Նրանք ճիշտ գնահատեցին իրավիճակը և ճիշտ էլ վարվեցին, որ դրեցին զենքը. Արամ Սարգսյան

Հուլիսի 31-ին` ՀՀ ոստիկանության ՊՊԾ գնդի գրաման 15-րդ օրը, «Սասնա ծռեր» զինված խմբավորումը որոշում կայացրեց հանձնվել իշխանություններին՝ հայտարարելով, որ իրենք արյունահեղություն չեն ցանկանում:

Արդյոք ճիշտ էր իրավիճակի հանգուցալուծման այսպիսի տարբերակը, «Ժողովուրդ»-ը փորձեց պարզել Հայաստանի Դեմոկրատական կուսակցության նախագահ Արամ Գասպարի Սարգսյանից:

-Պարո՛ն Սարգսյան, հուլիսի 31-ին «Սասնա ծռեր» զինված խմբավորումը որոշում կայացրեց եւ հանձնվեց իշխանություններին: Ձեր կարծիքով, արդյո՞ք սա լավագույն հանգուցալուծումն էր այս իրավիճակում:

-Որոշումը կայացնում են իրենք, եւ ճիշտ էր այնքանով, որ արյունահեղությունից փրկվեցինք մենք բոլորս, այլեւս այդպիսի վտանգ չկա: Ինչ վերաբերում է դիրքորոշմանը կամ բանակցություններին, եթե եղել են այդպիսիք, ինչի են հանգել, դրանից ես տեղյակ չեմ: Հարցը մենակ սա չի: Գլխավոր խնդիրը իմ կարծիքով այն է, ինչ մենք բազմիցս ասել ենք, հիմա էլ չենք փոխում մեր դիրքորոշումը. երկրում պահանջվում են արմատական փոփոխություններ, սա կապ չունի՝ կլինի, թե չի լինի զինյալ խումբը, միեւնույն է՝ իրավիճակը դա է թելադրում: Հիմա դա մի նոր ալիք բարձրացրեց հասարակության մեջ, բայց դրանից ոչինչ չի փոխվել: Մենք ոչ թե խոսում ենք մի հատվածին հաճոյանալու կամ հակառակը՝ դեմ գնալու, այլ այն մասին` երկիրը կարողանալո՞ւ է զարգանալ այն չափով, որ դիմագրավի բոլոր մարտահրավերներին՝ ե՛ւ ներքին, ե՛ւ արտաքին. սա մի խնդիր է, որը չի փոխվում արդեն տարիներ շարունակ: Ես կարծում եմ, որ քաղաքական ուժերը, որոնք իրականում այդպիսի փոփոխություններ են պահանջում, պարտադիր չի, որ միաձուլվեն մեկ քաղաքական ուժի մեջ, բայց, համենայնդեպս, քաղաքական օրակարգ ձեւավորելու անհրաժեշտություն կա:

-«Սասնա ծռեր»-ի 15 օր տեւած պայքարը ի՞նչ տվեց մեզ:

-Եւս մեկ անգամ բացահայտվեց, որ հասարակության մեջ հիվանդությունը խորն է, այսինքն՝ այն պահանջները, որ կան, մեկինը չեն, տասինը չեն, երեսուն հոգունը չեն, դրանք հասարակության պահանջներն են: Սա ամենագլխավորն է, որ եւս մեկ անգամ ծագեց: Այն, ինչ որ ժողովուրդը սպասում էր ապրիլյան չարաբաստիկ չորս օրվա պատերազմից հետո, որը չկատարվեց այնպես, ինչպես որ հասարակությունն էր պահանջում, արտահայտվեց այսպիսի ծայրահեղ ձեւով, եւ հիմա պետք է հասկանանք, որ չի կարելի նորից կրավորական դիրք ընդունել կամ հպարտանալ, որ մենք արեցինք այնպես, որ նրանք հանձնվեցին: Անպայման պետք է հասկանալ, թե ինչով է զբաղված իշխանությունը այս օրերին, եւ ինչով է զբաղված ոստիկանությունը, որն այսպիսի դաժանություններ է թույլ տվել իրեն: Այս ամբողջը պետք է վերագնահատել եւ հասկանալ, որ այսպես շարժվելով՝ միայն ու միայն մենք մեր ընդհանուր պետությունն ենք թուլացնում: Եվ սա միայն իմ գնահատականը չի, երկրորդինը չի, դա հասարակության բացարձակ մեծամասնության գնահատականն է: Դրանից հետեւություններ է պետք անել:

-Պարո՛ն Սարգսյան, այնուամենայնիվ, Ձեր կարծիքով՝ արդյո՞ք հնարավոր չէր իրավիճակն այլ կերպ հանգուցալուծել:

-Կարծում եմ, որ ամենալավը կլիներ, եթե դա լիներ նաեւ իշխանություն-ժողովուրդ բանակցությունների արդյունքում, բաց երկխոսության արդյունքում: Այսինքն՝ հենց այդ օրերին պետք էր թողնել զինված խմբին այդտեղ եւ զբաղվել այն պահանջների բացահայտմամբ, որոնք դրվել են հասարակության կողմից եւ փորձել բացատրել մարդկանց, թե ինչ են պատրաստվում օր օրի իրականացնել: Այդ մոդայիկ բառը` ճանապարհային քարտեզ կոչվածը, թող հիմա ներկայացված լիներ, եւ մարդիկ տեսնեին, որ այսօր սա է լինելու, վաղը այսպես է լինելու եւ այլն: Եթե դա բացահայտ լիներ, բոլոր հարցերի վերաբերյալ, այդ թվում Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցի, ապա ժողովուրդն այլեւս կարիք չէր ունենա դուրս գալու փողոց, ուրիշ ոչինչ:

-Ձեր տպավորությամբ, ո՞վ հասավ նրան, որ զինված խմբավորումը որոշում կայացրեց հանձնվել:

-Չեմ կարծում, որ դա պարտադրանք էր: Ինձ թվում է, որ նրանք ճիշտ գնահատեցին իրավիճակը եւ ճիշտ էլ վարվեցին, որ դրեցին զենքը, որովհետեւ դա ճանապարհ չէր, միանշանակ: Այս օրերի բերումով եւս մեկ անգամ հասկացվեց, որ ցանկացած շարժման համար քաղաքական օրակարգ է պետք, եւ այդ քաղաքական օրակարգը պետք է գործի հասարակության հիմնական, ակտիվ, քաղաքականացված ժողովրդի հետ միասին:

ԱՐՓԻՆԵ ԹՈՎՄԱՍՅԱՆ