Հոկտեմբերի 7-ին լրանում է ՀՀ ժողովրդական արտիստ, պետական մրցանակի դափնեկիր ՀՐԱՉՅԱ ԱՇՈՒՂՅԱՆԻ 75-ամյակը: Ռեժիսորի խոսքով՝ կա հատուկ որոշում, որ պետական մասշտաբով պետք է նշվի իր ծննդյան օրը, սակայն ինքն անձամբ դրանով շատ չի հետաքրքրվում:
Պարոն Աշուղյանը մեծ ժառանգություն է թողել: Ունի 30-ից ավելի ռադիոբեմադրություններ, տարիներ շարունակ կազմակերպել է մեծամասշտաբ հանդիսություններ` սկսած 1968թ. Էրեբունի-Երեւան մեծ տոնահանդեսից:
-Երբ տեսնում եք վերջին տարիներին բեմադրված զանգվածային հանդիսությունները, որպես փորձառու մասնագետ՝ հավանո՞ւմ եք, ճաշակո՞վ են արված:
-Չեմ կարող բոլորի մասին խոսել, լինում են ե՛ւ ճաշակով, ե՛ւ անճաշակ: Միանշանակ ասել, թե վատ են անում, ճիշտ չի լինի, բայց նաեւ հանդիպում եմ գռեհկություն, ոչ պրոֆեսիոնալ դրսեւորում:
-Ձեզնից՝ որպես ավագ գործընկերոջից, խորհուրդ չե՞ն հարցնում:
-Ցավալին այն է, որ ոչ մեկը խորհրդի կարիք չունի: Ով ինչ անում է, իրեն թվում է, որ վերջնական է, ու իրենից լավ ոչ ոք դա չի կարող անել: Ավարտած ուսանողներս ինձնից մինչեւ հիմա խորհուրդ են հարցնում: Ուղղակի պետք է հասկանալ, որ ամեն բան գիտենալ չես կարող, փորձը, պրոֆեսիոնալիզմը տարիների հետ են գալիս: Հիմա բոլորը շտապում են, ուզում են միանգամից մեծ գործեր անել` հետեւում չունենալով տարիների աշխատանք: 1963թ. ես գերազանց ավարտեցի Վարդան Աճեմյանի կուրսը, միանգամից դիպլոմային ներկայացում արեցի Սունդուկյան թատրոնում, երկար տարիներ հենց այնտեղ էլ աշխատեցի: Այնուհետեւ Ստեփան Պողոսյանն ինձ հրավիրեց հեռուստատեսություն, գլխավոր ռեժիսոր եմ աշխատել գրական-գեղարվեստական հաղորդումների խմբագրությունում: Միշտ գործի մեջ եմ եղել` հեռուստաթատրոն, ռադիոթատրոն, հիմա բողոքելու բան չունեմ: Իհարկե, տարիքն իրենն անում է, ես գիտակցում եմ, որ իմ հետեւից գալիս է երիտասարդությունը:
-Ինչպիսի՞ն է այսօրվա երիտասարդությունը:
-Ինձ թվում է՝ այսօրվա երիտասարդությունը քիչ է կարդում, քիչ է հետաքրքրվում, մի քիչ ավելի անհոգ է ապրում, կուզենայի, որ ավելի գրագետ ու խորամուխ լինեին իրենց ընտրած մասնագիտությանը:
-Իսկ ուսանողության մակարդակն ինչպիսի՞ն է:
-Տարբեր են լինում, կան ապահովված ուսանողներ, որոնք իրենց ծնողների հովանավորությամբ են առաջ գնում: Բայց ամեն մարդ պետք է կարողանա ինքն իր ուժերով կերտել ապագան, միայն այդ դեպքում նա կկարողանա իրեն համարել կայացած:
-Ինչպե՞ս է պետությունը խրախուսում, գնահատում իր ժողովրդական արտիստին:
-Արվեստագետները երբեք էլ մեր երկրում շքեղ չեն ապրել: Իրենց աշխատանքի դիմաց վճարվել են, բայց դա չի կարելի համարել միջազգային ստանդարտներին համապատասխան: Այս տարիքում ես, բարեբախտաբար, աշխատում եմ, եւ, ինչպես ասում են, հոգս չեմ ոչ մեկի համար: Աշխատում եմ Մանկավարժական ինստիտուտում, Թատերական ինստիտուտում էլ կոնսուլտանտ եմ:
-Եթե երկու տեղ չաշխատեիք, ինչպե՞ս էիք ապրելու:
-Որպես ժողովրդական արտիստ` ստանում եմ պատվովճար` 40 հազար դրամ, ու նաեւ թոշակ, նաեւ աշխատում եմ, կարողանում ենք ապրել: Ես ու կինս ենք, աղջիկներս այստեղ չեն, Կանադայում են, գիտնականներ են:
-Փաստորեն, Ձեր երեխաները նույնպես արտագաղթել են:
-Այդպես ստացվեց: Երկուսն էլ այստեղ գերազանց ավարտեցին ինստիտուտը, Ամերիկյան համալսարանը, հետո նրանց գործուղեցին Նյու Օռլեան, հետո էնտեղից նշանակում ստացան Կանադա: Մեծ աղջիկս` Գոհար Աշուղյանը, հիմա Կանադայում Վատեռլո համալսարանի միջազգային գրականագիտության ինֆորմատիկայի ֆակուլտետի դեկանն է: Մյուս աղջիկս էլ բավականին լավ հիմնարկում է աշխատում:
-Ձեր դուստրերը չե՞ն ուզում, որ Դուք էլ ապրեք իրենց կողքին:
-Ճիշտն ասած, երբեք մտքովս չի անցնում գնալ ու մնալ: Տարբեր տեղերից հրավերքներ միշտ եղել են, գնում, աշխատում եմ ու նորից հետ գալիս: Մինչ աղջիկներիս Կանադա գնալն ինձ հրավիրեցին այնտեղ միջոցառում բեմադրելու` նվիրված Հայաստանի արվեստի օրերին: Եղա Տորոնտոյում, Մոնրեալում, Օտտավայում, բայց ցանկություն չառաջացավ այնտեղ մնալ: Ես ամուր եմ կապված հայրենիքիս, ուր էլ որ գնամ, ազնվությամբ եմ ասում, միշտ վերադարձիս ճանապարհը կա: Ոչ այն պատճառով, որ այստեղ ամեն ինչ հրաշալի է, պարզապես իմ երկիրը միշտ ինձ ձգում է:
Մի տարօրինակ բան ասեմ. ես իդեալիստ չեմ, մի քիչ ավելի ռեալ եմ նայում ամեն ինչին: Այն, որ 75 տարեկան հասակում ինձ դեռ պետքական ու գնահատված եմ զգում, արդեն իսկ բավարարվում եմ դրանով: Ժողովրդիս վերաբերմունքն ու ուշադրություն ինձ համար կարեւոր են:
ԵՎԱ ՌՈՒԲԻՆՅԱՆ
“Ժողովուրդ” օրաթերթի 628 համար