ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ. Ընդերքը շահագործողներին պետք է դարձնենք հաշվետու. Արծվիկ Մինասյանն ամփոփում է տարին

«Ժողովուրդ» օրաթերթը ՀՀ բնապահպանության նախարար Արծվիկ Մինասյանի հետ ամփոփել է տարին:

-Պարո՛ն Մինասյան, արդեն մի քանի տարի է՝ ոչ միայն բնապահպանները, այլեւ Արմավիր եւ Արարատ մարզերի հարյուրավոր գյուղացիներ ահազանգում են Արարատյան դաշտավայրի անապատացման վտանգի մասին, քանի որ արտեզյան ջրերի անխնա օգտագործման արդյունքում դրանց մակարդակն իջել է: Ի՞նչ եք արել` այս իրավիճակը շտկելու համար: Ի՞նչ է արվում` արտեզյան ջրերի մակարդակը վերականգնելու համար։

-Նախ` որպես բնական ռեսուրս արտեզյան ջրավազային համակարգը ինքը վերականգման որոշակի պոտենցիալ ունի, եւ ինչպես կանոնն է թելադրում` այն չպետք է ավելին օգտագործվի, քան իր վերականգնման ծավալն է: Արտեզյան ավազանի վերջին ուսումնասիրությունները 80-ականներին են եղել, եւ ֆիքսվել է, որ վերականգնվող ծավալը տարեկան 1.1 մլրդ խ/մ է: Այս պահի դրությամբ գնահատվում է, որ այն գերշահագործվում է: Նախորդ տարվա սեպտեմբերի դրությամբ շուրջ 1.670 մլրդ խ/մ էր: Մեր վերջին ուսումնասիրությամբ պարզվել է, որ էականորեն նվազել է` շուրջ 140 մլն խ/մ: Հարցն այն է, որ ձկնաբուծական տնտեսությունները այս օգտագործման մեջ ամենամեծ կշիռն են կազմում: Նրանց նկատմամբ քաղաքականությունը պետք է լինի խիստ կտրուկ` արգելելով որեւէ ձկնաբուծական տնտեսության գործունեությունը կամ սահմանելով խաղի կանոններ, որոնք պետք է բերեն մի կողմից ջրերի արդյունավետ օգտագործման, մյուս կողմից` ձկնաբուծական տնտեսությունների համար վստահելի ապագայի գործունեության: Ես` որպես բնապահպանության նախարար, հակված եմ երկրորդ տարբերակին: Առաջին հերթին ձկնաբուծական ջրերը պետք է օգտագործվեն երկրորդական նշանակության համար եւս, ինչպիսին ոռոգման համակարգերն են: Դրա համար 2018 թվականին հատուկ ուսումնասիրություն է նախատեսված, թե որքանով կարող են այդ ջրերը օգտագործվել նաեւ ոռոգման ինքնահոս համակարգերը սնուցելու համար: Անշուշտ, ձկնաբուծական տնտեսությունների կողմից օգտագործված ջուրը պետք է ստորադասվի խմելու կենցաղային նպատակով օգտագործվող ջրօգտագործումից:

-Հինգ-վեց տարի առաջ Արարատյան դաշտավայրում ապրող գյուղացին խմելու ջրի համար չի վճարել։ Ինչո՞ւ է հիմա գյուղացին վճարում խմելու ջրի համար։

-Սա բնապահպանության նախարարության ենթակայության իրավասության հարց չէ, բայց այն օգտագործելով` կուզեի ընդհանրապես անդրադառնալ ջրերի` որպես ռեսուրսի օգտագործման դիմաց վճարի համակարգին: Այսօր շուրջ 90 տոկոս ջրերի օգտագործման դեպքում պետությունը ոչինչ չի ստանում: Խմելու ջրի օգտագործման դիմաց պետության գումարը` որպես բնօգտագործման վճար, քիչ է, իսկ առանձին դեպքերում զրոյական է: Իսկ ոռոգման համար պետությունը առհասարակ որեւէ գումար չի ստանում: Բայց մենք այսօր ունենք 500-ից ավելի համայնքներ, որոնք ունեն սեփական խորքային հորերը, եւ իրենք են սպասարկում: Այստեղ հարց է առաջանում` ի՞նչ միջոցներով են իրենք սպասարկում խորքային հորերը: Ջրամատակարարման համակարգի համար որոշակի ծախս է անհրաժեշտ: Իսկ այդ ծախսը որտեղից պետք է վերցվի. կա՛մ պետք է համայնքը գեներացնի այնպիսի եկամուտներ, որպեսզի ներդնի եւ քաղաքացուն անվճար ջուր մատակարարի, կա՛մ քաղաքացուց այդ մատակարարման դիմաց որոշակի գանձումներ պետք է իրականացվի: Այնուամենայնիվ, որեւէ տեղից պետք է ֆինանսավորվի: Հակառակ դեպքում` կունենանք ջրի որակի անկում, մատակարարման սխեմայի խաթարում:

Մանրամասները` տեսանյութում