Դեբեդավան համայնքը մեկ աղբյուրի հյուսին է մնացել

Տավուշի մարզի Նոյեմբերյանի տարածաշրջանի Դեբեդավան գյուղը սահմանակից է Վրաստանի Մառնեուլիի շրջանի ադրբեջանական գյուղերին: Դեբեդավանում բնակվում են Ադրբեջանի Վարդաշենի շրջանի Ճալեթ գյուղից, Կուտկաշենի եւ Խանլարի շրջաններից 1988թ.-ին վերաբնակվածները:

Համայնքների խոշորացման արդյունքում Դեբեդավանն այժմ Այրում համայնքի մաս է կազմում: Դեբեդավանի ամենամեծ հիմնահարցը եղել ու մնում է խմելու ջրի բացակայությունը: 798 բնակիչ ունեցող Դեբեդավանը գյուղամիջում գտնվող աղբյուրի հույսին է, որի մոտ միշտ հերթեր են գոյանում: Դեբեդավան համայնքի նախկին ղեկավար Վանա Դամիրչյանն ասաց, որ արտեզյան հորից երկու օրը մեկ գյուղի առանձնատներ ջուր է մատակարարվում, սակայն այն խմելու համար պիտանի չէ, օգտագործվում է տնային կարիքների համար: Նա հայտնեց, որ խմելու ջրի խնդիրը լուծելու համար բազմիցս դիմել են պետական տարբեր ատյանների: Ստեփանավանից ձգվող խմելու ջրագիծը ներկայումս միացվում է Պտղավան եւ Բագրատաշեն գյուղերին: Վ. Դամիրչյանն ասաց, որ այս տարվա ընթացքում այդ գյուղերը կօգտվեն Ստեփանավանի ջրագծից, որից հետո այդ ջրատարը կհասցվի Դեբեդավան, եւ, ի վերջո, դեբեդավանցիները եւս կօգտվեն սարերում բխող որակյալ ջրից:

Նշենք, որ Դեբեդավանը 800 հեկտար գյուղատնտեսական նշանակության հողեր ունի, որից 380 հեկտարը՝ այգիներ եւ վարելահողեր: Ամռանն այնտեղ շատ շոգ է, այգիներն ու ցանքատարածությունները ոռոգման ջրի խիստ կարիք են զգում: Սակայն ոռոգման ջուրը եւս խնդիր է: Գործում է Դեբեդ գետից սնուցվող ոռոգման ինքնահոս ջրագիծ, որը ոռոգում է ընդամենը 120 հեկտար տարածք: Գործում է նաեւ պոմպի միջոցով սնուցվող ոռոգման ջրատար, որի միջոցով եւս 120 հեկտար տարածք է ոռոգվում: Համայնքի նախկին ղեկավարի վկայությամբ՝ այն 1960թ.-ին է գործարկվել, մաշված պոմպը հաճախ շարքից դուրս է գալիս, կեսդարյա հնության խողովակաշարի տարբեր հատվածներում պատռվածքներ են գոյանում, ինչի պատճառով լինում են ջրի մեծ կորուստներ: Արդյունքում՝ գյուղի այգիները ու ցանքատարածությունները, որոնք ամռան ընթացքում առնվազն 3-4 անգամ պետք է ոռոգվեին, 2 անգամ են ջրվել:

Դեբեդավանցիների եկամտի հիմնական աղբյուրներից մեկը խաղողի այգիներն են: Սակայն այս տարի բերքը քիչ է եղել, Երեւանի շամպայն գինիների գործարանի Դեբեդավանի մասնաճյուղ է հանձնվել 700 տոննա խաղող: Գործարանը խաղողն ընդունել է շատ ցածր գնով՝ կիլոգրամը 110 դրամով: Այն էլ մթերված խաղողի դիմաց դեբեդավանցիները գումար չեն ստացել, գործարանից խոստացել են մինչեւ տարեվերջ վճարել:

Ոսկան Սարգսյան
Տավուշ