Երկու վատ լուր Վարդան Օսկանյանից

Ամառային արձակուրդների ավարտը մեր տնտեսության համար երկու վատ լուրով է նշանավորվում՝ հարկերի բարձրացում եւ պետական պարտքի ավելացում: Այդ մասին Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է Հայաստանի նախկին արտգործնախարար, ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Վարդան Օսկանյանը:

“Եկամտային հարկի մասինե նոր օրենքով, որն ուժի մեջ կմտնի 2013թ. հունվարից, հարկերն ավելանում են՝ անկախ այն բանից, թե ով ինչպես կմեկնաբանի: Օրինակ՝ 100 հազար դրամ աշխատավարձ ստացողի համար գործատուն 775 դրամ ավել հարկ պետք է վճարի: Թվում է, թե սա մեծ բան չէ, բայց հաշվի առնելով, որ կան գործատեղեր, որտեղ 50, 100 եւ ավելի աշխատողներ կան, սա տարեկան կտրվածքով շոշափելի գումար կկազմի գործատուի համար:

Սակայն խնդիրը դա չէ: Խնդիրը կառավարության մտածողությունն է: Կառավարության անդամները հարկի այդ հավելումը բացատրում են նոր օրենքով նախատեսված եկամտահարակի եւ սոցվճարումների համատեղ վճարման դեպքում ինչ-որ միջինացված թվերի կլորացման արդյունքում առաջացած պակասորդով: Հարց կառավարությանը՝ արդյոք հնարավոր չէ՞ր, որ այդ կլորացումը գոնե մի անգամ լիներ հօգուտ բիզնեսի, ինչը կարող էր հոգեբանական խթան լինել հատկապես այս օրերին, երբ տնտեսությունը ծանր վիճակում է եւ բիզնեսներին այդքան անհրաժեշտ են կառավարության նկատմամբ հավատը եւ վստահությունը: Բյուջեի համար այդ չնչին պակասորդը կառավարությունը կարող է(ր) բերել ստվերից”,- նշել է Օսկանյանը:

Վերջձինիս խոսքով, երկրորդը վատ լուրն այն է, որ տարվա առաջին յոթ ամիսների ընթացքում՝ առանց որեւէ լուրջ պարտք վերցնելու, արտաքին պետական պարտքն աճել է 5%-ով: Առավել մտահոգիչն այն է, որ կառավարության անդամները արդեն իրենց հարցազրույցներով եւ հայտարարություններով հասարակությանը նախապատրաստում են նոր պարտք վերցնելուն: Նոր պարտք ներգրավելու շուրջ բանակցություններ են ընթանում Ռուսաստանի եւ ԱՄՀ-ի հետ: Առաջինից 0.8-1 մլրդ դոլար ներգրավելու, երկրորդից՝ մինչեւ 200 մլն դոլար:

Խոսում են նաեւ առկա պարտքի վերաֆինանսավորման մասին, որը ինչպես էլ մեկնաբանեն, ենթադրում է պարտքի բեռի ավելացում: Չմոռանանք նաեւ, որ երկար սպասված “Հյուսիս-Հարավ” ճանապարհի կառուցումը նույնպես իրականացվելու է վարկային միջոցներով՝ Ասիական զարգացման բանկի կողմից տրամադրվող 500 մլն դոլարով:

Այս տեմպերով Հայաստանի պետական պարտքը շուտով կարող է հատել ՀՆԱ-ի 50%-ի շեմը: Չնայած պարտքի տեսքով այս մեծ մուտքերին, տնտեսությունում 2009-ից ի վեր էական տեղաշարժեր չեն եղել, ընդհակառակը՝ ընկել է ժողովրդի կենսամակարդակը, աճել է աղքատությունը: Սա միակ ցուցիչն է այն բանի, որ կառավարությունը սխալ քաղաքականություն է վարում, որի մասին անընդհատ բարձրաձայնվում է, բայց կառավարությունը շարունակում է չլսելու տալ: Այնքան ժամանակ, որքան կառավարությունը չի փոխում երկրի զարգացման մասին իր մտածողությունը, Հայաստանի կայուն զարգացման հեռանկարը շարունակում է մնալ մշուշոտե: