ԲՌՆԱՏԻՐԱԿԱՆ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴՆԵՐԻ ՀԱՇՎԻՆ

ՀԵՏԵՎԵՔ ՄԵԶ Telegram-ՈՒՄ

Անցած ամսվա ամենանշանակալի իրադարձություններից էր տեղեկատվությունը այն մասին, որ ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման որոշել է առաջադրվել երկրորդ անգամ: Մենեջերների խումբը  արդեն մեկնել է Չիկագո, որտեղ եւ տեղեկացվելու է գլխավոր շտաբը: «Ռասմուսեն»  սոցիոլոգիական  ծառայության տվյալներով` Օբամայի դրական վարկանիշը  հասնում է 50%-ի: Եթե շարքային ամերիկացիներին առավել հետաքրքրում է, թե ինչպիսին կլինի  Օբամայի ներքին քաղաքականությունը, մասնավորապես, կապված  բարեփոխումների հետ, ապա ամբողջ  աշխարհի համար կարեւոր են թիվ 1 գերտերության Նախագահի  արտաքին  քաղաքականության հիմնական ասպեկտները: Իր պաշտոնավարման արդեն երկու տարիների ընթացքում Օբաման աչքի ընկավ առավել քան արտաքին  հանդուրժողական քաղաքականությամբ` ավտորիտար եւ բռնակալական  վարչակազմեր ունեցող  երկրների նկատմամբ: Շատերը դա բացատրում են   նրանով, որ Աֆղանստանը եւ Իրաքը ստիպեցին նման զգուշավորություն, քանզի  նախորդ  վարչակազմի տապալումը պայմանավորված էր նաեւ արտաքին ձախողումներով: Վերջերս Չինաստանի ղեկավարի հետ համատեղ  մամլո-ասուլիսում Օբաման  բառացիորեն հայտարարեց հետեւյալը. «Չինաստանի հետ մենք ունենք տարբեր քաղաքական համակարգեր, մենք գտնվում ենք զարգացման  տարբեր  ժամանակաշրջաններում, ունենք տարբեր  մշակույթներ եւ պատմություն: Վերջին 30 տարիներում Չինաստանը էվոլյուցիա է ապրել, եւ ես համոզված եմ, որ այդ միտումները  կշարունակվեն ու կխորանան»: Այս խոսքերը, մի փոքր խմբագրելով, ԱՄՆ վարչակազմը ասում է վերջին երկու տարիների ընթացքում` տարբեր առիթներով: Հատկապես ԱՊՀ  եւ Մերձավոր Արեւելքի երկրների ժողովուրդներն ունեին մեծ ակնկալիքներ ԱՄՆ-ից` որպես մարդու իրավունքների եւ ժողովրդավարության պաշտպանի: Սակայն Չինաստանում  մարդու իրավունքների խախտումները չեն դատապարտվում ամերիկյան պարտատոմսերի պատճառով, նույնը նաեւ՝ ՌԴ-ի դեպքում: Այդ երկրի կայսերական նկրտումները հարեւանների նկատմամբ որեւիցե ձեւով չեն կանխվում: Կարելի է փաստել, որ Օբամայի վարչակազմը ուղղակի գտածո է  մեծ ու փոքր բռնատիրական վարչակազմերի համար, քանզի հայտարարված ԱՄՆ-ի հեղինակության վերականգնման արշավը ընթանում է  ի հաշիվ  բռնատիրական երկրներում ապրող ժողովուրդների: Դրա ցայտուն  օրինակներից է Ուկրաինան, եւ դեռեւս շատ ջանք է պահանջվելու, որպեսզի Եվրոպայի մեծ երկրներից մեկը վերադառնա դեպի ժողովրդավարության ճանապարհ: Իսկ  «Վիկիլիքսի»  բացահայտումներն ուղղակի ապտակ էին ԱՄՆ-ի  ժողովրդավարական համբավին: Քաջատեղյակ լինելով Ուզբեկստանի իշխանության քրեածին եւ կոռումպացված լինելու իրողությանը, այնուամենայնիվ,  ԱՄՆ-ը, ելնելով  իր ստրատեգիական շահերից, չի շտապում փչացնել իր հարաբերությունները Քարիմովի  վարչակազմի հետ: Եւ այս ցանկը կարելի է շարունակել շատ երկար:Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա այդ քաղաքականության դրսեւորումների ականատեսը մենք բազմիցս եղանք վերջին  2 տարում: Որեւիցե կերպ չաջակցեցին սկիզբ առած համաժողովրդական շարժմանը, ըստ էության չարձագանքեցին մարդու իրավունքների բազմաթիվ խախտումներին, քանզի ցանկության դեպքում, գոնե կարող էին լուծել  քաղբանտարկյալների ազատ արձակման խնդիրը:  Միեւնույն ժամանակ, լուրջ  փորձագետները կանխատեսում են, որ առաջիկայում հնարավոր են լուրջ  փոփոխություններ: Բրուկինգսի ինստիտուտի  հայտնի աշխատակից Ռոբերտ Կեգանը վերջերս հայտարարեց, թե հավատում է, որ ԱՄՆ-ի քաղաքականությունը կվերադառնա դեպի լիբերալ  դեմոկրատիայի արժեքներ, եւ նրա նպատակը կդառնա «համաշխարհային լիբերալ  կարգուկանոնի  վերածնունդն ու հաստատումը»: Ինչեւէ, ամեն ժողովուրդ ինքն է հարթում իր ճանապարհը դեպի ժողովրդավարություն, բայց վատ չէր լինի ունենալ  ԱՄՆ-ի պես դաշնակից այդ պայքարում:ԱՐԻՍ ՎԱՂԱՐՇԱԿՅԱՆ




Լրահոս