Որքան էլ մեր երկրում խոսվում է քաղաքական դաշտը ամբողջությամբ փոխելու, այդ խճանկարում առավել երիտասարդների ու նոր հայացք ունեցողների ներգրավելու անհրաժեշտության մասին, այնուամենայնիվ, իրադարձությունների զարգացումը ցույց է տալիս, որ գոնե իշխանական դաշտից այդ ազդակները չկան: Էլի իրադարձությունները պտտվում են գործող «գորշ դեմքերի» շուրջ` որպես ապագա խորհրդարանի պատգամավորի թեկնածուների:
Եւ այս իրավիճակում գլոբալ իմաստով քաղաքական փոփոխություններ ակնկալել ապրիլին կայանալիք խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում եւ ասել, որ կունենանք ինտելեկտուալների խորհրդարան, թերեւս անհույս լավատեսություն կլինի: Ինչո՞ւ, որովհետեւ արդեն իսկ տեղի ունեցած տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունները եւ քաղաքական մյուս զարգացումները ցույց են տալիս, որ հայրենի քաղաքական դաշտում առկա հիմնական ուժերի վերադասավորվածություն թերեւս տեղի չի ունենա:
Դերակատարներ
Որքան էլ կանխատեսումներն անընդունելի լինեն, պետք է արձանագրենք, որ 2017-ի խորհրդարանական ընտրություններում իշխող Հանրապետական կուսակցությունը կկարողանա ինչ-որ քանակությամբ ձայներ ապահովել: Կլինեն դրանք ադմինիստրատիվ ռեսուրսների, թե «լավ համոզելու» ու խոստումների գնով, էական չէ, բայց որ ՀՀԿ-ն ձաներ կհավաքի, փաստ է: Ի վերջո, ՀՀԿ-ն ոչ միայն ռեսուրսների ապահովվածությամբ է առաջինը, այլեւ ունի մի պարզ կարգախոս՝ ինչքան ուզենք, այնքան կխփենք (չշփոթել մեծամասնություն կազմելու նրանց ձգտումների հետ, քանի որ դա իրականում չափազանց դժվար կլինի):
Քաղաքական դաշտում կա ու ընտրություններց հետո թերեւս էլի կլինի նաեւ 126 տարեկան Դաշնակցություն կուսակցությունը: Նրանց եւս կհաջողվի իրենց՝ փոքր-ինչ պակասած, բայց կայուն ընտրաքվեներից բացի՝ իշխանական լծակների շնորհիվ ինչ-որ քանակի ձայներ հավաքել, եւ թերեւս մեծամասամբ նույն դեմքերով դաշտում կմնա նաեւ ՀՅԴ-ն: Թեեւ հիշեցնենք, որ Հայաստանի երկրորդ քաղաքում ՀՅԴ-ն բացարձակ պարտություն կրեց` զիջելով անգամ ԲՀԿ-ին ու ՀՎԿ-ին:
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունը, ինչպես երեւում է, կշարունակի «կրկեսի վերածել մեր հայրենիքը». նախ՝ Գագիկ Ծառուկյանը կվերադառնա քաղաքականություն, նոր ոգեւորություն կբերի ինչպես ՀՀ բնակչության մի մասի, այնպես էլ կուսակցության մոտ` «մանթրաժ քցելով» ինչպես մի շարք ՀՀԿ-ականների, այնպես էլ մտածող շատ ՀՀ քաղաքացիների: Եւ արդեն իսկ աներկբա է, որ ԲՀԿ-ն էլ կունենա քվեներ եւ կլինի հաջորդ խորհրդարանում:
Եթե նայենք անցած ՏԻՄ ընտրություններին, ՕԵԿ-ից «Հայկական վերածնունդ» կուսակցության վերածված ուժն էլ իր ընտրազանգվածն ունի: Եւ ինչքան տարօրինակ է այդ քաղաքական միավորի վարքաբանությունը, հռետորիկան ու իրականացվող քայլերը, որոնք անասելի վարկաբեկեցին ՕԵԿ-ականներին` իրենց ղեկավարով հանդերձ, այնուամենայնիվ, նրանք էլ են այսօրվա դրությամբ համարվում անցողիկ ուժերից մեկը` իհարկե, փոքր տոկոսներով:
Անցողիկ ուժերի շարքին կարելի է դասել նաեւ նորաստեղծ եռյակ դաշինքը` «Քաղաքացիական պայմանագիր», «Լուսավոր Հայաստան» եւ «Հանրապետություն» կուսակցությունները: Իհարկե, եթե այս կուսակցություններից յուրաքանչյուրը միայնակ մասնակցեր ապրիլյան ընտրություններին, անկասկած պարտվելու էր, ինչպես եղավ Գյումրիում եւ Վանաձորում ՔՊ-ի դեպքում: Բայց հիմա, երբ միավորվել են երկու երիտասարդ, ավյունով ու նոր խոսքով աչքի ընկնող ՔՊ-ն եւ ԼՀԿ-ն` ունենալով սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի «աուրան»` ի դեմս «Հանրապետություն» կուսակցության առաջնորդ Արամ Սարգսյանի` սպարապետի եղբոր, խորհրդարան մտնելու անցողիկ շեմը առավել հեշտ հաղթահարելի է թվում: Նկատենք, որ այսօրվա դրությամբ որպես իրական ընդդիմադիր ուժ հենց այս եռյակն է ընկալվում:
Հավակնորդներ
Քաղաքական թատերաբեմում որոշակիորեն ներկայացված կլինեն այն մարդ-կուսակցությունները, որոնք մասնակցեցին ՀՀԿ 16-րդ համագումարին եւ գործընկերոջ համբավ ունեն: Հիշեցնենք, որ համագումարին ներկա էին «Ազգային ժողովրդավարական միություն» կուսակցության նախագահ Վազգեն Մանուկյանը, «Ազգային միաբանություն» կուսակցության նախագահ Արտաշես Գեղամյանը, «Հզոր Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Շիրակ Թորոսյանը, «Հայաստանի քրիստոնեա-դեմոկրատական միություն» կուսակցության նախագահ Խոսրով Հարությունյանը, «Ժողովրդավարություն եւ աշխատանք» կուսակցության նախագահ, Աժ ՀՀԿ խմբակցության անդամ Սպարտակ Մելիքյանը, «Հայաստանի ռամկավար-ազատական» կուսակցության նախագահ Հակոբ Ավետիքյանը, «Սահմանադրական իրավունք միության» նախագահ Հայկ Բաբուխանյանը, «Հայաստանի ժողովրդական ազատական միության» նախագահ, ՀՀ ՎՊ խորհրդի անդամ Սեյրան Ավագյանը, «Մայր Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Կարինե Թումանյանը, «Միացյալ ազատական ազգային» կուսակցության պատասխանատու Գերասիմ Բարսեղյանը, «Սոցիալ-դեմոկրատական հնչակյան» կուսակցության նախագահ Նարեկ Գալստյանը, նորաստեղծ «Ռեֆորմիստներ» կուսակցության նախագահ, ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Վահան Բաբայանը: Նրանցից մի մասը, անշուշտ, ՀՀԿ-ի «պոչից կպած» կմտնի խորհրդարան:
Թուլացածներ
Տարիների ընթացքում, հիմնականում ֆինանսական ու մարդկային ռեսուրսների պակասից, ինչ-որ աստիճանով բեմից «վայր իջան» «Ժառանգություն», «Հայ ազգային կոնգրես», «Ազատ դեմոկրատներ», «Հայոց համազգային շարժում», Վարդան Օսկանյանի «Համախմբում»-ը եւ էլի մի քանի կուսակցություններ:
ՀԱԿ-ն անգամ ՏԻՄ ընտրություններում պարտվեց, «Ժառանգություն»-ն էլ դեռ իր տեղը չի գտնում. ստվերային բանակցություններ է վարում ու ձախողում: «Ազատ դեմոկրատների» եւ ՀՀՇ-ի դեպքում թուլացման խնդիր այդքան էլ չկա: Նրանք, ինչպես անցած խորհրդարանական ընտրություններին, այնպես էլ հիմա փորձելու են իրենց մեկ, լավագույն դեպքում երկու մանդատը ձեռք բերել, ինչին, բնականաբար, միայանակ չեն կարող հասնել: Նրանք դատապարտված են միավորման, բայց ընդդիմադիր «հարթակն» արդեն զբաղված է նոր եռյակով:
Թե ինչ կլինեն այս ընթացքում նոր ձեւավորվող կուսակցությունները, վաղ է կանխատեսել, միայն փաստենք, որ այսօրվա դրությամբ քաղաքական ապագա խճանկարն այսպես է ուրվագծվում մեր երկրում:
Թամարա Միքայելյան
Վահագն Հակոբյան
.gif)
