Նոր հրադադարի պայմանագիր՝ բոլոր կողմերի մասնակցությամբ

ՀԵՏԵՎԵՔ ՄԵԶ Telegram-ՈՒՄ

Բաքվում գտնվող ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ԱՄՆ համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը երեկ հայտարարել է, թե «Մենք հանդիպել ենք նախագահ Ալիեւի, ինչպես նաեւ նախագահ Սարգսյանի հետ: Երկուսն էլ ցանկություն են հայտնել հանդիպել մինչ ընթացիկ տարվա ավարտը»: Համանախագահը նշել է նաեւ, որ ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորումը մեծ նշանակություն ունի ողջ տարածաշրջանի համար. «Մենք պետք է հասնենք խաղաղության մեր ապագա սերունդների համար, խաղաղությունն օգուտ կբերի երկու ժողովուրդներին էլ: Հայաստանի ու Ադրբեջանի ժողովուրդները պետք է շփվեն՝ միմյանց ճանաչելու համար»:

«Նախագահները պետք է քննարկեն, թե ինչպես է հնարավոր հանգել հակամարտության համապարփակ կարգավորման: Ներկայիս իրավիճակը տարբերվում է նրանից, ինչ կար դեռ 2 տարի առաջ: Առաջին անգամ մենք ականատես եղանք շփման գծում ծանր հրետանու կիրառման: Ցավոք, դրա հետեւանքով մահանում են քաղաքացիական անձինք: Անհրաժեշտ եմ համարում նախագահների կողմից լարվածության աճի հարցի քննարկումը: Մենք պետք է նաեւ քննարկենք ժողովուրդների միջեւ վստահության միջոցառումների ամրապնդման, համայնքների միջեւ երկխոսության հաստատման հարցը»,- նշել Ուորլիքը:

Ամերիկացի համանախագահը խոսել է նաեւ օրերս մոնիթորինգի ժամանակ հնչած կրակոցներից. «Ես զորքերի շփման գծում ականատես եղա մեծ սպառնալիքի ու տեսա, թե դա որքան սարսափելի է: Մենք անվտանգ վայրում էինք, սակայն մոնիթորինգ անցկացնող դաշտային հրամանատարները բաց տեղանքում էին՝ կրակի տակ»:
ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի անդամ, ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Արմեն Ռուստամյանից «Ժողովուրդ»-ը փորձել է պարզել, թե ինչ է տալու Ալիեւ-Սարգսյան հանդիպումը, եթե այն կայանա:

-Հանդիպումը միշտ պետք է, ավելի լավ է հանդիպել, քան թե սրվի իրավիճակը սահմանի վրա: Հանդիպումների ժամանակ գոնե ինչ-որ հնարավորություններ ստեղծվում են բացի զենքի կիրառման միջոցից ուրիշ կերպ էլ հարաբերվել, որովհետեւ, ըստ էության, մինչեւ հիմա պատերազմական իրավիճակ է: Հիմա ցանկացած պատերազմ էլ, ի վերջո, բանակցությունների միջոցով է ավարտվում, ու ճիշտ է, որ այդ բանակցությունները ինչ-որ ձեւաչափով անպայման լինեն: Այդ հանդիպումները միշտ օգտակար են, պարզապես խնդիրն այն է, որ նույն Մինսկի խմբի համանախագահները հետեւողական գտնվեն այն հայտարարության իրացման ուղղությամբ, որը եղավ Նյու Յորքում:

Այս անգամ հասցեավորված ասվեց, որ Ադրբեջանն է խուսափում այդ մեխանիզմների ներդրման առումով, որպեսզի վերահսկվեն հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերը: Սա պետք է գլխավոր հարցը դառնա, որովհետեւ այսօր հրատապ լուծման խնդիրը հենց դա է: Ցանկացած հարցի լուծման դեպքում, եթե նայում ենք փաստերը, փաստաթղթերը, անգամ ադրբեջանցիների սիրած ՄԱԿ-ի բանաձեւերը, առաջին պահանջն այն է, որ դադարեցնեն զինված, ռազմական գործողությունները: Հիմա պետք է լուծվի հենց այդ խնդիրը, ըստ էության, այժմ ռազմական գործողությունների հարցը գլխավոր տեղում է:

-Նմանատիպ հանդիպումների ժամանակ ԵԱՀԿ մինսկի խմբի հայտարարություններում մշտապես նշվում է, որ պետք է դադարեցվեն կրակոցները, ուժի կիրառումը, սակայն այդ հայտարարությունների իրական հասցեատերը` Ադրբեջանը, այդ ամենին այդպես էլ ականջալուր չի լինում: Ըստ Ձեզ՝ ինչո՞ւ պետք է այս անգամ Ադրբեջանը «հնազանդվի», ի՞նչ է պետք անել` հակառակորդին սանձելու համար:

-Կարծում եմ, որ Սերժ Սարգսյանն ամբողջովին տիրապետում է մեր արսենալին, դիվանագիտական իրավիճակին, քանի որ թիվ մեկ բանակցողն ինքն է: Ես վստահ եմ, որ շատ ասելիք կա, ու այդ ասելիքը մենք շատ հաճախ լսում ենք տարբեր ամբիոններից, որն, իհարկե, ջղաձիգ վիճակ է առաջացնում Ադրբեջանում: Բայց ամեն դեպքում ես վստահ եմ, որ այդ հանդիպումների ժամանակ պետք է իսկապես բոլոր պահանջներից վեր, առաջնահերթ խնդիր դիտվի ուժի կիրառումը բացառելու հարցը, ու մեր հիմնական պահանջն այն է, որ ուղղակի պետք է նոր հրադադարի պայմանագիր ստորագրվի բոլոր կողմերի մասնակցությամբ:

Այսինքն՝ նույն Բիշքեքյան համաձայնագիրը, որը եղել է ժամանակին, դրա հիման վրա է զինադադարը հաստատվել՝ պակտ չհարձակվելու մասին, այդ չհարձակվելու վերաբերյալ պահանջը պետք է դնեն հենց միջնորդ կողմերը: Թող ասեն, որ եթե դուք չեք համաձայնում, որ ստորագրեք պակտ չհարձակվելու մասին, ուրմեն դուք պատրաստվում եք հարձակվել, այդտեղից էլ պարզ է դառնում, թե ով է խախտում հրադադարը: Շատ պարզ, քաղաքական, դիվանագիտական մեխանիզմներ կան այն առումով, որ իրերը պետք է կոչվեն իրենց անունով: Այդ առումով կարծում եմ՝ այս պահին լուրջ անելիք կա, որովհետեւ սա թիվ մեկ հարցն է, սա, ըստ էության, պատերազմի նոր ձեւ է, որը ԼՂՀ-ի ու Հայաստանի նկատմամբ կիրառում է Ադրբեջանը:
Զրուցեց ՍՈՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ




Լրահոս