«Օրհնվի էն սհաթը, երբ տրանսֆերտները մտան Հայաստան». չգիտենք՝ ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանն այսպես օրհնում է, թե ոչ, բայց դա հաջողությամբ կարող էր լինել նաեւ վարչապետի աղոթքը:
Պաշտոնական տվյալների համաձայն` Հայաստանում 2013թ. հունվարին շինարարության ոլորտում 2012թ. նույն ամսվա համեմատ տնտեսական ցուցանիշի բավական լուրջ` 18 տոկոսի հասնող անկում է արձանագրվել: Բացառված չէ, որ այդ անկումը մասամբ պայմանավորված լինի նախընտրական գործընթացներով, այդ թվում նաեւ` անորոշությամբ:
Իհարկե, վերոնշյալ ոլորտում ցուցանիշներն առաջիկայում կբարելավվեն, բայց դա մխիթարություն չէ եւ ոչ էլ իշխանությունների արհեստավարժ աշխատանքի արդյունք, քանի որ առավելապես արտահայտվելու է հիմնականում վարկային միջոցների հաշվին կառուցվելիք հյուսիս-հարավ տրանսպորտային միջանցքի առանձին հատվածների շինարարությամբ:
Թեեւ գյուղատնտեսական արտադրանքի ծավալը 2012թ. հունվարի համեմատ աճել է, բայց այդ չնչին` ընդամենը 2,1 տոկոսի հասնող աճը հնարավոր չէ գոհացուցիչ համարել:
Անկախ տնտեսության այլ ոլորտներում արձանագրված աճից՝ դժվար չէ տեսնել, որ մեր երկրի բնակչության մի զգալի հատված հիմնականում ապրում է արտերկրից Հայաստան մտած տրանսֆերտների հաշվին, որոնց ծավալը, ի դեպ, աճել է: Ըստ ՀՀ կենտրոնական բանկի հրապարակած տվյալների՝ 2012թ. ոչ առեւտրային փոխանցումների տեսքով, ընդ որում միայն բանկային համակարգով Հայաստան է մտել 1 մլրդ 687 միլիոն դոլար, որը նույնիսկ 57 մլն դոլարով գերազանցում է 2008թ. նախաճգնաժամային մակարդակը: Նկատի ունենանք, որ դեռ միայն բանկային համակարգի միջոցով Հայաստան մոտ 1,7 մլրդ դոլարին համարժեք փոխանցումները կազմում են ՀՀ պետբյուջեի ծախսային մասի մոտ 70 տոկոսը:
Եթե համեմատենք 2011թ. հետ, ապա անցյալ տարի միայն բանկային համակարգի միջոցով արտերկրից Հայաստան կատարված մասնավոր փոխանցումներն աճել են մոտ 9 տոկոսով կամ շուրջ 140 մլն դոլարին համարժեք գումարով: Նշենք նաեւ, որ միայն Ռուսաստանից ստացված տրանսֆերտները, ԿԲ-ի հրապարակած տեղեկատվության համաձայն, անցյալ տարի կազմել են շուրջ 1 մլրդ 444 միլիոն դոլարին համարժեք գումար` մոտ 150 մլն դոլարի չափով գերազանցելով 2011թ. մակարդակը:
Վերոնշյալ աճը պայմանավորված է ոչ միայն ՌԴ-ում տնտեսական վիճակի բարելավմամբ ու կայունացմամբ, տնտեսական ճգնաժամի մասնակի հաղթահարմամբ, այլեւ ՀՀ-ից վերջին մոտ 5 տարում արտագաղթի նոր ալիքի հետեւանքով ՌԴ-ում հաստատված մեր բազմահազար հայրենակիցների կողմից այստեղի իրենց հարազատներին կատարած դրամական փոխանցումներով:
Այնպես որ, կառավարությունը կարող է հանգիստ շունչ քաշել, ժողովուրդը մի կերպ կապրի… Եվ ինչքան շատ մարդիկ Հայաստանից արտագաղթեն, այնքան ավելի լավ այսօրվա կառավարությանը. ե՛ւ պահանջատերերը կքչանան, ե՛ւ իշխանությունների հոգսը կթեթեւանա: Ու դժվար չէ պատկերացնել, թե մեր երկրում, ուր աղքատության մակարդակը չափազանց բարձր է նույնիսկ պաշտոնական տվյալների համաձայն, սոցիալ-տնտեսական ինչ ռումբ կպայթեր առանց տրանսֆերտների, առանց այդ գումարների փոխանցման:
ԱՐԹՈՒՐ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ