«Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում, անդրադառնալով այն տեղեկություններին, որ ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկների վարչությունում իրեն խորթ են համարում, վարչության պետ Արթուր Օսիկյանն ասաց, որ դժվար է գնալ, մեկ այլ տեղամասում նորամուծություններ կատարել եւ խուսափել որոշակի հակազդեցությունից, սակայն ինքը վստահ քայլերով առաջ է գնում:
-Պարո՛ն Օսիկյան, արդեն 9 ամիս է, ինչ ՀՀ արդարադատության նախարարության քրեակատարողական վարչության պետի պաշտոնում եք: Այս ամիսների ընթացքում պարբերաբար տեղեկություններ են տարածվում այն մասին, որ Ձեզ համակարգում խորթ են համարում: Մասնավորապես, նշվում է, որ Ձեր եւ ՔԿՎ պետի տեղակալ Ռաֆայել Հովհաննիսյանի հարաբերությունները լարված են, եւ ՔԿՀ վարչության աշխատակիցները խմբվել են Ռ. Հովհաննիսյանի շուրջ` ամեն ինչ անելով Ձեր պաշտոնավարումը, այսպես ասած, «հարամելու» համար:
-Իհարկե, դա իրականությանը չի համապատասխանում, ծառայությունում բացի Ռաֆայել Հովհաննիսյանից՝ կան ավելի հին աշխատակիցներ: Իմ աշխատելու պարագայում ոչ միայն այս ծառայությունում, այլեւ ցանկացած ուրիշ տեղամասերում բացառում եմ, որ որեւէ մեկը ընդդիմանա, եւ հետագայում սահմանված կարգով իր աշխատանքային հարաբերությունները չճշտվեն: ՔԿՀ ծառայությունում, որը առանձնահատուկ ծառայություն է, գոյություն ունի ղեկավարման ուղղահայաց համակարգ, եւ այս պարագայում հրամանները պետք է պարտադիր լինեն բոլորի համար: Իհարկե, խորթ ասվածը հարաբերական է, որեւէ մեկը որեւէ համակարգում չի ծնվում, ծնունդ չի առնում եւ ինչ-որ ժամանակ հայտնվում մեկ այլ ծառայությունում: Եթե մարդը պետական ծառայող է, զինվորական է, պետք է ենթադրի, որ ժամանակ առ ժամանակ պետք է լինեն փոփոխություններ: Իհարկե, շատ ավելի դժվար է գնալ, մեկ այլ տեղամասում աշխատել, նորամուծություններ կատարել, եւ բնական է` կլինեն ընդդիմախոսներ, կլինեն մարդիկ, որ չեն ցանկանա հարմարվել այդ ամենին, բայց մենք վստահ քայլերով առաջ ենք գնալու եւ դեռեւս շատ անելիքներ ունենք:
-Փորձը ցույց է տվել, որ գրեթե միշտ այս կամ այն ոլորտում նոր նշանակված պաշտոնյան սկսում է ոլորտը կարգավորող լուծումներ առաջ քաշել, սակայն որոշ ժամանակ անց պարզվում է, որ ոչինչ չի փոխվել: Մասնավորապես, ՔԿՀ-ներում շարունակում են բարձրաձայնել անորակ սննդի, խցերի գերծանրաբեռնվածության մասին: Օրինակ` ՄԻՊ 2014թ զեկույցի համաձայն` «Կոշ» ՔԿՀ-ում ճաշը պատրաստվել էր մոտ 470 անձի համար, սակայն համաձայն պահեստից սննդամթերքի դուրս գրման փաստաթղթերի` սննդամթերքը տրամադրվել էր 739 անձի հաշվարկով: Կամ, ըստ նույն զեկույցի, «Արթիկ» ՔԿՀ-ում կալանավորների 30 տոկոսն է օգտվում սնունդից: Դուք միգուցե կասեք, որ այդ ամենը Ձեր պաշտոնավարման ընթացքում չի արձանագրվել, որ դա եղել է Հայկ Հարությունյանի գործունեության շրջանում, սակայն հիմա կարող եք քայլեր իրականացնել՝ իրավիճակը կարգավորելու համար: Կոնկրետ փաստերով կարող եք ասել, թե Ձեր պաշտոնավարման ընթացքում ի՞նչ եք արել՝ այս խնդիրները լուծելու համար:
-Իմ նշանակումից ի վեր տվյալ ուղղությունները մշտապես եղել են իմ ուշադրության ներքո, եւ բոլոր կետերով կարող եմ ներկայացնել մեր կատարած աշխատանքները: Մասնավորապես գերհագեցվածության խնդրի մասով` նախորդ տարի բացվեց նոր ՔԿՀ, եւ այժմ շուրջ 200 դատապարտյալ իրենց պատիժը կրում են այնտեղ, ու այդ առումով որոշակի թեթեւացում ունենք: Բացի դրանից՝ մեր առջեւ խնդիր դրեցինք, եւ 10 օր առաջ նոր հրաման ստորագրվեց, որի հիման վրա «Արմավիր» ՔԿՀ-ում կալանավորված անձանց պահելու վայր նախատեսեցինք: Երբ որոշումը ուժի մեջ մտնի, իսկ դա կլինի առաջիկա 10 օրերի ընթացքում, երեք մարզերում տեղակայված դատարանների եւ քննչականի կողմից տարբեր խափանման միջոցների պարագայում տվյալ անձինք կտեղափոխվեն ոչ թե «Նուբարաշեն» ՔԿՀ, այլ «Արմավիր» ՔԿՀ: Սրա արդյունքում էլ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում լրակազմերի առումով մենք կունենանք որոշակի թեթեւացում: Սնունդի որակի բարձրացման համար իմ կողմից ստորագրվել է համապատասխան հանձնարարական բոլոր ՔԿՀ-ներին: Համապատասխան պաշտոնատար անձինք պատասխանատուներ են նշանակել սննդի որակի հետ կապված: Կարող եմ ասել՝ սննդի որակը ամեն օր ստուգվում է: Իմ կողմից այդ հետեւողականությունը շարունակվելու է: Որեւէ պաշտոնատար անձ չի ներվելու, եթե խախտումներ թույլ տա:
-Բայց այս օրերին գրեթե բոլոր ՔԿՀ-ների հանձնուքի բաժիններում հերթեր են գոյանում, մարդիկ իրենց հարազատներին սնունդ են հասցնում, որ սովից չմեռնեն:
-Կարող եմ հավաստիացնել, որ քրեակատարողական հիմնարկում դատապարտյալների թվին ուղիղ համեմատական է կազմվում սնունդը, եւ որեւէ տեղ նման խախտում չկա: Ցանկացած նման խախտման համար մարդիկ ենթարկվում են պատասխանատվության: Իմ կողմից ծառայողական քննություններ են նշանակվել, եւ մի քանի դեպքով մարդիկ կան, որ ազատվել են պաշտոնից կամ կարգապահական տույժեր են ստացել: Ցավալի է, բայց հակառակ խնդիրն ունենք, երբ ճաշը պատրաստվում է, սակայն չեն օգտվում, եւ այն թափվում է: Սրա հետ կապված մենք համապատասխան նախաձեռնություն ցուցաբերել ենք, շուրջ երեք ամիս առաջ մեր կողմից նախապատրաստվեց օրենսդրական փաթեթ, որը ուղարկվել է արդարադատության նախարարին: Նպատակն այն է, որ մեկ այլ նոր միջոց կիրառենք, որպեսզի խնայողություն անենք՝ պետական բյուջեի միջոցներով դատապարտյալների սնունդը կազմակերպելու համար: Մասնավորապես, դատապարտյալները մեկ օր առաջ կարող են ցանկություն հայտնել` հաջորդ օրվա ճաշից օգտվելու են, թե ոչ: Եւ սնունդն արդեն կնախապատրաստվի ըստ դրա: Ամեն ինչ արել ենք, որ այս գործընթացը լինի վերահսկելի: Իհարկե, չի կարող դատապարտյալների սնունդը լինել այնպիսին, ինչպիսին նրանք են ցանկանում, խոսքը ռեստորանային ճաշատեսակներին է վերաբերում, թեպետ մենք էլ պետք է փորձենք այնպես անել, որ ավելի բարելավենք վիճակը:
-Համաներման մասին շատ խոսվեց, սակայն շատ դատապարտյալների հարազատներ հիասթափվեցին…
-Համաներումը, որպես գործիք, միշտ կարող է կիրառելի լինել կամ չլինել, բացի համաներումից՝ կան այլ ինստիտուտներ. դա բաց ռեժիմն է, կամ վաղաժամկետ ազատ արձակումը:
-Բայց վաղաժամկետ ազատ արձակման մեխանիզմը չի արդարացնում իրեն, դատապարտյալները բարձրաձայնում են, որ հանձնաժողովը սուբյեկտիվ մոտեցում է ցուցաբերում: Ոմանք անգամ հանձնաժողովի որոշումը բողոքարկելու համար դիմում են դատարան:
-Իհարկե, անգամ 100 տոկոս օբյեկտիվության պարագայում միշտ էլ կլինեն մարդիկ, որ կասեն, թե իրենց նկատմամբ սուբյեկտիվ մոտեցում է եղել: Անգամ եթե դատապարտյալների շրջանում հարցախույզ անցկացնեք, թե արդյո՞ք ձեր կատարած արարքի համար տրված պատիժը համաչափ է, նրանք, իհարկե, կասեն՝ համաչափ չէ: Նույնը նաեւ այս ինստիտուտի դեպքում է:
Բայց սա չի նշանակում, որ բացառում ենք նաեւ սուբյեկտիվ մոտեցումների հնարավորությունը, եթե այդպիսիք կլինեն, պետք է քննության առարկա դառնան եւ այդ խնդիրները նույնպես պետք է տեղափոխենք օբյեկտիվ հարթություն:
Իսկ թե ինչ քայլեր է անում ՀՀ ԱՆ ՔԿՀ վարչության պետ Արթուր Օսիկյանը՝ քրեակատարողական հիմնարկներում «զոն նայողների» գործունեությունը զսպելու, սեւ փողերի շրջանառությունը կանխելու համար եւ, առհասարակ, ինչ հարաբերությունների մեջ է ՔԿՀ-ներում գտնվող քրեական հեղինակությունների հետ, կներկայացնենք «Ժողովուրդ» օրաթերթի վաղվա համարում:
Զրուցեց ՔՆԱՐ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆԸ
1 ՄԼՆ ԴՐԱՄԱՆՈՑ ՊԱՏԻՎ
«Ժողովուրդ»-ը պարզեց, որ նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի դատական հայցը գործարար Փայլակ Հայրապետյանի դեմ կքննի ՀՀ փաստաբանների պալատի նախկին նախագահ Ռուբեն Սահակյանի դուստր Զարուհի Նախշքարյանը:
Հիշեցնենք, որ Հայաստանի դեսպան Տիգրան Սարգսյանը ապրիլի 27-ին ԱՄՆ-ում դիմել է Արաբկիր եւ Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարան՝ օֆշորային աղմկալի գործով տուժող գործարար Փայլակ Հայրապետյանին պարտավորեցնելով shamshyan.com էլեկտրոնային զանգվածային լրատվական միջոցով հերքել զրպարտություն հանդիսացող տվյալները, ինչպես նաեւ՝ Փայլակ Հայրապետյանից հօգուտ Տիգրան Սարգսյանի բռնագանձել 1 մլն դրամ՝ որպես բարոյական վնասի հատուցում: Հիշեցնենք, որ Փայլակ Հայրապետյանն ասել է, որ Տիգրան Սարգսյանը ստացել է 7.5 մլն դոլար ինչ-որ մեկից, ոսկու գնման գործընթացի է մասնակցել, ստացել է խոշոր ծավալների ոսկի, մասնակցել է 2009թ. էկոնոմիկայի նախարարությունում Ներսես Երիցյանի հետ հանդիպմանը:
«Ժողովուրդ»-ը փորձեց Արաբկիր եւ Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Զարուհի Նախշքարյանից հետաքրքրվել՝ արդյո՞ք ինքնաբացարկ կներկայցնի այդ գործով՝ հաշվի առնելով թեմայի շուրջ հասարակական հետաքրքրությունն ու մեծ հնչեղությունը: Սակայն դատավորը իրեն դրեց կաղապարների մեջ եւ լսելով մեր հարցը՝ պատասխանեց. «Ձեր հարցին չեմ պատասխանի, քանի որ իրավասու չեմ, իսկ եթե խոսեմ, կենթարկվեմ պատասխանատվության»:
Մեր մյուս հարցին՝ իսկ գոնե կարո՞ղ եք ասել, թե ինչ կաշկանդվածություն ունեք նման հնչեղություն ունեցող գործի քննությունից առաջ, դատավորը դարձյալ հակիրճ պատասխանեց. «Ժամանակի ընթացքում ամեն ինչ կիմանաք»:
Ի դեպ, տեղեկացնենք, որ 2013թ. մարտի 5-ի՝ Սերժ Սարգսյանի հրամանով Զարուհի Նախշքարյանը նշանակվեց Տավուշի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դատավոր: Սակայն նշանակման օրվանից նա մարզում դատական ոչ մի նիստ չէր վարել, իսկ կարճ ժամանակ անց ֆիզիոլոգիական արձակուրդի էր գնացել, որի ավարտից հետո էլ չէր վերադարձել Տավուշի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան: Փոխարենը 2013թ. սեպտեմբերի 30-ին նշանակվեց Արաբկիր եւ Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր:
15-ԱՄՅԱ ՌՈՄԵՈՆ ԵՎ ՋՈՒԼԻԵՏԸ
«Ժողովուրդ»-ի տեղեկություններով՝ օրերս Արարատի մարզից 15-ամյա մի տղա եւ աղջիկ են անհետացել: Ավելի ուշ տեղեկություններ տարածվեցին, որ վերջիններս փախել են տանից, որպեսզի ամուսնանան: Երեկ հայտնի դարձավ, որ անչափահաս սիրահարները ոստիկանների կողմից հայտնաբերվել են: Հուսանք, որ դեռահաս այս զույգին չի սպառնա Շեքսպիրի հայտնի հերոսների ճակատագիրը, որոնք, ի դեպ, ճիշտ արարատցի սիրահարների տարիքին էին:
ԱՄԵՆ ԻՆՉ ՍՊԱՍԵԼԻ է
Aravot.am-ը «Հիմնադիր խորհրդարանի» Շիրակի կառույցի պատասխանատու Արամ Հակոբյանից հետաքրքրվել է, թե ի՞նչ ընթացքի մեջ է իր դեմ հարուցված քրեական գործը: «Գործը կարճված չէ, ընթացքի մեջ է, երկամսյա կալանքը ուժի մեջ է, ինձ գրավով են բաց թողել, իսկ մեր տղաներին բաց են թողել ստորագրությամբ: Այս ընթացքում ինձ մեկ անգամ են հարցաքննության հրավիրել, հիմա սպասում եմ: Մնացել է մի շաբաթ կամ մի քիչ ավելի՝ ամսի 7-ին, որ ժամանակը լրանա երկամսյա կալանքի, սպասում ենք, երեւի նոր դատ պիտի արվի, կարող է՝ երկարացնեն կալանքը, կարող է՝ կալանավորեն, դատեն, ես չգիտեմ, էս երկրում ամեն ինչ սպասելի է …»: Հակոբյանը նաեւ նշել է, որ իրավապահները շատ փնթի գործ են կատարել.«Ես նշել էի, իրենք էլ գիտեն, որ այդ չարաբաստիկ նռնակը հայտնաբերվել է ոչ թե մեր, այլ հորեղբորս տանիքից: Բայց, դե, դա ի՞նչ կապ ունի: Հիմա սպասում են ԴՆԹ-ի անալիզների պատասխանին. ինձանից արյուն են վերցրել առանց իմ համաձայնության, մի կաթիլ կարող է քսեն նռնակին, ասեն՝ ԴՆԹ-ն կար նռնակի վրա»: