Երեկ հայրենի խորհրդարանում թեժ բանավեճ սկսվեց, երբ քննարկման դրվեց ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակյանի, ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության անդամներ Գագիկ Մինասյանի, Սամվել Նիկոյանի, Խոսրով Հարությունյանի, Սուքիաս Ավետիսյանի, ԱԺ ՀՅԴ խմբակցության անդամ Արծվիկ Մինասյանի, ԱԺ ՀԱԿ խմբակցության անդամ Հրանտ Բագրատյանի եւ ԱԺ ՕԵԿ խմբակցության քարտուղար Մհեր Շահգելդյանի հեղինակած «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» օրենքում եւ ՀՀ բյուջետային համակարգի մասին օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրինագծերի փաթեթը:
Նախագծով առաջարկվում է, որ ԱԺ-ում ստեղծվի փորձագետների աշխատանքային խումբ՝ «Բյուջետային գրասենյակ» անվամբ, որը պատգամավորներին, մշտական հանձնաժողովներին, խմբակցություններին կտրամադրի մասնագիտական աջակցություն եւ տեղեկատվություն: Անսպասելի կերպով նախագծին դեմ արտահայտվեցին հիմնականում ընդդիմադիր պատգամավորները, իսկ ՀԱԿ խմբակցության պատգամավոր Գագիկ Ջհանգիրյանն այն հակասահմանադրական որակեց:
Պարզվեց` բյուջետային գրասենյակ ստեղծելուն դեմ են նաև արդեն ընդդիմադիր ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության անդամները: Ըստ Միքայել Մելքումյանի. «Մեզ չասվեց, թե ինչ է մեզ տալու այդ գրասենյակը: Ամեն ինչ չէ, որ միջազգային պրակտիկայում կա, պետք է բերել այստեղ: Եթե գաք, ասեք, որ սա կարեւոր փաստաթուղթ է և պատասխանատվության գործիքն է ավելացնելու, երկու ձեռքով կողմ եմ: Բայց սա ընդամենը մի փաստաթուղթ է, որին ես դեմ եմ քվեարկելու»:
ԱԺ ՀԱԿ խմբակցության տեսակետը ներկայացրեց Գագիկ Ջհանգիրյանը, որը հայտարարեց. «Ժողովուրդն իր իշխանությունն իրականացնում է Սահմանադրությամբ նախատեսված պետական եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների եւ դրանց պաշտոնատար անձանց միջոցով: Մեռնեմ Սահմանադրությանը: Սա ի՞նչ է՝ օժանդակ մարմի՞ն, լոբի ուտողների միություն է՞, գարեջուր խմողների ակումբ է՞, ՀԿ է՞, ի՞նչ է: Բա որ պետական մարմին չի, ինչի՞ եք աշխատավարձ տալիս: Եթե դուք Վերահսկիչ պալատի նախագահին չեք վստահում, հանեք դրան: Բայց մարմիններ սարքելով՝ ո՞նց կլինի: Դուք գնում եք նպատակահարմարության սկզբունքով, ոչ թե Սահմանադրության: Դա կործանելու է»:
Երեկ այս առիթով «Ժողովուրդ»-ը զրուցել է ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ, ՀՀԿ-ական պատգամավոր Սամվել Նիկոյանի հետ:
-Պարո՛ն Նիկոյան, փաստորեն Ձեր ներկայացրած նախագծին ընդդիմությունը դեմ է եւ այն որակում է որպես հակասահմանադրական նախագիծ: Ձեզ համար սպասելի՞ էր նման արձագանքը:
-Նախագծի հիմնական եւ հարակից զեկուցողներն այնքան պատշաճ ձեւով պատասխանեցին հարցին, որ ինձ թվում է, թե որեւէ մասնագետ իրեն թույլ չի տա խոսելու հակասահմանադրականության մասին: Դրա արդյունավետության մասին խոսելն անգամ անիմաստ է, որովհետեւ ամբողջ աշխարհը գնացել է այդ ճանապարհով՝ ունենալով խորհրդարանում տարբեր վարչություններ: Ըստ էության, դա գործիք է ԱԺ-ի ընդդիմության ձեռքին՝ Կառավարության նկատմամբ բյուջետային հարցերում վերահսկողություն իրականացնելու համար: Ապշեցուցիչ է, որ ընդդիմությունն էր ընդդիմանում, բացասական վերաբերվում նախագծին, սա զուտ իրենց համար է ստեղծվում, սա ընդդիմության ձեռքին գործիք է: Սովորաբար ԱԺ պատգամավորները շահագրգիռ են լինում ավելի շատ լիազորություններ ունենալու կամ Սահմանադրությամբ իրենց վերապահված լիազորություններն ամբողջությամբ իրացնելու համար: Կառավարությունն էլ ավելի շատ փորձում է գործել այդ վերահսկողական ֆունկցիաներից դուրս եւ Կառավարությունն է ընդհանրապես ընդդիմանում նման վերահսկողական ֆունկցիաներին: ԱԺ-ում իմ 12 տարվա փորձի մեջ սա աննախադեպ երեւույթ էր, երբ ԱԺ պատգամավորները, այն էլ ընդդիմադիր պատգամավորներն են ընդդիմանում Կառավարության նկատմամբ ֆինանսական վերահսկողություն իրականացնելու հարցում:
-Իսկ ըստ Ձեզ՝ ինչո՞ւ են ընդդիմադիր ուժերը դեմ հանդես գալիս այդ նախագծին:
-Կարծում եմ, որ այստեղ խնդիրն այդքան էլ ԱԺ-ի վերահսկողության, փոխադարձ զսպումների դաշտում չի, սա, կարծում եմ, փոքր-ինչ այլ դաշտում է գտնվում: Անկեղծ ասած, ես գիտեի, թե ովքեր եւ ինչ բովանդակության ելույթներ կունենային այս հարցի հետ կապված: Ըստ էության ընդդիմությունը պաշտպանում էր այն տեսակետը, որ չվերահսկենք Կառավարության բյուջետային ֆինանսական միջոցները, ըստ էության Կառավարության շահերն էր պաշտպանում, ինչը պետք է հակառակը լիներ, մենք պետք է պաշտպանեինք: Ի դեպ, ուզում եմ նշել, որ այս նախագիծը քննարկումների երկար ճանապարհ է անցել, 2-3 տարի այն քննարկվել է: Տարբեր մոդելներ կային, ու մենք ընտրեցինք այնպիսի մոդել, որը պետության վրա ֆինանսական բեռ չի լինի, կլինի անկախ, չի ենթարկվի աշխատակազմին: Մենք ունենք վարչություններ ու դրանց արդյունավետությունը մենք գիտենք: Ուրիշ բան է` ԱԺ-ն անդրադառնա նաեւ այդ վարչությունների արդյունավետությանը: Ես մտածում էի, որ այս նախագծի համար առաջին ողջունողը կլինի ընդդիմությունը, սակայն հակառակը ստացվեց: Սա պետության համար է անհրաժեշտ, սա որեւէ կառավարության կամ անձի դեմ չի ստեղծվում: Այս ամենի հիմքը դրվել է երեք տարի առաջ:
Նշենք, որ այս նախագիծն այսօր դրվեց քվեարկության և ընդունվեց:
Զրուցեց ՍՈՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ