Չնայած «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի նախագծի փաթեթը հանրային քննարկման ժամանակ բազմաթիվ դժգոհությունների էր արժանացել, այդ թվում՝ ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցությունների ներկայացուցիչների կողմից, սակայն այն արդեն Ազգային ժողովում է: «Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որօրենքի նախագծերի փաթեթը փետրվարի 27-ին ԱԺ պետաիրավական հարցերով մշտական հանձնաժողովի նիստում կներկայացնի արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանը:
Նշենք, որ օրենքի նախագծերի ընդունման պարագայում Գլխավոր դատախազությունում կստեղծվի մարմին, որըպետք է փնտրի ու գտնի ապօրինի ծագում ունեցող գույք։ Եվ նորաստեղծ մարմնի ուշադրության կենտրոնում հայտնված անձանց ծանուցում է ուղարկվելու, առաջարկվելու է ներկայացնել եկամուտների ու գույքի հայտարարագիր, որի հիման վրա էլ կայացվելու է որոշում։ Իշխանությունների բնորոշմամբ՝ օրինագիծն առաջին հերթին վերաբերում է պաշտոնատար անձանց կոռուպցիոն բնույթի գործառույթներին։ Քննության շրջանակներում դիտարկվելու է ոչ միայն տվյալ անձի, այլեւ նրա հետ փոխկապակցված անձանց պատկանող գույքը։ Դրա օրինական ծագումը չապացուցելու պարագայում անձը զրկվում է գույքից, պետությունն էլ իրավունք է ստանում բռնագանձել այն։ Ընդ որում, օրենքի հիմնական առանձնահատկությունն այն է, որ գույքի բռնագանձումն իրականացվում է առանց մեղադրական դատավճռի։ Նախագծի հեղինակների համոզմամբ` սա կոռուպցիոն հանցագործությունների կանխարգելման կարեւորագույն գործոն է։
Այս փաթեթի մեջ է գտնվում «Բանկային գաղտնիքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագիծը, որում ամրագրվելու է մի դրույթ, ըստորի՝ բանկերը «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքով սահմանված դեպքերում իրենց հաճախորդների վերաբերյալ բանկային գաղտնիք կազմող տեղեկությունները տրամադրում են իրավասու մարմնին՝ դատարանի որոշման հիման վրա:
Բացի այդ, փետրվարի 27-ին կայանալիք հանձնաժողովի նիստում քննարկվելու է նաեւ «Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին նախագծերի փաթեթը: Այս փաթեթը եւս կոռուպցիայի դեմ պայքարի համար է արվում: Եվ նախագծի հիմնավորման մեջնշվում է, որ իրապես անկախ, կոռուպցիայից եւ հովանավորչությունից զերծ դատական իշխանության ձեւավորման համար անհրաժեշտություն է առաջացել մշակել դատավորների եւ Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամների բարեվարքության գնահատման համար անհրաժեշտ օրենսդրական գործիքակազմ: Եվ, օրինակ, նախատեսվելու է նվերների ավելի մեծ շրջանակի ընդունման արգելք:
Միաժամանակ, հայտարարագրերի վերլուծության գործընթացի արդյունավետության տեսանկյունից կարեւորվում է հայտարարատու պաշտոնատար անձի ընտանիքի կազմի ընդլայնումը. առաջարկվում է նաեւներդնել այլ անձանցից իրավիճակային հայտարարագիր պահանջելու իրավասությունը այն դեպքերում, երբ գույքի էական փոփոխությունը ողջամտորեն չի հիմնավորվում օրինական եկամուտներով, կամ վերջիններիս մոտ առկա է չհայտարարագրված կամ ոչ ամբողջական հայտարարագրված գույք, կամ եկամտի աղբյուրն օրինական կամ արժանահավատ չէ:
Առաջարկվում է հանձնաժողովին բանկային, առեւտրային, ապահովագրական գաղտնիքի վերաբերյալ տեղեկատվություն պահանջելու եւ ստանալու հնարավորության տրամադրումը: Հստակեցվել են նաեւ դատավորի վարքագծի կանոնները եւ կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմքերը: Միեւնույն ժամանակ, ավելացվել են այնպիսի վարքագծի կանոններ, որոնց խախտումը կասկածի տակ է դնում դատավորի անկախությունը, անկողմնակալությունը եւ անկաշառությունը:
Հավելենք, որ փետրվարի 25-ին՝ հանձնաժողովի նիստից երկուօր առաջ, Ազգային ժողովինիստերի դահլիճում նախատեսվում է խորհրդարանական լսումներ՝ նույն «Դատական օրենսգիրք» սահմանադրականօրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին նախագծի փաթեթի առնչությամբ: Այսինքն՝լսումներ կանեն եւ երկուօր անց կրկին կքննարկեն արդեն հանձնաժողովում: Ըստ էության, սա հայտնի վեթթինգի մասին նախագիծն է, որի մասին ՀՀ վարչապետը հայտարարել էր 2019 թվականի մայիսին՝ դատարանների շրջափակման մասին հայտնի ակցիայի օրը:
Հավելենք նաեւ, որ այս երկու նախագծերը դրական եզրակացություն ստանալու դեպքում կքննարկվեն արդեն մարտի 3-ին կայանալիք Ազգային ժողովի նստաշրջանում:
Նաիրա Հովհաննիսյան
.gif)
