Երեկ Ազգային ժողովում մեկնարկեց Եվրանեսթի խորհրդարանական վեհաժողովի նիստը, որին չէին մասնակցում Ադրբեջանի պատվիրակության ներկայացուցիչները: Նշենք, որ դեռեւս 2012 թվականին Հայաստանը մասնակցեց Բաքվում կայացած Եվրանեսթի վեհաժողովին, եւ այդ ժամանակ պայմանավորվածություն էր ձեռք բերվել, որ ադրբեջանցիներն էլ կմասնակցեն Երեւանում կայանալիք նիստին:
ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության քարտուղար Թեւան Պողոսյանը երեկ նկատեց, որ ադրբեջանական ՀԿ-ները կարող էին ազնվորեն ասել, թե ինչու չեն կարող ժամանել Երեւան՝ մասնակցելու Եվրանեսթի խորհրդարանական վեհաժողովի նստաշրջանին: Պատգամավորը բոլորի ուշադրությունը հրավիրեց այն հանգամանքի վրա, որ Ադրբեջանից բացի, ներկայացվել են բոլոր երկրների քաղաքացիական հասարակությունների ներկայացուցիչները։
«Ադրբեջանական հասարակական կազմակերպություններն ավելի ազնիվ կգտնվեին, եթե անկեղծորեն խոստովանեին, որ չեն կարող մասնակցել նստաշրջանին: Եթե մենք խոսում ենք Արեւելյան գործընկերության երկրների քաղաքացիական հասարակությունների միջեւ վստահությունից, ապա նման հայտարարությունը մեզ կօգներ հասկանալ, որ նրանք ցանկանում են համագործակցել, սակայն չեն կարող ժամանել Երեւան նրանց կողմից չվերահսկվող՝ իշխող ռեժիմի գործադրած ճնշման պատճառով»,- հայտարարեց Թ. Պողոսյանը։
Երեկ Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի տնտեսական ինտեգրման, իրավական մոտարկման եւ ԵՄ քաղաքականությունների հետ համապատասխանեցման հարցերի հանձնաժողովում քվեարկության դրվեց «Ենթակառուցվածքային համագործակցությունը ԵՄ եւ Արեւելյան Եվրոպայի գործընկեր երկրների միջեւ համատեղ նախագծեր ճանապարհների, երկաթուղու, օդային տրանսպորտի ոլորտներում» զեկույցի նախագիծը: Ավելի վաղ տեղի ունեցած քննարկումների ընթացքում զեկույցի մեջ մի շարք փոփոխությունների առաջարկներ էին եղել, որոնք էլ դրվեցին քվեարկության:
Մինչ քվեարկությունը ԱԺ ՕԵԿ խմբակցության քարտուղար Մհեր Շահգելդյանը ներկայացրեց իր դիրքորոշումը 11-րդ փոփոխության շուրջ` նշելով, թե իրենք դեմ են դրան. «11-րդ լրացումն ընդունելի չէ, այլ դաշտից է, չի համապատասխանում տվյալ զեկույցի հետ: Մենք այս լրացմանը դեմ ենք: Այն վերաբերում է օկուպացիային եւ ԼՂՀ խնդրին: Մենք դեմ ենք»: Քվեարկության ժամանակ գրեթե բոլորը դեմ արտահայտվեցին (միայն 2 ձեռնպահ եղավ) ադրբեջանցիների արած այդ առաջարկին, եւ այն չընդունվեց:
Նիստի ավարտից հետո երեկ «Ժողովուրդը» զրուցեց Ուկրաինայի Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, Եվրանեսթի համանախագահ Բորիս Տարասյուկի հետ:
-Պարո՛ն Տարասյուկ, Դուք տեղյակ եք, որ Հայաստանի Կառավարությունն այժմ ԵՄ-ի հետ բանակցություններ է վարում նոր փաստաթղթի ստորագրման շուրջ: Ըստ Ձեզ՝ Ռիգայում որեւէ փաստաթուղթ կստորագրվի՞, թե առկա իրավիճակում այդ բանակցություններն արդյունք չեն ունենա:
-Չեմ կարող ասել՝ ինչ փաստաթուղթ կստորագրվի, բայց ինձ թվում է, որ հայաստանյան իշխանությունն արդեն իսկ արել է իր ընտրությունը, եւ այդ որոշումը բացարձակ կապ չունի Եվրոպական Միության հետ, այլ կապված է հենց Մոսկվայի հետ: Եվ ասել, թե ինչ-որ որոշում կամ փաստթուղթ կստորագրվի… հնարավոր է, որ ստորագրվի, բայց այն շրջադարձային կերպով չի կարող փոխել Հայաստանի եւ հայաստանյան իշխանությունների բռնած դիրքորոշումը դեպի Մոսկվա:
-Բայց Սերժ Սարգսյանը վստահ է, որ Հայաստանը միաժամանակ կարող է լինել ե՛ւ ԵՏՄ-ի անդամ, ե՛ւ շարունակել ԵՄ-ի հետ ասոցացման գործընթացը: Դուք Սերժ Սարգսյանի հայտարարած «Եւ, եւ»-ի քաղաքականության իրագործումը հնարավոր չե՞ք համարում:
-Ո՛չ, ո՛չ: Հնարավոր չէ: Դրանում մենք համոզվել ենք մեր բանակցությունների եւ կոնսուլտացիաների արդյունքում: Հնարավոր չի միաժամանակ լինել ե՛ւ ԵՏՄ-ի, ե՛ւ ԵՄ-ի հետ: Ստորագրել Եվրոասոցացման պայմանագիր՝ միաժամանակ լինելով ԵՏՄ անդամ, դրանք բացարձակապես իրար հակասող երեւույթներ են:
–Ամեն դեպքում ՀՀ իշխանություններն այսօր ամեն ինչ անում են՝ իրենց եւ, եւ-ի տեսլականն առաջ տանելու համար:
-Միայն ցանկությունը քիչ է, պետք է ընդունել քաղաքական որոշում, իսկ այն արդեն իսկ ընդունված է եւ, համենայնդեպս, կապված չէ ԵՄ-ի հետ: Այդ իսկ պատճառով Ձեր բռնած ուղին ուրիշ է:
-Իսկ ինչպե՞ս եք տեսնում Հայաստան-Ուկրաինա հետագա հարաբերությունները:
-Մենք հետաքրքրված ենք Հայաստանի հետ պահպանել եւ ունենալ նորմալ բարի-դրացիական հարաբերություններ, եթե մեզ չքաշեն հայ-թուրքական կամ էլ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների մեջ: Մենք կողմ ենք նորմալ հարաբերություններին՝ թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական: Ես այստեղ խնդիր չեմ տեսնում:
-Այս տարի Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցն է: Ապրիլի 24-ին Թուրքիան որոշել է նշել Գալիպոլիի ճակատամարտի հարյուրամյակը, այն դեպքում, երբ նախկինում այդ ճակատամարտը երբեք չէր նշվել ապրիլի 24-ին: Դուք ինչպե՞ս եք վերաբերում Թուրքիայի այս քայլին:
-Ես չեմ ցանկանում խառնվել հայ-թուրքական, ինչպես եւ հայ-ադրբեջանական հարաբերություններին: Ես միանգամից ցանկանում եմ ասել, որ ես չեմ պատասխանի այդ հարցին, այլ հարց է, որ ցեղասպանություն երեւույթը ցանկացած ազգի համար ողբերգություն է: Եւ մենք՝ ուկրաինացիներս, հասկանում ենք, թե ինչ բան է ցեղասպանությունը, քանի որ ավելի քան 7 միլիոն ուկրաինացի արհեստականորեն սովի (Հոլոդոմոր) մատնվեց ստալինյան տեռորի ժամանակ: Եւ դրա համար մենք ցավակցում ենք յուրաքանչյուր ժողովրդի, ով ենթարկվել է մասսայական սպանդի: Սակայն հիմա ես եմ Ձեզ հարցնում՝ ինչո՞ւ է Հայաստանը բացարձակ կերպով մերժում Հոլոդոմորի եղելությունը, երբ 7 միլիոն ուկրաինացի արհեստականորեն սովի մատնվեց: Ես, օրինակ, կարծում եմ, որ Հայոց ցեղասպանությունը դա ոճրագործություն է, իսկ ինչո՞ւ այդ դեպքում Հայաստանը, հայերը չեն համարում 7 միլիոն ուկրաինացիների սպանդը ցեղասպանություն: 88 երկիր են ընդունել այդ փաստը: Այն դեպքում, երբ Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել է 20 երկիր: Ինչո՞ւ:
Սոնա Գրիգորյան
Թամարա Մկրտչյան