Պետք է ՄԱԿ-ի, ԵԱՀԿ-ի ուշադրությունը հրավիրել այդ վայրագություններին. չեխ քաղաքական գործիչ

Ինչպես ղարաբաղա-ադրբեջանական քառօրյա պատերազմի օրերին, այնպես էլ դրանից հետո միջազգային հանրության կողմից չհնչեցին հասցեական կոչեր, թեեւ դժվար է պատկերացնել, որ միջազգային քաղաքական կենտրոնները տեղեկացված չեն, թե որ կողմն է նախահարձակ եղել: Ուշագրավ է, որ չի հնչում անգամ առաջարկ` կատարվածի շուրջ միջազգային հետաքննություն սկսելու մասին, այնպես, ինչպես որ դա արվեց 2008 թ. ռուս-վրացական օգոստոսյան պատերազմից հետո, երբ կազմվեց միջազգային հանձնաժողով` Գերմանիայի ներկայացուցչի գլխավորությամբ, որի եզրակացությունից, ի դեպ, պարզվեց, որ նախահարձակ կողմը Վրաստանն էր եղել: Ոչ պակաս տարակուսելի է միջազգային հանրության իներտ արձագանքը` խաղաղ հայ բնակչության եւ զինվորների նկատմամբ գործադրված վայրագությունների, գլխատումների եւ խոշտանգումների կապակցությամբ:

Անցնող օրերին այս հարցերի շուրջ արդեն իսկ ներկայացրել ենք տարբեր միջազգային կառույցների ներկայացուցիչների եւ փորձագետների տեսակետները:
«Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում կատարվածի շուրջ իր գնահատականներն է ներկայացնում Չեխիայի Հանրապետության առաջին փոխվարչապետ, նախկին արտգործնախարար, խորհրդարանի անդամ Կարել Շվարցենբերգը:

-Պարո՛ն Շվարցենբերգ, ինչ կասե՞ք ղարաբաղա-ադրբեջանական սահմանում ապրիլի 1-ից 4-ն ընկած ժամանակահատվածում իրականացված ռազմական գործողությունների վերաբերյալ:

-Սա, իհարկե, ողբերգություն է, սակայն անընդմեջ կրնկվող երեւույթ է, երկու կողմերը դեռ վաղուց են ունեցել խնդիրներ, եւ սա կանխատեսելի էր: Իրականում, գիտենք, որ այս դեպքում ոչ մի խաղաղության համաձայնագիր էլ չի գործում, քանի որ ինչ-որ մեկը դեռ հետաքրքված է այս կոնֆլիկտի շարունակականությամբ:

-Այս օրերին ԵՄ կողմից չեղան հասցեական հայտարարություններ, որոնք հնարավոր է՝ զսպեին ագրեսոր Ադրբեջանին: Ո՞րն է այս լռության հիմնական պատճառը:

-Ես այս պահին չեմ կարող ասել, թե կոնկրետ ով նախաձեռնեց ռազմական գործողությունները, ես անձամբ այնտեղ չեմ եղել: Երկու կողմերը միմյանց են մեղադրում. Ադրբեջանը ասում է՝ Հայաստանն է, Հայաստանը՝ Ադրբեջանը, այդ իսկ պատճառով կարծում եմ նաեւ՝ դժվար է ԵՄ-ի համար հստակ կարծիք ներկայացնել, քանի որ ԵՄ հատուկ դիտորդներ չունի սահմանին, չունի հստակ փաստեր:

-Պարո՛ն Շվարցենբերգ, ըստ Ձեզ՝ այս քառօրյա պատերազմում ի՞նչ դերակատարություն ունեն Ռուսաստանը եւ Թուրքիան:

-Կարծում եմ՝ երկուսից եւ ոչ մի կողմը լավ դերակատարություն չունի: Այստեղ թերեւս Ռուսաստանի դերը ավելի հատուկ է: Դե, իսկ Թուրքիայի եւ Հայաստանի հարաբերությունները պարզ էին դեռ 1915 թվականից՝ ցեղասպանությունից ի վեր, իսկ ազերիներն էլ նույն թուրքերն են:

-Ի վերջո, Դուք ինչպիսի՞ հանգուցալուծում եք տեսնում այս իրավիճակում:

-Միայն փոխզիջում: Տեսնում ենք, որ երկու կողմն էլ չի ցանկանում գնալ փոխզիջման, իսկ եթե դա չլինի, ապա խաղաղության հասնել հնարավոր չի լինի: Ինչպես նաեւ կարեւոր է, որ Ռուսաստանը եւ Թուրքիան հնարավորինս հեռու մնան այս կոնֆլիկտից:

-Պարո՛ն Շվարցենբերգ, Դուք անձամբ ինչպե՞ս եք գնահատում հայ զինվորների խոշտանգումների, դիակապտության, գլխատումների, խաղաղ բնակիչների նկատմամբ ադրբեջանական զինվորների վայրագությունների փաստերը: Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ պետք է անել այս իրավիճակում:

-Նման դեպքում պետք է անհապաղ դիմել ՄԱԿ-ի, ԵԱՀԿ-ի համապատասխան մարմիններին եւ լրջորեն հրավիրել նրանց ուշադրությունը այդ վայրագություններին:

Զրուցեց Սյուզի Մուրադյանը