Վերահսկիչ պալատը կրկին խախտումներ է հայտնաբերել «Հայկական միրգը» ընկերությունում

Դեռեւս 2011 թվականին Հայաստանում թարմ մրգի եւ ընկուզենու արտահանման, հայկական մրգի համբավն ու բարի անունը տարածաշրջանային եւ միջազգային շուկաներում ներկայացնելու նպատակով Կառավարությունը ստեղծեց «Հայկական միրգ» ԲԲԸ-ն: Այն, սակայն, կարճ ժամանակ անց հայտնվեց աղմկալի պատմությունների մեջ` վերահսկիչ պալատի կողմից ընկերությունում տեղ գտած չարաշահումներրի բացահայտման արդյունքում: Թվում էր, թե դրանից հետո ընկերությունում նոր խնդիրները պետք է բացառվեին, սակայն «Ժողովուրդ»-ը տեղեկացավ՝ «Հայկական միրգը» կրկին հայտնվել է ՀՀ վերահսկիչ պալատի ուշադրության կենտրոնում. ստուգումների արդյունքում ընկերության գործունեության ու ծախսված գումարների վերաբերյալ նոր` բավականին լուրջ խախտումներ են բացահայտվել:

Հիշեցնենք, որ 2013 թվականին ՎՊ ստուգմամբ պարզվել էր, որ իտալական կազմակերպությունից ձեռք է բերվել 10 հազար հատ ընկուզենու պատվաստացու` 16.5 մլն դրամ արժեքով, որոնք պետք է պատվաստվեին «Արագածոտնի ԳԱՄԿ» ՓԲԸ-ից 4.8 մլն դրամ արժեքով ձեռքբերված 10 հազար հատ ընկուզենու սերմերից ստացվելիք պատվաստակալներով: Սակայն Իտալիայից ձեռք բերված պատվաստացուներն ամբողջովին փչացել էին իտալացի փորձագետի մեղքով: Ու չնայած դրան` այդ պատվաստման նախապատրաստական աշխատանքների համար իտալացի փորձագետին վճարվել էր շուրջ 6.4 մլն դրամ:

«Հայկական միրգ» ԲԲ-ի կողմից իրականացվող «Աջակցություն պտղի եւ ընկուզեղենի արտադրությանը. գյուղական կարողությունների ստեղծում» ծրագրի նպատակն է ՀՀ Տավուշի, Արագածոտնի եւ Վայոց Ձորի մարզերում, աղքատ եւ փոքր սեփականատերերին հայկական մրգի եւ ընկուզեղենի արտադրության մեջ ներգրավելով, ավելացնել նրանց կարողություններն ու եկամուտները: Ծրագիրը մեկնարկել է 2011 թվականին` 13.5 մլն դոլար բյուջեով: Ֆինանսավորումը ծրագրի մեկնարկից մինչեւ 2014 թվականի ավարտը կազմել է 2.2 մլն ԱՄՆ դոլար, որի զգալի մասն ուղղվել է «Հայկական միրգ» ԲԲԸ-ի գործառնական ծախսերին:
Ծրագրով ակնկալվում էր 400-500 մանրածավալ, աղքատ գյուղացիական տնտեսությունների հետ հիմնել շուրջ 700 հա ծիրանի, դեղձի եւ ընկուզենու այգիներ: Սակայն ՎՊ-ն նախորդ տարի ստուգումներ է իրականացրել այս ընկերությունում եւ արձանագրել, որ ամբողջովին չեն կատարվել գյուղատնտեսության զարգացման միջազգային հիմնադրամի վերահսկողության առաքելության հուշագրում նշված առաջարկություններն ու հանձնարարականները:

Բացի այս՝ չեն իրականացվել տնկարանի հյուսվածքային լաբորատորիայի վերանորոգման, ինչպես նաեւ ջրավազանի, մայր ջրատարի, կաթիլային ոռոգման համակարգերի, այգիների հակակարկտային համակարգերի եւ այլ էական նշանակություն ունեցող օբյեկտների կառուցման աշխատանքները: Իսկ, ահա, կաթիլային ոռոգման համակարգի ձեռքբերումը՝ 85.7 հեկտար այգիների փոխարեն, կատարվել է 4.5 հեկտարի համար: Նաեւ պլանով նախատեսվածից էականորեն պակաս են կատարվել պատվաստակալների եւ պատվաստացուների ձեռքբերման եւ պատվաստման աշխատանքները: Ավելին՝ տնկարանում եւ այգիներում ոռոգման ջրի առկայության պայմաններում արձանագրվել են տնկված տնկիների չորացման դեպքեր:
Ըստ ՎՊ-ի՝ աշխատանքներ ու գնումներ կատարելիս պլան-բյուջեով նշված ծավալներից եւ գնման պլանով հաստատված ժամկետներից թույլ են տրվել շեղումներ: Առանձին դեպքում աշխատանքները կատարելու համար պայմանագիր է կնքվել համապատասխան գործունեության իրավունքի լիցենզիա չունեցող ընկերության հետ: Նաեւ իրականացվել են գնումներ՝ չունենալով գյուղատնտեսության զարգացման միջազգային հիմնադրամի համաձայնությունը:

Ի դեպ, ընկերությունը ձեռք բերված տնկիներից 29 հազար 505 հատը 2015 թվականի գարնանը տնկելու համար պահեստավորել է: Սակայն ուշագրավն այն է, որ նշված քանակի տնկիների տնկման համար անհրաժեշտ է շուրջ 28 հա հողատարածք, այնինչ «Հայկական միրգ» ընկերությունն ունի ընդամենը 11.4 հա ազատ, վարձակալած հողամաս: Բացի այս՝ «Ժողովուրդ»-ը տեղեկացավ, որ տնկիների եւ պատվաստակալների աճեցման, ներմուծման եւ ձեռքբերման ժամանակ խախտվել են «Բուսասանիտարիայի մասին» ՀՀ օրենքի, Կառավարության 1998 թվականի մարտի 11-ի որոշման եւ գյուղատնտեսության նախարարի 2006 թվականի փետրվարի 8-ի հրամանի պահանջները:

Այս բացահայտումների հետ կապված «Ժողովուրդ»-ը զրուցեց «Հայկական միրգ» ընկերության տնօրեն Հովիկ Հովհաննիսյանի հետ, ով արդարացավ՝ նշելով, որ ընկերության կատարած գորՎՊ-ի հայտնածն ավելի մեծ է, քան բերած թերությունները: «Դրանք մանր-մունր թերություններ են: Մենք այլ կերպ ենք մեր հաշվարկները կատարում, իրենք՝ այլ կերպ»,- ներկայացրեց ընկերության տնօրենը:
Այս ամենից հետո մեզ մնում է նշել, որ ՎՊ-ի կողմից արձանագրված թերություններն առ ոչինչ են, եթե այդ խախտումները կատարած ընկերությունները որեւէ պատասխանատվության չեն ենթարկվում:

ՍՅՈՒՆԷ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ