ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիան նշում է իր հիմնադրման 75-ամյակը

ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիան նշում է իր հիմնադրման 75-ամյակը: 2018թ. հոկտեմբերի 17-18-ին տեղի կունենան ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի 75-ամյակին նվիրված հանդիսավոր հոբելյանական միջոցառումներ: ՀՀ ԳԱԱ հոբելյանական միջոցառումներին մասնակցելու համար Հայաստան են ժամանելու գիտական պատվիրակություններ`Բելառուսից, Էստոնիայից, Իտալիայից, Լատվիայից, Լիտվայից, Ղազախստանից, Ղրղզստանից, Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորությունից, Մոլդովայից, Չեխիայից, Չինաստանից, Ռուսաստանից, Սլովենիայից, Վրաստանից, Ուկրաինայից:

Շատ պատվիրակություններ գլխավորում են գիտությունների ակադեմիաների նախագահները: Հյուրերի թվում են նաև միջազգային ICRANet ցանցի տնօրեն Ռեմո Ռուֆֆինին և Եվրոպական երկրների ակադեմիաների ընկերակցության (ALLEA) փոխնախագահ Գրահամ Քեյը:
Հոկտեմբեր 17–ին ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունում տեղի կունենա հոբելյանական նիստ: Այնուհետև ժամը 12:30-ին կբացվի ՀՀ ԳԱԱ ցուցահանդեսը ՀՀ ԳԱԱ նախագահության շենքի տարածքում:

Հյուրերը կայցելեն Մատենադարան` Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտ և Թումո ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոն:

Հոկտեմբերի 18-ին Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի դահլիճում տեղի կունենա հոբելյանական նիստ, որի ընթացքում տեղի կունենա վաստակաշատ գիտնականների պարգևատրման արարողություն:

Հայաստանի գիտությունների ակադեմիան ստեղծվեց 1943 թ. նոյեմբերին ՀՍՍՌ կառավարության որոշմամբ և առաջին պրեզիդենտ ընտրվեց աշխարհահռչակ Էրմիտաժ թանգարանի տնօրեն ակադեմիկոս Հովսեփ Օրբելին: 1947թ-ին ակադեմիայի պրեզիդենտ ընտրվեց տեսական աստղաֆիզիկայի հիմնադիր` հանրահայտ գիտնական Վիկտոր Համբարձումյանը: Ակադեմիայի հիմնադրման պահին հասարակական գիտությունները ներկայացված էին Պատմության, Լեզվի և Գրականության ինստիտուտներով, հետագայում ստեղծվեցին Արվեստի, Արևելագիտության, Տնտեսագիտության, Փիլիսոփայության և իրավունքի, Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտները: Մեծ ուշադրություն դարձվեց ճշգրիտ գիտությունների զարգացմանը. ստեղծվեցին ինստիտուտներ բնական գիտությունների բնագավառում: Կարևորվեց տեխնիկական գիտությունների բնագավառում ժամանակակից հետազոտությունների իրականացումը:

Ակադեմիկոս Վիկտոր Համբարձումյանի 46-ամյա ղեկավարման ժամանակահատ-վածում Հայաստանի գիտությունների ակադեմիան կայացավ, ունեցավ ծանրակշիռ ձեռքբերումներ, առաջատար դեր ստանձնեց Խորհրդային Միության հանրապետությունների ակադեմիաների շարքում, ճանաչելի դարձավ արտասահմանում:

1992 թ.` Հայաստանի երրորդ հանրապետության հռչակումից հետո, ՀԽՍՀ ԳԱ-ն վերանվանվեց ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա:
1993 թ-ն` Հայաստանի երրորդ հանրապետության կազմավորման դժվարին ժամանակաշրջանում, Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախագահ ընտրվեց ճանաչված պետական գործիչ, գիտության և գիտական արտադրության անվանի կազմակերպիչ Ֆադեյ Սարգսյանը:

Տնտեսական վերափոխումներին զուգահեռ հույժ կարևոր էր հոգածությունը գիտության հանդեպ` պահպանել գիտական հիմնական ուղղությունները, գիտական ներուժը, նախկին գիտական կապերն ու համագործակցությունը: ՀՀ ԳԱԱ-ն անդամակցեց Գիտությունների ակադեմիաների միջազգային ընկերությանը, սկսեց համագործակցել INTAS, ISTC, NATO, CRDF միջազգային կառույցների հետ, իր գիտական հետազոտություններում ներգրավեց օտարերկրյա հայ գիտնականների:

2006 թ. ՀՀ ԳԱԱ նախագահ ընտրվեց ռադիոֆիզիկայի և էլեկտրոնիկայի ոլորտի հայտնի մասնագետ ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը:
Մշակվեց «Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիայի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, որը հաստատվեց 14.04.2011թ. ՀՀ ԱԺ-ի կողմից:

Մեծապես ակտիվացավ ակադեմիայի միջազգային համագործակցությունը: Համագործակցության նոր պայ¬մա¬նագրեր ստորագրվեցին Ռուսաստանի Դաշնության, Բելառուսի, Ուկրաինայի, Լիտվայի, Ռումինիայի, Չինաստանի, Վրաստանի, Թուրքմենիայի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի ակադեմիաների, Մեծ Բրիտանիայի Թագավորական Ընկերության, Ֆրանսիայի CNRS կենտրոնի, Ֆրանսիայի 9 գիտակրթական հաստատությունների, Հնդկաստանի MIT ինստիտուտների խմբի, Միացյալ Արաբական Էմիրությունների Շարժայի քաղաքային համալսարանի, Գերմանիայի Մաքս Պլանկ ընկերության հետ: ՀՀ ԳԱԱ-ն «Գիտական միջազգային խորհրդի» (ICSU), «Գիտությունների ակադեմիաների միջազգային ասոցիացիայի» (IAP), «Գիտությունների ակադեմիաների եվրոպական ֆեդերացիայի» (ALLEA) անդամ է:

Երկարատև համագործակցության արդյունքում համատեղ գիտական լաբորատորիաներ ստեղծվեցին Ֆիզիկական հետազոտությունների, Երկրաբանական, Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտների հետ: Ակադեմիան ակտիվ մասնակցում է «Հորիզոն 2020» ծրագրին, որտեղ նախագծերի մեծ մասն իրականացվում է ՀՀ ԳԱԱ գիտական կազմակերպությունների կողմից:

ՀՀ ԳԱԱ-ն միավորում է 34-ից ավելի գիտական ինստիտուտներ, հաստատություններ, ձեռնարկություններ և այլ կազմակերպություններ: ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունն ունի, ըստ գիտության բնագավառների, գիտությունների հինգ բաժանմունք՝

• մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների բաժանմունք,

• ֆիզիկայի և աստղաֆիզիկայի բաժանմունք,

• բնական գիտությունների բաժանմունք,

• քիմիական և Երկրի մասին գիտությունների բաժանմունք,

• հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունք:

Ակադեմիայի աշխատակիցների ընդհանուր թիվը 3800-ից ավելին է, այդ թվում մոտ 340 գիտության դոկտոր և մոտ 1100 գիտության թեկնածու: Ակադեմիայի կազմում ընդգրկված են 46 ակադեմիկոս, 56 թղթակից անդամ, 4 պատվավոր անդամ, 133 արտասահմանյան անդամ և 40 պատվավոր դոկտոր:

ՀՀ ԳԱԱ Տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն