ՀԵՐԹԱԿԱՆ ԿՐԱԿՈՑՆԵՐԸ ՈՍԿՈՒ ՀԱՄԱՐ

Գեղարքունիքի մարզի Սոթքի ոսկու հանքից գողացված հանքանյութի շուրջ «ռազբորկաները» շարունակվում են: Հանքանյութի համար պայքարող երկու բանդաներ դուրս են եկել իրար դեմ, եւ էլի բանը հասել է կրակոցներին:

Նախ պաշտոնապես
Երեկ ոստիկանության հասարակայնության հետ կապերի եւ լրատվության վարչությունը հայտնեց, որ Վարդենիսի կայազորային հոսպիտալից հաղորդում է ներկայացվել այն մասին, որ Վահե Մանուկյանը մարմնական վնասվածքով տեղափոխվել է իրենց մոտ` բուժօգնության: Վերջինս ի վիճակի չի եղել հաղորդում տալու: Հանգամանքները պարզվում են, նշանակվել է դատաբժշկական փորձաքննություն, կատարվում է հետաքննություն:
Ավելի ուշ ՀՀ քննչական կոմիտեն հաղորդագրություն տարածեց, որ Վարդենիսում հնչած կրակոցների դեպքի առթիվ ՀՀ քննչական կոմիտեի Գեղարքունիքի մարզային քննչական վարչության Վարդենիսի քննչական բաժնում հարուցվել է քրեական գործ Վարդենիս քաղաքի բնակչին մարմնական վնասվածք պատճառելու դեպքի առթիվ: Ըստ կոմիտեի՝ Վահե Մանուկյանը ստացել է «կոնքի եւ ձախ ազդրի վերին երրորդականի միջանցիկ վիրավորում»: Նախնական տվյալներով՝ Վ. Մանուկյանը նշված վնասվածքը ստացել է 2016 թվականի ապրիլի 24-ին` ժամը 19:00-ի սահմաններում, Վարդենիս քաղաքի Սուրբ Վարդան կոչվող վայրում տեղի ունեցած վիճաբանության ժամանակ: Ձեռնարկված քննչական գործողությունների արդյունքում պարզվել է վիճաբանության մասնակիցների ինքնությունը: Կոմիտեն փորձում է նրանցից յուրաքանչյուրի մասնակցության աստիճանը պարզել: Կոմիտեն ոչինչ չի ասել ոտքի եւ կոնքի վիրավորում ստացածի անգիտակից լինելու մասին, բայց եւ չի հայտնել՝ արդյո՞ք նա արդեն ցուցմունք տվել եւ պատմել է կատարվածը: Ու հենց այստեղ է թաղված շան գլուխը:

Երբ կոծկվեց սպանության դրդապատճառը
Ինչպե՞ս, բացատրենք: Երկու իրավապահ մարմինների տարածած պաշտոնական հաղորդագրություններից տպավորություն է, թե գործ ունենք սովորական կենցաղային մի վիճաբանության հետ, որը կարող է ժամերի ընթացքում հարթվել, սակայն կատարվածն ավելի խորը արմատներ ունի: «Ժողովուրդ»-ի աղբյուրներն այս կրակոցների մասով աղմկալի մանրամասներ պատմեցին, որոնք վկայում են այն մասին, որ ՀՀ իրավապահ համակարգը Վարդենիս քաղաքում ուղղակի չի գործում: Դեռեւս 2014 թվականի հոկտեմբերի 22-ին գրել էինք, որ Վարդենիս քաղաքի Բանավան թաղամասում «ՎԱԶ-2121» մակնիշի ավտոմեքենայի մեջ սպանվել էր 33-ամյա Արման Մանուկյանը: Մեզ հետ զրույցում սպանվածի եղբայրը՝ Գրիշա Մանուկյանը, պատմել էր, որ կատարվածի մեջ մեղավորն իր հորեղբայրն է՝ Մյասնիկ (Հրաչ) Մանուկյանը, որը «բանդա» ունի Վարդենիսում. «Ամեն ինչ ոսկու հանքերից է սկսել: Մենք որոշեցինք ազգովի մի գործ անել: Աշխատում էինք ոսկու հանքում, ոսկի էինք հանում, կամաց-կամաց իրենք ցանկացան ոսկու հանքից հանքանյութ հանելու գործը կիսենք, էդպես վիճաբանություն եղավ: Ես ասեցի իրենց, որ եթե հանք մտնելու գործը կիսվի, ուրեմն ճիշտ պտի կիսվի, բայց քանի որ սխալ կիսվեց, ամեն ինչ դրանից էլ սկսվեց»: Սպասվում էր, որ այս սպանության գործով ՀՀ քննչական կոմիտեն օբյեկտիվ քննություն կիրականացներ եւ կբացահայտեր երիտասարդի սպանության խորը արմատները: Ի վերջո, սպանվածի եղբայրը կոնկրետ անուններ էր տալիս եւ նշում դրդապատճառները: Սակայն Աղվան Հովսեփյանի գլխավորած քննչական կոմիտեն քննեց միայն սպանության դրվագը, իսկ իրական դրդապատճառը այդպես էլ մնաց օդում կախված, եւ բանտում հայտնվեց միայն կատարողն ու օժանդակողը՝ առանց պատվիրատուների: Ըստ էության, ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Աղվան Հովսեփյանի եւ նրա ենթակաների աչքին ոսկին ավելի փայլուն էր, քան օբյեկտիվ քննության կարեւորությունը: Ու հենց քննիչների այդ անպատասխանատու պահվածքն է պատճառը, որ Վարդենիս քաղաքում ոսկու հանքանյութը կիսելու շուրջ կրիմինալ ռազբորկաները շարունակվում են մինչ օրս:

Կրակոցների պատճառը
Վարդենիսում արված հարցումների արդյունքում «Ժողովուրդ»-ը պարզեց, որ ըստ լուրերի՝ այսօր Սոթքի ոսկու հանքից հանքանյութ հանելու թույլտվություն ունեն վերը նշված «բանդայի» ղեկավար Հրաչ Մանուկյանը եւ վերջերս բանտից նոր դուրս եկած Ռաֆայել Թադեւոսյանը՝ Մեմիրի Ռաֆոն: Ու հիմա ամեն ինչ արվում է, որպեսզի Ռաֆայելը «խաղից դուրս գա», որեւէ պատճառով դարձյալ բանտարկվի, որպեսզի Հրաչ Մանուկյանը Վարդենիսի ոստիկանապետ Համլետ Ղամբարյանի լուռ համաձայնությամբ շարունակի հանքանյութ հանել խորշերից ու ըստ ծրագրվածի՝ բաժանել՝ մի մասն էլ, բնականաբար, իրեն պահելով:
Այս հողի վրա, ըստ տեղեկությունների, Հրաչ Մանուկյանի եւ Ռաֆայել Թադեւոսյանի «աշխատակիցների», իսկ ավելի կոնկրետ՝ զինված «բանդայի» անդամների միջեւ անցած մեկուկես ամսում երկու արյունալի բախում է եղել. մանրամասներն առայժմ չենք հրապարակում: Վիրավորներից մեկը անգամ Երեւան է տեղափոխվել՝ հիվանդանոց: Սակայն ոստիկանապետ Ղամբարյանը անհասկանալի կամ կանխատեսելի պատճառաբանությամբ այդ իրադարձություններին իրավական ընթացք չի տվել, այդպիսով նաեւ չի կանխել ու նախականխել հաջորդ հանցանքը: Ավելին՝ նա մշտապես իր վերադասին Վարդենիսի քրեական իրավիճակի մասին սխալ տվյալներ է զեկուցել՝ անվերջ գործերը կոծկելով:
Իսկ հերթական առավել արյունալի բախումը՝ արդեն կրակոցներով ուղղորդված, տեղի ունեցավ ապրիլի 24-ին՝ Սուրբ Վարդան կոչվող սրբավայրում: Ոսկու հանքանյութերը կիսելու շուրջ խոսակցությունն այնքան է թեժացել, որ բանը հասել է կրակոցներին, ու վիրավորվել է Վահե Մանուկյանը:

Ոստիկանապետը՝ 0
«Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում Վարդենիս քաղաքի բնակիչները պատմեցին, որ երեկ քաղաքում կրիմինալ կինոյի «բեմադրություն» էր: «Բանդայի» տարբեր անդամներ գնացել են ոստիկանության Վարդենիս բաժնի մոտ, աղմուկ բարձրացրել, հայհոյանքներ հնչեցրել, սակայն ոստիկանապետը ավելի ուշ մեղմորեն բաժին է հրավիրել նրանցից մի քանիսին (անուններն առայժմ չենք հրապարակում), մեկի «Ջիփ»-ի մեջ զենք է հայտնաբերվել՝ պահունակներով, սակայն ավելի ուշ բոլորն ազատ են արձակվել: Զենքն էլ, թերեւս, կձեւակերպվի որպես կամավոր հանձնում:
Այս պահին ոստիկանները փնտրում են միայն Ռաֆայել Թադեւոսյանին, որին երեկ գիշեր չեն կարողացել ձերբակալել, քանի որ իր ավտոմեքենայով արագ սլացել է, ու կասկածներ կան, որ զինված է եղել: Նա թողնելով ավտոմեքենան քաղաքում՝ անհետացել է: Նկատեցի՞ք: Դարձյալ փնտրվում է Ռաֆայել Թադեւոսյանը, որը խանգարում է մյուսներին:
Ի դեպ, նախկին եւ նախօրեին էլ հնչած կրակոցների հեղինակները միմյանց հետ ազգակցական կապեր ունեն, սակայն ոսկու փայլով խամրել է բարեկամությունը:

Զինված շրջում են
Վարդենիսցիների խոսքով՝ ոսկու հանքանյութ գողացող «չղջիկների» ու նրանց ղեկավարների ավտոմեքենաներում միշտ զենք կա: Նրանք ազատ շրջում են եւ երբ որ ցանկանում, նաեւ կրակում: Ոստիկանություն, ԱԱԾ, քննչական կոմիտե, առավել եւս դատախազություն այդ քաղաքում կարծես թե գոյություն չունի: Նրանց առավել շատ հետաքրքրում է հանքից հանված հանքանյութի քանակը, քան հանողների վարքը: Բայց այդ քաղաքում մարդիկ են ապրում, որոնք ցանկանում են երբեմն գիշերները դուրս գալ տանից ու անվտանգ վերադառնալ: Բայց վախենում են:
շարունակելի

ՔՆԱՐ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ
ԹԱՄԱՐԱ ՄԻՔԱՅԵԼՅԱՆ

 
ԳՈՐԾԱՐԱՐԻ ՀԱՐՑԸ ՕՐԱԿԱՐԳՈՒՄ
Ապրիլի 24-ին կտրուկ վատացել է Մոսկվայի «Բուտիրսկայա» բանտում գտնվող հայ գործարար Լեւոն Հայրապետյանի առողջական վիճակը, նա անգամ կորցրել է գիտակցությունը: Հիշեցնենք, որ Մոսկվայի Զամոսկվորեչյան դատարանը հայ գործարար Լեւոն Հայրապետյանին դատապարտել է 4 տարվա ազատազրկման: Դատարանը որոշում է կայացրել Լեւոն Հայրապետյանին մեղավոր ճանաչել Ռուսաստանի Դաշնության քրեական օրենսգրքի 159 հոդվածի 4-րդ կետով եւ դատապարտել է 4 տարվա ազատազրկման: Ըստ մեղադրական եզրակացության՝ դատարանը Լեւոն Հայրապետյանին մեղավոր է ճանաչել 700 հազար դոլար գումարի խարդախության մեջ: Հետաքննության վարկածով Հայրապետյանը՝ փաստաբան Սերգեյ Անտոնովի հետ համատեղ, Բաշկիրիայից նախկին սենատոր Իգոր Իզմեստեւի մորից 700 հազար դոլար Է վերցրել նրա որդու նկատմամբ դատավճռի մեղմացմանը աջակցելու խոստումով, սակայն իրապես չէր կարող ազդել դատավճռի վրա:
Եվ այսպես՝ ArmLur.am-ը փորձեց արտաքին գործերի նախարարությունից պարզել, թե արդյո՞ք ԱԳՆ-ն հայ գործարարի առողջական վիճակի մասով դիմել է Ռուսաստանի Դաշնության իրավապահներին եւ, առհասարակ, ինչ քայլեր է անում ԱԳՆ-ն Լեւոն Հայրապետյանին օգնելու նպատակով:
Ի պատասխան մեր հարցման՝ ԱԳՆ մամլո խոսնակ Տիգրան Բալայանը հայտնեց, որ Լեւոն Հայրապետյանի հարցը գտնվում է իրենց օրակարգում` այլ մանրամասներ չներկայացնելով: Հուսանք, որ հայ գործարարին օգնելու հարցով լուրջ քայլեր կիրականացվեն:

ԴԱՏԱՎՈՐԸ  ԴԻՄԵԼ Է ԿՈՄԻՏԵ
Ապրիլի 21-ին հայտնի դարձավ, որ Ռոբերտ Քոչարյանի առանձնատան ուղղությամբ ուսումնական նռնակ նետելու մեջ մեղադրվող Հովհաննես Մուրադյանը ստորագրությամբ ազատ է արձակվել եւ ուղարկվել «Նուբարաշեն» հոգեբուժական բժշկական կենտրոն՝ բուժում ստանալու:
Հովհաննես Մուրադյանի կալանքի հարցը խառնաշփոթ էր ստեղծել ՀՀ քննչական կոմիտեում: Կոմիտեի նախագահի խորհրդական Սոնա Տռուզյանը հայտնել էր, որ դատարանի որոշման մեջ հակասություններ կան. դատավորը ե՛ւ մերժել, ե՛ւ բավարարել է քննիչի միջնորդությունը: Իսկ ահա Հովհաննես Մուրադյանի պաշտպան Մարինե Ֆարմանյանը հայտնել էր, որ որեւէ հակասություն չկա, եւ դատավորը օրենքի շրջանակներում որոշում է կայացրել Հովհաննես Մուրադյանին չկալանավորել եւ ուղարկել ստացիոնար բուժման: Ավելի ուշ հայտնի դարձավ, որ իրականում Հովհաննես Մուրադյանի կալանքի քննության գործին դատարանի աշխատակիցները անզգուշաբար այլ քրեական գործի էջեր են կցել, ինչն էլ տարբեր կարծիքների տեղիք է տվել:
«Ժողովուրդ»-ին տեղեկություններ հասան, որ Արաբկիր եւ Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի դատարանի դատավոր Սուրեն Շահնազարյանը դիմել է ՀՀ քննչական կոմիտե եւ խնդրել տրամադրել իրենց Մուրադյանի քրեական գործին անզգուշաբար կցված այլ քրեական գործի մի քանի էջերը, որպեսզի հասկանան, թե շփոթմունքը որտեղ է:

 
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
Քաղաքագետ Մարիամ Մարգարյանը, անդրադառնալով «100 LIVES» նախաձեռնությանը եւ «Ավրորա» համաշխարհային մարդասիրական մրցանակին, ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. «Շնորհակալություն «Ավրորայի» կազմակերպիչներին, իրականացնողներին: Կարելի է ասել՝ «Ավրորան» արմատապես ռացիոնալացրեց ՀԱՅ ՄԱՐԴՈՒ վերաբերմունքը քաղաքական իրականության նկատմամբ: Անվտանգ զարգանալու, բարեկեցիկ ՀԱՅՐԵՆԻՔ կերտելու եւ արդյունավետ պետական կառավարում իրականացնելու համար անհրաժեշտ է որդեգրել համամարդկային արժեքներ, լինել մրցունակ, մասնակցել գործընթացներին, ներկայանալ ոչ թե «թղթե շերեփի» ինքնությամբ, այլ ազգային շահի հստակ գիտակցությամբ, ոչ թե կողմնորոշվելու, այլ ինքնորոշվելու եւ ինքնիրացվելու ռազմավարությամբ»: