“Կարին” ավանդական երգի-պարի խմբի հիմնադիր եւ գեղարվեստական ղեկավար, արցախյան պատերազմի մասնակից, ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ ԳԱԳԻԿ ԳԻՆՈՍՅԱՆԸ հետաքրքրվում է երկրի ներքաղաքական կյանքով, սակայն, իր իսկ խոսքով, որպես արվեստագետ` քաղաքականությամբ չի զբաղվում, այլ գաղափարախոսական գործունեությամբ:
-Հանրահավաքների գնում եմ, բայց առանձնապես չեմ ծափահարում, գնում եմ, որովհետեւ հասկանում եմ, որ ժողովուրդն արդարացի ընդվզում ունի, փորձում եմ ժողովրդի կողքին ու մեջ լինել:
–Մինչ ընտրությունները մտածո՞ւմ էիք, որ ժողովուրդը կփորձի իր ձայների համար այսպես պայքարել:
-Հաշվի առնելով 2008 թվականը` կարելի էր կանխատեսել, որ նման իրադրություն կարող էր ծագել, քանի որ դրա փորձառությունն ունեցել ենք 1996-ին, 2003-ին, 2008-ին: Սա ժողովրդի ընդվզման առաջին դեպքը չէ:
-Ի՞նչ եք կարծում, ո՞ւր կհասնենք:
-Չեմ սիրում կանխատեսումներով զբաղվել, ունեմ իմ բանաձեւը, որ ոչ թե պետք է ընտրությունից ընտրություն ընդվզել, այլ ամբողջ ընթացքում. պետք է պայքարը մղեինք հենց 2008-ի մարտի 1-ից սկսած, ոչ ընտրությունների արդյունքն իմանալուց հետո: Ես հիասթափվող մարդ չեմ, պայքարող տեսակ եմ, կարծում եմ` մեզանից յուրաքանչյուրը պարտավոր է իր իրավունքներին տեր կանգնել: Նժդեհն ասում էր` վայ այն ժողովրդին, որն իր իրավունքները զոհաբերում է հանուն հանցավոր հանգստի:
-Այն, որ ժամանակ առ ժամանակ Ձեզ կարելի է տեսնել Ազատության հրապարակում, վկայո՞ւմ է այն մասին, որ Դուք էլ համաձայն չեք ընտրությունների արդյունքների հետ:
-Ընտրությունն ընդամենը արձանագրությունն է այն բանի, որ տարիներ շարունակ կատարվում է: Ես ընտրությունների կեղծիքի կամ չկեղծիքի փաստերին չեմ տիրապետում, բայց ես հասկանում եմ, որ ժողովրդի ընդվզումն արդարացի է, որովհետեւ պետությունն ու իշխանությունները շատ-շատ ոլորտներում վաղուց իրենց սպառել են` տնտեսական անկումը, մշակութային խեղաթյուրումն ու սրբապղծումը, ԶԼՄ-ների բարձիթողի վիճակը: Այսինքն` գրեթե բոլոր ոլորտներում մենք տեսնում ենք այնպիսի մի իրավիճակ, որը բերում է արդարացի ընդվզման: Ու արդեն որերորդ ընտրությունը շարունակ ժողովուրդն ընտրում է ոչ թե մեկի կողմը, այլ ընտրում է գործող իշխանություններին դեմ, հենց դա արդեն ցույց է տալիս այն, որ այս երկրում շատ կտրուկ փոփոխություններ պետք է լինեն, եթե մենք ուզում ենք, որ հերթական անգամ պետականության կորուստ չունենանք: Երկիրն առանց կտրուկ փոփոխությունների իր լուրջ գոյատեւումը չի կարող շարունակել:
-Իսկապե՞ս կարծում եք, որ փոփոխություններ կլինեն:
-Եթե մեզանից յուրաքանչյուրն իր ոլորտում, փնթփնթալուց բացի, նաեւ գործ անի, ջանք ներդնի այս երկրում որեւէ բան փոփոխելու համար, ամեն ինչ էլ հնարավոր է: Իսկ եթե ոչինչ չես անում, բողոքելու իրավունք էլ չունես: Մի պահ մտածե՛ք` իսկ ի՞նչ եմ արել ես: Հիմա ամեն մեկն իր իշխանությունն է ստեղծում, ինձ համար զարհուրելի մի բան` իր թիմն է ստեղծում, թիմային ինչ-որ խաղ են խաղում, հետաքրքիր է` թիմն ով է, ազգն ով է: Յուրաքանչյուրն իր ազգի համար պետք է անի: Կրկին Նժդեհի բառերով կասեմ` անվերջ ու անդադրում վերանորոգչական աշխատանք է կյանքը: Մենք ուզում ենք գնալ ու մեր տանը քնել, մեզ էլ ամեն ինչ տան ու նվիրեն, չի լինում էդպես, դրա համար պայքարել է պետք:
-Դուք` որպես արվեստագետ, պայքարի ի՞նչ միջոցներ եք ձեռնարկում:
-Ես պայքարում եմ իմ ստեղծագործություններով, իմ արած գործով, մոտ 50 վերականգնված պարերով, որոնց վերականգնման համար պետությունը ոչ մի ներդրում չի արել: Գյուղ առ գյուղ ընկած պար եմ վերականգնում, բայց չեմ բողոքում, որ ինձ չեն հովանավորում: Որոշ համերգների պետական ֆինանսավորում եղել է, բայց այն, ինչ անում եմ, անում եմ, որպեսզի իմ ազգային մշակույթը չմեռնի, եւ դա իմ սեփական նախաձեռնությամբ է արվում: Չեմ նստում ու բողոքում, որ ինձ փող չեն տալիս: Պայքարում են նաեւ այս կերպ` հարցազրույցներում, ԶԼՄ-ների հետ հանդիպելիս բարձրաձայնում եմ այն բոլոր խնդիրների ու բացթողումների մասին, որ կան երկրում` փորձելով իշխանությունների ուշադրությունը սեւեռել դրանց վրա: Թե չէ ոչ մի արվեստագետ էլ, տանը նստած, իրավունք չունի բողոքել, եթե ինքը ոչինչ չի անում: Ես նաեւ այն կարծիքին եմ, որ ոչ մի արվեստագետ թերեւս մտավորական չէ: Մտավորականը ազգի խիղճն է ու ազգի սրտի ամեն զարկին համապատասխան է ապրում, ու ազգի ցավն իր ցավն է, ուրախությունը` նույնպես: Միայն թե արվեստագետին չպետք է զրկել ամբիոնից:
-Իսկ մտավորականներն ըստ արժանվույն գնահատվո՞ւմ են Հայաստանում:
-Դա շատ հարաբերական երեւույթ է, յուրաքանչյուր արվեստագետի, մտավորականի համար գնահատականն ընդամենը բարոյական վարձահատուցում է, լավագույն գնահատականն այն է, որ լուսաբանվի այդ մարդու աշխատանքը, ոչ թե գնահատեն կոչումներով, պաշտոններով կամ իրենց հավատարմության դիմաց:
ԵՎԱ ՌՈՒԲԻՆՅԱՆ
“Ժողովուրդ” օրաթերթի 499 համար