ԼՈՒՐ ԿԱԴՐ
Լուսանկարն արվել է Երեւանի կենտրոնում
Նստարանին նստածներից մեկը դհոլ է նվագում եւ այդ կերպ գումար վաստակում, իսկ մյուսն էլ ականջակալներով իր նախընտրած երգն է վայելում: Հետաքրքիր է՝ մի՞թե «հարեւանի» կատարմամբ հնչած կենդանի երաժշտությունը չի խանգարում նրան:
ՀԱՐՑ. Ես ուզում եմ իմանալ՝ հնարավոր է կենսաթոշակը վճարել լիազորագրով: Եվ խնդրում եմ ասեք՝ ընդհանրապես ի՞նչ ժամկետում է վճարվում չվճարված կենսաթոշակի գումարը:
Գայանե Եփրեմյան (59 տարեկան, տնային տնտեսուհի)
ՊԱՏԱՍԽԱՆ. Տեղեկացնում ենք, որ կենսաթոշակը վճարվում է ՀՀ-ում գործունեություն իրականացնող նոտարի վավերացրած լիազորագրով, ինչպես նաեւ ՀՀ հետ կենսաթոշակային ապահովության բնագավառում միջպետական համաձայնագիր կնքած պետություն մշտական բնակության մեկնող (մեկնած) անձի կենսաթոշակի գործն ուղարկելու դեպքում՝ նաեւ այդ պետությունում գործունեություն իրականացնող նոտարի վավերացրած լիազորագրով:
Չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարվում է կենսաթոշակ վճարելու համար դիմելու ամսվան նախորդող մեկ տարվա այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում անձը կենսաթոշակ ստանալու իրավունք է ունեցել:
Կենսաթոշակային համակարգի իրազեկման կենտրոն
«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ». Ավելացնենք, որ մեկ լիազորագրով անընդմեջ կարող է վճարվել տասներկու ամսից ոչ ավել ժամանակահատվածի կենսաթոշակի գումար՝ սկսած կենսաթոշակ չվճարված ամսից, բայց ոչ ավելի, քան լիազորագրի գործողությունը դադարելը: Լիազորագիրը տալու ամսվան հաջորդող տասներկուերորդ ամսից հետո կենսաթոշակի գումարը տվյալ լիազորագրով չի վճարվում:
ՀԱՐՑ. Ես ուզում եմ կոնկրետ իմանալ՝ որոնք են հաշմանդամություն ունեցող աշխատողի արտոնությունները:
Լիզա Մնացականյան (49 տարեկան, 3-րդ կարգի հաշմանդամ)
ՊԱՏԱՍԽԱՆ. Համաձայն ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի՝ հաշմանդամություն ունեցող աշխատողները իրենց պահանջով, բժշկական եզրակացության հիման վրա կարող են աշխատել ոչ լրիվ աշխատաժամանակով (141 հոդված):
Հաշմանդամի ներգրավումն արտաժամյա, ոչ աշխատանքային oրերի կամ գիշերային աշխատանքներում թույլատրվում է միայն նրանց համաձայնությամբ եւ պայմանով, եթե նման աշխատանքները բժշկական եզրակացությամբ նրանց արգելված չեն (144 հոդված):
1-ին եւ 2-րդ խմբի հաշմանդամների համար uահմանվում է աշխատաժամերի կրճատված տեւողություն` շաբաթական 36 ժամից ոչ ավելի: Աշխատանքի ընդունելիu հաշմանդամների համար փորձաշրջան չի uահմանվում: Աշխատողների թվի կամ հաuտիքների կրճատման ժամանակ աշխատանքի հավաuար արտադրողականության եւ նույն որակավորման դեպքում հաշմանդամներն oգտվում են աշխատանքում մնալու առավելությունից:
«Հատուկ կարիքներով մարդկանց աջակցության» ՀԿ
«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ». Նշենք, որ 2015թ. հունվարի 1-ի դրությամբ, ըստ հիվանդությունների, առաջին տեղում է արյան շրջանառության հետ կապված հիվանդություններով գրանցված հաշմանդամությունը, այն կազմում է 60 հազար 996: Երկրորդ տեղում է հոգեկան եւ վարքի խանգարումների հետ կապված հիվանդություններով գրանցված հաշմանդամությունը՝ 21 հազար 329: Երրորդ տեղում նյարդային համակարգի հետ կապված հիվանդություններով գրանցված հաշմանդամությունն է՝ 16 հազար 237: Չորրոդ տեղում են նորագոյացությունները՝ 16 հազար 12: Սրան հաջորդում են էնդոկրին հիվանդությունները՝ 14 հազար 886, եւ բնածին անկանոնություններով ու զարգացման շեղումներով պայմանավորված հաշմանդամությունը՝ 4 հազար 878: