«Ժողովուրդ» օրաթերթը զրուցեց ՀՀ արդարադատության փոխնախարար Սուրեն Քրմոյանի հետ քրեակատարողական հիմնարկներում տիրող իրավիճակի եւ նոր նախարարի կողմից տրված հանձնարարականների մասին: Ինչպես նշեց փոխնախարարը, ՀՀ արդարադատության նախարար Արտակ Զեյնալյանը խիստ հանձնարարական է տվել նվազեցնել «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում պահվող անձանց թիվը` այլ քրեակատարողական հիմնարկներ տեղաբաշխելով:
-Պարո՛ն Քրմոյան, ի՞նչ է փոխվել կամ փոխվելու քրեակատարողական հիմնարկների իրավիճակի մասով, քանի որ տարիներ շարունակ հրապարակվում է այնտեղ թղթախաղերի, «զոն նայող» ինստիտուտի մասով, սակայն մինչ օրս իրավիճակ չի փոխվել:
-Նախարարի կողմից հանձնարարականներ են տրվել` քրեակատարողական ոլորտի բարեփոխումների հետ կապված:
-Կոնկրետ կասե՞ք:
-Օրերս քննարկում եղավ` կապված ներքին կանոնակարգի պահպանման, թղթախաղերի նկատմամբ հսկողության հետ, բացի դրանից, մենք այս տարի արդեն բանտային բժշկության կենտրոնը կգործարկենք, շուրջ երկու ամիս հետո կգործարկվի: Այսինքն` բանտային բժշկության ոլորտում էական բարեփոխումներ կլինեն: Կարծում եմ, որ մենք կունենանք կարճաժամկետ եւ երկարաժամկետ ծրագրեր: Կարճաժամկետում առկա ռեսուրսներով խնդիրների լուծումն է օրենսդրական դաշտի բարելավում, բանտային բժշկության կենտրոն, պահման պայմաններ: Երկարաժամկետում դիտարկում ենք նվազեցնել կալանավորված անձանց թիվը. դա կապված է ոչ միայն քրեակատարողական համակարգի, այլ նաեւ քրեական դատավարության օրենսգրքում փոփոխությունների հետ: Դուք տեսնում եք` հիմա երկրում պրոցեսներ են ընթանում` կապված կալանքը որպես խափանման միջոց էապես նվազեցնելու հետ, պրոբացիայի ծառայությունն է հզորացվելու, որպեսզի պրոբացիայի ծառայությունը իր վրա վերցնի այլընտրանքային պատժատեսակների, խափանման միջոցների իրականացումը: Բացի դրանից` նաեւ նորարարական լուծում ենք նախատեսում, մասնավորապես էլեկտրոնային սարքեր, սննդի ծառայությունների էապես բարելավում: Կարծում եմ, որ լայնածավալ բարեփոխումներ կլինեն, նաեւ նախարարը հանձնարարել է, որ ոլորտի բարելավման 20-ամյա ռազմավարությունը վերականգնենք:
-Կոնկրետ թղթադրամը, որ ՔԿՀ-ում արգելվի, ի՞նչ եք անում, քանի որ փորձը ցույց է տվել, որ թղթախաղ խաղում են արտոնյալ դատապարտյալները եւ այն էլ` ՔԿՀ պետերի հովանավորության ներքո, ավելին` մարմնավաճառներ տանել-բերել քրեակատարողական հիմնարկ, ու այդ ամենը ՔԿՀ պետերի իմացությամբ է կատարվում: Կոնկրետ ի՞նչ եք անում:
-Տեսեք, նմանատիպ խնդիրները հնչեցվում են, բայց կոնկրետ փաստերի առումով ես համամիտ չեմ, որ էական փաստեր կան, բայց նախարարը հատուկ ուշադրություն է հրավիրել ոչ միայն թղթախաղերի, այլեւ արգելված խաղերի, գումարով խաղերի, ալկոհոլի օգտագործման վրա:
-Ուշադրություն հրավիրելով` իրավիճակ չեն փոխում, դեպքերը շարունակվում են, կոնկրետ կասե՞ք` ի՞նչ եք ասել վարչության պետին, որ անի:
-Նախ առաջինը պետք է հսկողություն արգելված առարկաների, իրերի մուտք գործելը, բացի դրանից՝ էապես բարելավել քրեակատարողական ծառայողների նյութատեխնիկական պահման պայմանները, իրականացնել կոռուպցիոն ռիսկերի նվազեցման ծրագրեր, քրեակատարողական ծառայողների վերապատրաստում, նրանց սոցիալական վիճակի բարելավում, միեւնույն ժամանակ խիստ հսկողություն, տեխնիկական լրացուցիչ սարքեր, որոնք հնարավորություն կտան բացահայտել իրավախախտումները:
-ՔԿՀ պետերի հետ ի՞նչ եք պատրաստվում անել, իրենք են արտոնություն տալիս, որ դատապարտյալները, պատիժը կրելով կալանավայրում, նոր հանցագործություններ են անում:
-Դուք ասում եք` փորձը ցույց է տվել, բայց փաստեր ունենանք, կներկայացնենք համապատասխան մարմիններին, այդուհանդերձ ՔԿՀ պետերի նշանակման, ազատման մասով ոչինչ չեմ կարող ասել, քանի որ որոշումը ընդունում է նախարարը ՔԿՀ վարչության պետի առաջարկով: Քրեակատարողական ծառայության պետը, կարծում եմ, կաշխատի որոշ ժամանակ, հետո արդյունքներ կտեսնենք: Եթե որեւէ քրեակատարողական ծառայող ներկայացված պահանջների չի բավարարի, նշված անձինք կկրեն պատասխանատվություն, եւ կարգապահական պատասխանատվությունը կլինի նվազագույնը, որ կկիրառվի: Մենք ելնում ենք այն տրամաբանությունից, որ համակարգի առջեւ առաջադրվել է, ի դեմս նորանշանակ պետի, հստակ պահանջներ, նախարարը վստահություն է հայտնել, որ նա` ՔԿՀ պետը, ունակ է այդ բարեփոխումները իրականացնելու, եւ մենք պետք է ժամանակ տանք, որ պետը համապատասխան աշխատանք կատարի եւ հանրությանը ներկայացնի արդյունքները:
-Ի՞նչ փուլում է գտնվում Նուբարաշենի կոյուղաջրերի հարցը, ի վերջո, ավագանիում մեծ միջադեպ եղավ, ինչն էլ ավարտվեց ծեծկռտուքով: Դրանից հետո ինչ-որ բան կատարվե՞լ է:
-Աշխատանքների որոշ մասը կատարվել է, արտաքին կոյուղաջրերի հետ կապված հիմա նախագծումը ավարտվել է, ներքինի հետ կապված, կարծում եմ, որ մենք այդ աշխատանքները կկատարենք, կհայթայթենք ռեսուրսներ, խնդիրը կլուծենք, բայց նաեւ ասեմ, որ մենք դիտարկում ենք դա որպես ժամանակավոր լուծում, մինչեւ ավելի լուրջ ներդրումները կալանավորներին պահելու, նոր վայրի կառուցումը: Ներկայումս նախարարը խիստ հանձնարարականներ է տվել նվազեցնել այնտեղ անձանց պահվող թիվը, այլ քրեակատարողական հիմնարկներ տեղաբաշխել եւ ըստ այդմ պայմանները բարելավել, ոչ բարենպաստ պայմանները շահագործումից հանել:
Քնար Մանուկյան
.gif)
