն է: Բոլոր միություններն էլ նման բան են ենթադրում: Այլ կերպ չի էլ կարող լինել:
Միայն դատարկ խոսելով չէ: Պետք է բոլոր տեսակետները հիմնավորված լինեն: Օրինակ մեր դատական վարույթի հնարավորություննե՞րն ենք կորցնելու:
-ԵՏՄ դատարանի գոյությունն է՞լ չի կարող սահմանափակել ՀՀ Սահմանադրական դատարանի գործունեությունը:
-ԵՏՄ դատարանը չի կարող սահմանափակել ՀՀ Սահմանադրական դատարանի գործունեությունը: Նույնիսկ Լոնդոնի Արբիտրաժային դատարանը, որտեղ բոլոր միջազգային վեճերը տնտեսական լուծում են ստանում, դիմողները, որպես սուբյեկտներ, արբիտրաժային օրենքների հիման վրա դատեր են անում:
Հիմա էլ ԱՊՀ-ում կա Արբիտրաժային դատարան: Մենք դեռեւս ԱՊՀ կազմում լինելու ժամանակ էլ ունեինք նման իրավիճակ: Սուբյեկտները որեւէ խնդրի դեպքում դիմում էին Արբիտրաժային դատարանին: Աշխարհում շատ կան նման բաներ, այնպես չէ որ մեկը մյուսի գոյությանը ինչ-որ կերպ խոչընդոտելու է: ՀՀ Սահմանադրական դատարանը չի կարող ստորադասվել երբեւէ:
ԼՈՒՍԻՆԵ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
.gif)
