ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ. Արդարադատության նախարարը` «օրենքով գողերի», «օբշյակների» մասին. ինչ է սպասվում նրանց

Օգոստոսի 29-ին կառավարության նիստում հաստատվեց ՀՀ քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ ու լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը: Մասնավորապես, նախատեսվում է այս փոփոխությամբ քրեական պատասխանատվություն նախատեսել քրեական աստիճանականությամբ բարձրագույն կարգավիճակ տալու կամ ստանալու, պահպանելու համար, քրեական ենթամշակույթով խմբավորում ստեղծելու կամ ղեկավարելու համար, քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորմանը մասնակցելու կամ ներգրավվելու համար:

Միաժամանակ, նախատեսված է խրախուսական նորմ այն մասնակցի համար, որը կբացահայտի քրեական տարրերին ու խմբերին:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ասաց, որ խոսքը «ասպես կոչված, օրենքով գողերի, սխոդկաների, օբշյակների եւ այս կարգի այլ երեւույթների մասին է»: Այս օրենքի ընդունման նպատակն այն է, որ այս գործընթացին ներգրավված մարդիկ ենթարկվեն քրեական պատասխանատվության: «Սա շատ տրամաբանական նախագիծ է, որովհետեւ այս ենթամշակույթի մարդիկ բանտը համարում են իրենց տունը: Հետեւաբար, նրանց բոլորին պետք է ուղարկել իրենց տանը ապրելու»,- ասել էր Նիկոլ Փաշինյանը: Նախարարն ի պատասխան ասաց, որ քրեական աստիճանականությամբ բարձրագույն կարգավիճակ ունեցող անձ կհամարվի ոչ միայն «օրենքով գողը», այլ նաեւ քրեական հեղինակությունը, որը նույն հանցավոր ենթամշակույթ կրող խմբերի ձեւավորմանն է նպաստում:

«Ժողովուրդ» օրաթերթը այս նախագծի մասին զրուցեց ՀՀ արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանի հետ:

-Պարո՛ն Բադասյան, օգոստոսի 29-ին հայտնի դարձավ, որ կառավարությունը օրենքով կպայքարի քրեական հեղինակությունների եւ «օրենքով գողերի» դեմ: Հիմա կասե՞ք` ովքեր են, ըստ Ձեզ, «օրենքով գողերը», քրեական տարրերը, հանցավոր մշակույթ կրող անձինք: Կոնկրետ անուններ կտա՞ք: Դուք Ձեր տեսադաշտում ունե՞ք, թե ովքեր են նրանք:

-Դա պետք է պարզեն իրավապահ մարմինները, եւ իրավապահ մարմիններն են օպերատիվ տեղեկություններին տիրապետում, որեւէ կերպ կառավարության անդամները նման տեղեկատվություն ….:

-Դուք նախագիծ եք բերել ՀՀ կառավարություն, որը հաստատվեց. եթե չգիտեք` ովքեր են նրանք, ո՞նց պետք է պայքարեք, պետք է իմանաք չէ՞` ովքեր են իրենք: Օրինակ` մի խնջույք է, քեֆ է , որին մի խումբ մարդիկ են մասնակցում: Խնջույքի մասնակիցներից մեկը դիմում է ներկաներից մեկին եւ ասում է` գիտես մեկ մարդ կա, պարտքով գումար եմ տվել, ու նա պարտքս չի վերադարձնում, կարո՞ղ ես օգնել ինձ` գնանք, հանդիպենք, պարտքս տա: Հիմա դա սխոդկա՞ է, օբշյա՞կ է, կամ այն անձը, որը պատրաստ է օգնել վերադարձնելու պարտքը, նա քրեական տա՞րր է, հանցավոր մշակույթի կրո՞ղ, քրեական հեղինակությո՞ւն, թե՞ «օրենքով գող»:

-Հոդվածը ընթերցելիս բոլոր այն դեպքերը, երբ թվարկվում է, թե ինչ նպատակ պետք է հետապնդի քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորումը, շատ հստակ, սպառիչ թվարկում է այդ դեպքերը: Այսինքն` ցանկացած շահարկում, որ, օրինակ, ասում են` մեկը մյուսին պարտք է, չտվեց, մեկը մյուսին դիմեց, բնականաբար, դա փորձ է արվում անլրջացնել հոդվածը, որի կարիքը եւս ամենեւին չեմ տեսնում, եւ չգիտեմ` այդ անձիք ինչ նպատակ են հետապնդում: Ամեն դեպքում, պրակտիկա, որը կիրառվել է Վրաստանում` ընդ որում` հաշվի առնելով կիրառման սխալները, Հայաստանում մենք շատ բան հոդվածում հաշվի ենք առել:

Հիմա Ռուսաստանն է այդ ճանապարհով գնում, Ուկրաինայում է համապատասխան օրենսդրություն ընդունվել: Այսինքն` երբ կսկսվի օրենքը կիրառվել, բոլորն էլ կտեսնեն ու կհամոզվեն, թե ինչ հստակությամբ եւ ինչ ճիշտ է կողմոնորշվում իրավապահ մարմինը պրակտիկայում, եւ ում մասին է խոսքը, եւ որ խավի մասին է խոսքը:

-Հիմա, ըստ Ձեզ, ով բանտ է նստել, նա հանցավոր մշակույթի կրո՞ղ է. օրինակ` քրեակատարաղոկան հիմնարկում է եղել ԱԺ պատգամավոր Սասուն Միքայելյանը , ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը, հիմա նրանք քրեական մշակույթի կրողնե՞ր են:

– Կարծում եմ, որ Դուք շատ լավ պատկերացնում եք` ում մասին է խոսքը եւ ում մասին չէ խոսքը. հոդվածը ընդամենը մեկ անգամ ընթերցելիս պարզ է դառնում, թե խոսքը ում մասին է: Այն մարդկանց մասին չէ, ովքեր, առհասարակ, հայտնվել են քրեակատարողական համակարգում, մեր նշած մարդիկ կարող են, առհասարակ, հայտնված չլինեն քրեակատարողական համակարգում:

-Դուք կառավարության նիստի ավարտից հետո լրագրողների հետ զրույցում նման մի արտահայտություն էիք արել` քրեական աստիճանականությամբ բարձրագույն կարգավիճակ ունեցող անձ կհամարվի ոչ միայն «օրենքով գողը», այլ նաեւ քրեական հեղինակությունը, որը նույն հանցավոր ենթամշակույթ կրող խմբերի ձեւավորմանն է նպաստում: Հիմա ո՞նց եք հասկանալու` խումբը ձեւավորված է, թե ոչ:

-Շատ լավ, հոդվածը կրկին խորհուրդը կտամ կարդաք:

-Կարդացել եմ, չեմ հասկացել, ցանկանում եմ` Դուք բացատրեք` ոնց եք հասկանալու` այդ խումբը ձեւավորվել է, թե ոչ:

-Հիերարխիկ աստիճնակարգային հարաբերություններ են գործում, նպատակ է հետապնդում հանցագործություններ կատարել մեկ կամ մի քանի, նպատակ է հետապնդում կատարված հանցագործությունները պարտակել եւ այլն եւ այլն: Դա նշանակում է, որ շատ լուրջ ապացուցողական բազա է պահանջվում իրավապահ մարմիններից, որպեսզի հավաքվի:

– Կկարղանա՞ն, ըստ Ձեզ, մեր իրավապահները այդ ապացուցողական բազան հավաքել:

-Դրա համար էլ կառավարության նիստում խոսվեց համապատասխան ուղեցույցերի անհրաժեշտությունը, պատշաճ ընթացակարգերի անհրաժեշտությունը, վերապատրաստումը իրավապահ մարմինների աշխատակիցների:

-Անդրանիկ Սողոսյանը բոլորին հայտնի Զապ անունով «օրենքով գող» է, հիմա իր համար հանգիստ ապրում է, պետք է որեւէ բան անի, որ նոր բռնե՞ք, թե՞ որ «օրենքով գող» է, իր տեղը բանտն է, պետք է գնա բանտ:

-Ցանկացած հանցագործության համար անհրաժեշտ է, որպեսզի կատարվի արարք, եւ այդ արարքը որակվի քրեական օրենսգրքի համապատասխան հոդվածով:

Հ.Գ. Ստացվում է, որ եթե անգամ մարդն «օրենքով գող» է, նրան նոր օրենքը չի սպառնում, եթե ընդունվի: Այ եթե որեւէ հանցանք թույլ տա, նոր կպատժվի: Այդ դեպքում անհասկանալի է, թե «օրենքով գողերի», քրեական ենթամշակույթ կրողների մասին առանձին օրենք ընդունելու իմաստը ո՞րն է, եթե հնարավոր չի լինելու կիրառել:

Մանրամասները՝ տեսանյութում

Քնար Մանուկյան