Ամեն բան մեր մոլորակում ունի իր նպատակն ու իմաստը: Մինչդեռ անհավանական կենդանի բնության «երևակայությունը» մարդկությանը տանում են դեպի փիլիսոփայական մտքեր՝ ինչ տեսք ունեն իրերը, ինչից են կազմված:
Ի՞նչ գիտեք դուք որովայնաոտնային խեցեմորթ Գուիդակեի մասին:
Լուսանկարում պատերված է Panopea generosa կամ պարզապես գուիդակ՝ բացարձակ ռեկորդակիր խեցեմորթների շրջանում: Կյանքի միջին տևողությունը 146 տարի է, իսկ ամենահին արարածի հասակը՝ 160:
Երկարակեցության գաղտնիքը մինչ օրս գիտնականների տարակարծությունների և մշտական բանավեճերի առիթն է: Առավել հավանական են երկու տեսակետները՝ նյութափոխանակության չտարբերվող ինտենսիվությունը և բնության թշնամիների (շնաձկներ, ծովաստղեր) բացակայությունը:
Անգամ գիշատչի հանդիպելով՝ գուիդակը հեշտությամբ թաքնվում է: Նրա անունը հնդկերենով նշանակում է խորն ընդհատակ անցնող: Սակայն կա մի կենդանի, որից գուիդակը չի թաքնվում: Խոսքը Homo sapiens-ի մասին է: Խեցեմորթուց պատրաստված ուտեստներն առավել արդիական են Ճապոնիայում և Չինաստանում: Հաճախ նրան տապակում են բուսայուղով կամ համտեսում են անեփ վիճակով:
Այն այնքան հայտնի է, որ ձկնորսական ընկերություններից մեկը հյուսիս-արևելյան Ամերիկայից և Կանադայից տարեկան ավելի քան երկու միրլիոն գուիդակ են որսում: Դրանից հետո խեցեմորթները «ճամփորդում են» Հս. Ամերիկայի ռեստորաններով: Այն մատուցում են բրնձով և գինով: Հոնգկոնգի ձկնային ռեստորաններում մեկ գուիդակով ուտեստի արժեքը գերազնացում է 60 դոլարը:
Գուիդակի սիֆոնի երկարությունը մեկ մետրը չի գերազանցում, սակայն բացառիկ դեպքում այն կարող է անգամ երկու մետրը գերազանցել: Ի տարբերություն այլ փափկամորթների, որոնք ստիպված են անընդհատ շարժվել՝ գիշատիչների չբախվելու համար, գուիդակն անշարժ նստում է ողջ կյանքի ընթացքում:
Եթե նրա սիֆոնը հողի մակերևույթից բարձր է գտնվում՝ կարող է ծովաստղերի ուշադրությունը գրավել, որոնք անպայման գրոհի դուրս կգան:
Մինչդեռ, նրանք պետք է շտապեն: Գուիդակին չունի ոչ մի տեսակի պատյան՝ դրանում տեղավորվելու համար, ինչպես, օրինակ, կրիաները:
Գուիդակը համարվում է երկրորդ ամենաերկարակյաց արարածը, կրիաներից հետո, իսկ նրան վրայի շրջանակներով գիտնականները օդի ջերմաստիճանն են որոշում:
Գուիդակն առանց հարաբերվելու է բազմանում: Տարեկան մի քանի անգամ՝ ուշ ձմռանը կամ վաղ գարնանը, արուները ջրի մեջ են նետում սերմնաբջիջների խիտ ամպիկ: Այն պետք է բավարարի էգերին: Վերջիններս էլ իրենց հերթին դրանք միլիոնավոր ձու են ածում: Ընդամենը 48 ժամվա ընթացքում ձվերը պատվում են փխրուն կճեպներով:
Ապա մի քանի շաբաթ անց իջնում են ջրի հատակը և խորանում ավազի մեջ, որպեսզի այնտեղ մնան առաջիկա հարյուր տարին: Ողջ երկար ու ձիգ կյանքի ընթացքում մեկ էգը ջուրն է նետում մոտ 5 միլիարդ ձու: