Դերասան ՎԱՐԴԱՆ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԸ նոր ներկայացմամբ` “Պարոնայք 50/50”, կրկին երգիծանքի միջոցով անդրադառնում է մեր երկրում կատարվող իրադարձություններին, խորհրդարանին, պատգամավորներին: Այս ներկայացումը դերասանը նախատեսում է խաղալ նաեւ Գյումրիում ու Վանաձորում:
-Ի՞նչ խնդիրներ է վեր հանում այս ներկայացումը:
-Բազմաթիվ, ես կարծում եմ՝ այն արդիական է, ինչպես իմ բոլոր ներկայացումները: Չեմ ուզում գովել, հասարակությունը պետք է գնահատական տա: Այնպիսի խնդիրներ եմ շոշափում, որ ոչ միայն Հայաստանի, այլեւ ամբողջ աշխարհի հետ են կապված:
-Իսկ 50/50-ը օղու չափաբաժնի հետ կապ ունի՞:
-Դա բառախաղ է, բայց իրականում նկատի ունեմ նաեւ կիսատ-պռատ մեր կյանքը, այս վիճակը, աշխարհի կիսվածությունը՝ 50/50, մեր ունեցվածքը չկիսելու ցանկությունը: Ես փորձում եմ ներկայացման միջոցով ամբողջացնել այդ 50/50-ը, թատրոնի լեզվով ցույց տալ՝ ինչն է միավորում այդ երկու կեսը, որն է այդ լույս ուղին այսօրվա աշխարհաքանդ քաղաքականության պայմաններում: Ներկայացնում եմ նաեւ դրսի ու մեր խորհրդարանի կյանքը, ու այդ ամենը՝ երգիծանքի միջոցով, մի բան, ինչը դժվարացնում է գործս, որովհետեւ շոշափել եմ հարցեր, որ ավելի շատ դրամատիկ են, երբեմն էլ՝ ողբերգական:
-Ո՞ր հարցերն են ողբերգական:
-Օրինակ՝”Հարսնաքար”-ի ողբերգական իրադարձությունները, դա չէր կարող իմ վրա չազդել, բայց դժվար էր ներկայացնել երգիծանքի միջոցով այնպես, որ քաղաքական միավորներ վաստակելու տեղ չդառնար: Կամ մեկ այլ բան, երբ Հունգարիան հանձնեց այդ մարդասպանին, դրան նույնիսկ այդպես կոչելն էլ է շատ: Կամ այն, որ մեր տղաները դարձան շախմատի աշխարհի չեմպիոն, այն էլ Թուրքիայում, ու պատահական չէր, որ հաղթեցին հենց Հունգարիայի հավաքականին: Ապացուցեցինք աշխարհին եւ ամենակարեւորը՝ մենք մեզ, որ տեսակով ուրիշ ազգ ենք: Քնած մարդուն սպանողին երբեք ազգային հերոս չենք դարձնում: Դե տեսե՛ք՝ այդ խայտառակություններին, դեռ մեղմ ասացի, այդ այլանդակություններին մենք ինչ պատասխաններ ենք տալիս:
–Արտագաղթին չե՞ք անդրադարձել:
-Չեմ շրջանցել նաեւ այդ երեւույթն ու այսպիսի մի դիտարկում եմ անում` ինձ թվում է, որ մենք` հայերս, չենք մեռնում եւ ոչ էլ արտագաղթում ենք, մենք ուղղակի դառնում ենք ընտրողներ:
-Ստացվում է այնպես, որ ներկայացումը ճկուն կառուցվածք ունի:
-Հաշվի՛ առեք, որ ես եմ ներկայացման հեղինակը, սցենարիստը, շատ արագ կարողանում եմ փոփոխել ինչ-որ բաներ, ու սա ընդունված ձեւ է արտասահմանում: Ֆրանսիական կաֆե-թատրոնն ունի այդ հնարավորությունը, ես դա հաճախ եմ կիրառում: Ներկայացումներիս մեջ ունեմ բաներ, որ բոլորովին նոր տեսարաններ են: Մի տեսարան էլ կա եկող նախագահական ընտրությունների վերաբերյալ, ինչքան թեժանան կրքերը, այնքան էլ այդ տեսարանը կթեժանա իմ ներկայացման մեջ:
–Քաղաքական թեմաները Ձեր ներկայացումներից անպակաս են: Մի անգամ հարցրել եմ Ձեզ՝ արդյոք ճնշում չկա քաղաքական այրերի կողմից: Դուք էլ ասացիք, որ անգամ ակնարկ չի եղել: Հիմա՞ էլ ոչինչ չեն ասում:
-Նորից եմ ասում՝ ոչ մի անգամ, նույնիսկ ժպիտով կամ այլ ձեւով ինձ ոչ մեկը բան չի ասել ո՛չ ուղղակի, ո՛չ անուղղակի ձեւով:
-Ստացվում է, որ Հայաստանում գոյություն ունի խոսքի ազատություն:
-Իմ պարագայում կա նման բան, նույնիսկ խորհրդային ժամանակաշրջանում ես ասել եմ, ինչ ուզել եմ՝ չնայած շատ ավելի դժվար էր, քան հիմա:
-Կա՞ն հարցեր, որոնց ցանկանում եք անդրադառնալ, սակայն դեռ լռում եք:
-Ցավն այն է, որ իմ ներկայացումները երգիծական բնույթի են, եւ կան որոշ հարցեր, որոնց չի ստացվում երգիծանքի լեզվով անդրադառնալ, ստիպված լռում եմ: Գոյություն ունեն բաներ, որոնք չես կարող երգիծանքի միջոցով ասել: Ասելիս էլ պետք է զգաս քո խոսքի ուժը, կշիռը մարդկանց վրա: Չէ՞ որ մենք պատասխանատու ենք մեր ամեն խոսքի համար, պետք է հասկանաս՝ ինչ ես ասում, հետեւանքներն ինչպիսին են լինելու, ինչքանով է մարդը մխիթարվելու, գոտեպնդվելու քո այդ քննադատությունից:
2004թ., երբ խաղում էի “Ցմահ բանտարկյալներ”երգիծական ներկայացումս, իմ հանդիսատեսներից մեկն ինձ մի օր ասաց, որ այդ ներկայացումից հետո շատ ազդված է եղել, եւ որ չի կարելի այդքան ուժեղ խփել, չի կարելի մարդուն բերել թատրոն ու սպանել: Մի բան ասելիս պետք է զգույշ լինել:
ԵՎԱ ՌՈՒԲԻՆՅԱՆ
“Ժողովուրդ” թերթ 09.10.12.
.gif)
