ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ ԿՊԱՀԱՆՋԵՆ

«Ժողովուրդ» օրաթերթը հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների մասին զրուցել է «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Գեւորգ Պապոյանի հետ:

-Պարո՛ն Պապոյան, մենք գնում ենք դեպի տնտեսական հեղափոխություն: Արդյոք հնարավոր չէ՞ր գնալ դրան ոչ հարկերի բարձրացման ճանապարհով:
-Տնտեսական հեղափոխությունը առաջին հերթին տնտեսավարման հեղափոխությունն է, ըստ էության, եւ Հարկային օրենսգիրքը այդտեղ առանցքային նշանակություն ունի: Տնտեսական հեղափոխություն ասելով` մենք առաջին հերթին հասկանում ենք ընդհանուր գործող կանոնների, հին, վատ կանոնների վերացում, լավի պահպանում եւ նոր կանոնների ներդրում, որոնք պետք է բերեն իրապես այնպիսի տնտեսական հեղափոխության, որ քաղաքացին իր սեփական բնակարանում, սեփական գրպանում, սեփական սառնարանի մեջ զգա իրական տնտեսական հեղափոխությունը: Հիմա դրա համար առաջին հերթին պետք է Հայաստանում արտահանումը զարգացնել եւ ուժեղացնել: Պետք է արտահանմանը միտված ճյուղերին աջակցել, պետական աջակցություն դրանց ցույց տալ, այս Հարկային օրենսգիրքը դրան է միտված: Այս Հարկային օրենսգրքով ուղղակի հարկերը նվազել են, եւ անուղղակի հարկերն են բարձրացել: Դրանք այն հարկերն են, որոնք, ըստ էության, միտված են սպառմանը, այսինքն՝ այն ապրանքները, որոնք մենք Հայաստանում ենք սպառում, ներմուծում ենք եւ սպառում ենք, դրանց մասով հարկերը չեն պակասել կամ նույնիսկ որոշ դեպքերում ավելացնել են, բայց եթե դու արտահանում ես նույն գազավորված ըմպելիքը, նույն սիգարետը, նույն «Հայ Կոլան», այդ դեպքում արդեն հարկերի ավելացում տեղի չի ունենում: Կարող է հարց հնչել, թե հնարավոր չէր, որ բոլոր ուղղություններով մենք իջեցնենք: Մենք միայն եկամտահարկի համահարթ հարկերի պարագայում 200.000 քաղաքացու աշխատավարձ անուղղակիորեն բարձրացնում ենք, որովհետեւ այդքան քաղաքացու աշխատավարձ ավելի քիչ է հարկվելու: Սա առաջին տարում: Երկրորդ տարում 1 տոկոս, 3-րդ տարում 2 տոկոս, 4-րդ տարում 3 տոկոսով բոլոր քաղաքացիներինը բարձրանալու է, եւ այդպես հասնելու ենք մինչեւ 20 տոկոսի: Այս պարագայում մինչեւ 37-38 միլիարդ տրամի բյուջեում պակասորդ է առաջանալու, եւ այդ պակասորդը ինչ-որ մի տեղից կարճաժամկետ կտրվածքով մենք պետք է վերադարձնենք, որովհետեւ մենք ունենք բանակ, մենք ունենք դպրոց, մենք ունենք կենսաթոշակառուներ, այսինքն՝ մարդիկ, որոնք բյուջետային աշխատողներ են, որոնց խնդիրները պետք է լուծել: Երկարաժամկետ կտրվածքում ես համաձայն եմ, որ այն մոտեցումը, թե արտահանումը եթե մենք զարգացնենք, բյուջետային մուտքերը մասշտաբի էֆեկտով ամբողջությամբ կփոխհատուցեն այն բացը, որը մենք ունենք, բայց կարճաժամկետ կտրվածքով, օրինակ` 2020-ի համար, ակնհայտորեն մենք ունենալու ենք խնդիր: Հետեւաբար, եթե պիտի մի տեղ իջեցնես, որ արտահանումը խթանես, ուրեմն պիտի ինչ-որ տեղից բարձրացնես: Ավելի նպատակահարմար է բարձրացնել այն ոլորտներում, որոնք համեմատաբար ավելի քիչ արդյունք են ստեղծում կամ սոցիալական, առողջապահական տեսանկյունից ավելի խնդրահարույց են, օրինակ՝ սիգարետի դեպքում, շաքարի պարունակության դեպքում, կամ, ասենք, գրավատների դեպքում: Գրավատունը ամսական վճարել է ընդամենը 8300 դրամ տուրք, փոխանակման կետը՝ 4200 դրամ. սա ծիծաղելի գումար է: Մենք պետք է գնանք նրան, որ այդ գումարները բարձրացնենք: Այլ հարց է, որ պետք է մի քանի տարում հասնել դրան, եւ կարեւոր հարց է, թե այդ 6 միլիոնը որքանով է հիմնավորված: Կարող է, օրինակ, 6 միլիոն չէր, 3 միլիոն էր կամ 7 միլիոն էր: Այստեղ ես ակնկալում եմ, որ Ֆինանսների նախարարությունը ունի բավարար հիմնավորումներ, եւ դրանք մեզ կներկայացվեն:
-Այսինքն` դեռ չե՞ք խոսել այդ մասին:
-Հիմնավորվածության մասին կա արդեն որոշակի պատկեր: Օրինակ` նշում են, որ 22 տարի է՝ չի փոխվել: Դա լավ հիմնավորվածություն է, բայց տնտեսագիտական չէ, ֆինանսական չէ. եկեք անկեղծ լինենք:
-Մտավախություն չունե՞ք, որ մանր եւ միջին բիզնեսը կտուժի սրա պատճառով: Եթե, օրինակ, խոսում ենք «Հայ Կոլայի» մասին, կարող ենք ասել, որ ֆինանսապես լավ ապահովված խավը գրեթե կամ ընդհանրապես չի օգտվում դրանից, արդյունքում տուժում է հասարակության այն մասը, որը ֆինանսապես ապահովված չէ:
-Ես ունեմ նման մտավախություն: Երբ որ մենք խոսում ենք շաքարի պարունակությամբ խմիչքների մասին, հենց իմ ամենամեծ մտահոգությունը «Հայ Կոլան» եւ դրան հարակից այն փոքր լիմոնադներն ու նմանատիպ խմիչքներն են, ոչ թե ավելի թանկ խմիչքները, որոնք ունեն իրենց կայուն տեղը: Սա կարեւոր խնդիր է, եւ այս մասով էլ ես ակնկալում եմ կա՛մ բավարար հիմնավորում, կա՛մ որոշակի փոխզիջումային լուծում: Եթե 30 տոկոս է, պետք է հստակ հիմնավորվի դա, եթե 5-10 տոկոս, նորից դա էլ պետք է հիմնավորվի: Չի հիմնավորվում, ուրեմն պետք է մնա նույնը: Այսինքն՝ ես չեմ կարծում, որ նախարարությունում չունեն հիմնավորում. կարծում եմ՝ հենց հիմա էլ նրանք աշխատում են այդ ուղղությամբ: Նույնը Տնտեսական զարգացման եւ ներդրումների նախարարությունը պիտի տա ազդեցության գնահատական՝ ցույց տալու, թե այս ամենը ինչ խնդիր է լուծելու, ինչ է լինելու դրանից հետո, Հայաստանում ինչքան աշխատատեղեր են ստեղծվելու կամ պակասելու, ինչքան մուտքեր են ավելանալու կամ պակասելու:
-Չե՞ք կարծում, որ որակի հաշվին կփորձեն այդ հարկերի տակից դուրս գալ:
-Ամեն ինչ էլ հնարավոր է, բայց մենք պետք է գնանք օպտիմալ լուծման, ոչ թե մի լուծման գնանք, որի արդյունքում ինչ-որ աշխատատեղեր փակվեն, այլ նորերը ստեղծվեն, ոչ թե գնանք մի լուծման, որի արդյունքում սկսի ստվեր գնալ, այլ, ընդհակառակը, ստվերից դուրս գալ, կամ որակը գցեն արտադրանքի, որ գինը գցեն, այլ որակը բարձրացնեն, ու ավելի մրցունակ դառնա: Սա շատ կարեւոր է: Գլոբալ առումով նման հայեցակարգ եմ ակնկալում, եւ մենք պետք է գնանք այդ ճանապարհով:
-Եթե չլինեն այն փոփոխությունները, որոնց մասին խոսում եք, եւ առանց դրա Հարկային օրենսգիրքը գա ԱԺ, դեմ կքվեարկե՞ք:
-Պատրաստ ենք բանավիճել, եւ այն, ինչ որ մենք գտնում ենք` ճիշտ է, դա համոզենք մեր կառավարությանը: Կառավարություն-ԱԺ հարաբերակցության մեջ պետք չի գտնել հակադրություն: Այո, մենք վերահսկողական գործառույթ ունենք, բայց մենք, վերջիվերջո, այս կառավարության ընդդիմությունը չենք, մենք այդ կառավարության հենարանն ենք ԱԺ-ում, եւ նույն տրամաբանությամբ այս կառավարությունը ինչ-որ ապօրինի բան չէ, այլ ԱԺ-ի օրգանական շարունակությունն է: Չեմ կարծում, որ կառաջանա մի իրավիճակ, երբ ԱԺ-ն կառաջարկի մի խելամիտ բան, որը կառավարությունը չի ընդունի, կամ հակառակը: Ես վստահ եմ, որ մենք կընդունենք, բայց լավագույն տարբերակը կընդունենք:

Զրուցեց ԼՈՒՍԻՆԵ ՄԻՆԱՍՅԱՆԸ

ԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱՃԵԼ Է ԱՌԱՆՑ ՀԱՆՔԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ

Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն` այս տարվա երկու ամիսների արդյունքներով` Հայաստանում տնտեսական աճ է արձանագրվել, այն էլ` ո՛չ ավել, ո՛չ պակաս, 6.5 տոկոսով:

Պաշտոնական տվյալներով` արդյունաբերական արտադրանքի ծավալները, երկու ամիսների արդյունքներով, աճել են 1.9 տոկոսով: Հատկանշական է փաստը, որ Հայաստանում տեւական ժամանակ է, ինչ հանքարդյունաբերող երկու խոշոր ընկերություն` «Թեղուտ»-ը եւ «Ալավերդու պղնձաձուլական գործարանը» չեն աշխատում: ՈՒ այս պայմաններում արդյունաբերական արտադրանքի աճ գրանցելն իրոք ուշագրավ է: Վիճակագրական կոմիտեն հրապարակել է միայն այս տարվա երկու ամիսների սոցիալ-տնտեսական վիճակի մասին օպերատիվ տվյալները, ըստ այդմ՝ դեռ պարզ չէ՝ արդյունաբերության մյուս ճյուղերում ինչ իրավիճակ է: Սակայն եղած ցուցանիշներն էլ որոշակի ենթադրությունների տեղիք են տալիս, որ հիմնականում թեթեւ արդյունաբերությունն է ակտիվացել:
Մյուս կողմից` երկու ամիսների արդյունքներով` Հայաստանից արտահանվել է 337 մլն 900 հազար դոլարի ապրանք, որն անցած տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից պակաս է 23.1 տոկոսով: Ինչ վերաբերում է ներմուծման ծավալներին, դրանք, անցած տարվա երկու ամիսների համեմատ, աճել են 36.8 տոկոսով: Այսինքն` այս տարվա երկու ամիսների արդյունքներով` Հայաստան ներմուծվել է 674 մլն դոլարի ապրանք: Պաշտոնական վիճակագիրները շինարարության ոլորտում արձանագրել են 21.6 տոկոս աճ, ինչին նպաստում է այն հանգամանքը, որ անշարժ գույքի գները Հայաստանում շարունակում են բարձրանալ: Մեկ հետաքրքիր փաստ եւս. սկսել են նվազել նաեւ էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալները. հունվարի համեմատ` փետրվարին այն պակասել է 21 տոկոսով: Մասնագետների մի մասը համոզված է, որ էլեկտրաէներգիայի արտադրության անկման պատճառը հանքարդյունաբերող ընկերությունների գործունեության դադարեցումն է, ինչը բերել է դրա օգտագործման ծավալների նվազման: Մյուս կողմից` Հայաստանի բնակչության մի մասը, եղանակային պայմաններից ելնելով, նախատեսվածից քիչ է գազ ու էլեկտրաէներգիա սպառել, եւ սա էլ իր արտացոլումն է գտել:

ՍՅՈՒՆԷ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ

ԱԳՆ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑԸ՝ ԴԱՏԱՐԱՆՈՒՄ
Մուշեղ Թորոսյանը, որ դեռ 2016թ. ԱԳՆ-ի աշխատանքից ազատվել էր, վերջերս դիմել է Երեւանի ընդհանուր իրավասության դատարան: Նա պահանջում է դատարանից պարտավորեցնել ԱԳՆ-ին իրեն վերականգնել նախկին աշխատանքին՝ անվավեր ճանաչելով 01.09.2016թ. աշխատանքային ժամկետը լրացած լինելու հիմքով ազատման մասին հրամանը, վճարել հարկադիր պարապուրդի գումարը: Մեզ հայտնի դարձավ, որ Մուշեղ Թորոսյանը` որպես դեսպանի վարորդ, աշխատել է Բուլղարիայում, իսկ ավելի ուշ նրան ազատել են, եւ հիմա նա փորձում է վերականգնվել նախկին աշխատանքում:

ԳՅՈՒՂԱՑՈՒ ՕՐ
Թավշյա հեղափոխությունը հասարակության մոտ բուռն եւ դրական արձագանք ստացավ: Բայց չենք կարող չխոստովանել, որ այն ունեցավ նաեւ շատ տխուր հետեւանքներ, մասնավորապես այն, որ Գալուստ Սահակյանին լրագրողներն այլեւս չեն կարող տեսնել Ազգային ժողովում եւ ամենօրյա ռեժիմով հետեւել նրա մտքի թռիչքներին, կամ ինչպես Գրիգորիչն է ասում, հրապարակախոսությանը: Երեկ մեր թղթակցին բախտ է վիճակվել Գալուստ Սահակյանի հետ մեկ-երկու բառ փոխանակել: Ինչպես միշտ, նա իր տարերքի մեջ էր. անգամ ԱԺ-ում չլինելը չի խանգարել նրան մնալ «մարզավիճակում»: Գալուստ Սահակյանը, անդրադառնալով Քաղաքացու օր հռչակելու` կառավարության նախաձեռնությանը, ասել է. «Դա միամիտ մտածողության արդյունք է: …Դա ծիծաղելի բան է. քաղաքացու օր չի լինում: Այդպես որ լինի, կարելի է նաեւ գյուղացու օր հայտարարել»: Ինչպես ասում են, հետեւությունները թողնում ենք ընթերցողներին:

ՀՀԿ-ԱԿԱՆ 18 ՏԱՐՎԱ ԳՅՈՒՂԱՊԵՏԸ
ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքարի գյուղապետ Սամվել Վարդանյանը հնարավոր է` առաջիկայում հրաժեշտ տա իր պաշտոնին: Այս մասին «Ժողովուրդ» օրաթերթին հայտնեցին Փարաքարի բնակիչները: Նշենք, որ ՀՀԿ-ական Սամվել Վարդանյանը 18 տարի է, ինչ Փարաքար համայնքի ղեկավարն է: «Ժողովուրդ» օրաթերթը կապ հաստատեց Սամվել Վարդանյանի հետ ճշտելու` արդյոք հրաժարական տալու է, թե ոչ: Հարցին ի պատասխան` ՀՀԿ-ական գյուղապետը հանգիստ տոնով ասաց. «Եթե Ձեզ պետք է, կարող եմ գրել: Նման հարց ինձ մոտ երբեւիցե չի առաջացել: Ես տեղեկություն չունեմ: Փարաքարում հունիսի 9-ին համայնքի ղեկավարի ընտրություններ են կայանալու, իսկ գյուղապետի իմ լիազորությունների ժամկետը լրանում է սեպտեմբերին»: «Ժողովուրդ» օրաթերթի հարցին` առաջադրելու է իր թեկնածությունը, թե ոչ, գյուղապետն արձագանքեց. «Դեռ ամիսուկես կա մինչեւ առաջադրումը: Ես եթե հիմա ասեմ` առաջադրում եմ, բայց հետո փորս կամ գլուխս ցավի, չե՞ք ասի` եքա մարդ է, խաբեց: Տրամադրվածություն ունեմ աշխատելու»: