Չգիտեմ` ինչպես ռիսկի դիմեցի. Ժակլին Սարխոշյան

Օրեր առաջ Օպերայի եւ բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում տեղի ունեցավ «Ժիզել» բալետային ներկայացման պրեմիերան: Ժիզելի դերում պրիմա պարուհի Ժակլին Սարխոշյանն էր, ով ստիպված էր եղել ընդամենը մեկ գիշերվա ընթացքում վերհիշել տարիներ առաջ իր մարմնավորած Ժիզելին: Բանն այն է, որ գլխավոր հերոսուհու մենապարով պետք է հանդես գար Սոնա Առուստամյանը, ով վնասել էր ոտքը: Ուստի թատրոնի ղեկավարությունը առաջարկել էր Ժակլինին հանպատրաստից հանդես գալ ներկայացմանը: «Ժողովուրդ»-ը պարուհու հետ զրուցել է այդ բարդ փորձության, հայրենիք վերադառնալու եւ այլ թեմաների շուրջ:

-Ժակլի՛ն, ընդամենը մեկ գիշերում Ժիզելի կերպարի մեջ Ձեզ վերագտնելը դժվար եւ պարտավորեցնող չէ՞ր: Արդեն բեմում ինչի՞ մասին էիք մտածում:

-Շատ դժվար էր առանց նախապես փորձեր անելու միանգամից մտնել բեմ, առանց նախնական ֆիզիկական պատրաստվածության հանդես գալ գլխավոր հերոսուհու մենապարով, բայց ես համաձայնեցի: Դա պատասխանատու քայլ էր թե՛ բալետմայստերի ու պարընկերներիս, թե՛ հանդիսատեսի եւ նախ եւ առաջ ինքս իմ առջեւ: Բայց արդեն պարելիս մտածում էի այդ ամենի «տակից դուրս գալու» մասին միայն: Անգամ չէի պատկերացնում` կկարողանամ մկաններիս «հիշողությունը» վերականգնել, շնչառական առումով դժվարությունները հաղթահարել, չգիտեմ` ինչպես ռիսկի դիմեցի: Համենայն դեպս, տասը տարի պարել եմ Ժիզել, եւ մասնագետներն ինձ ասում են, որ ստացվում է մեկ ներկայացման ընթացքում կերպարանափոխվել` երեխայից վերածվելով հարսնացուի:

-«ժիզել»-ի պրեմիերայից հետո հանդիսատեսը կրկին խոսում էր Ձեզ ՀՀ ժողովրդական արտիստի կոչում շնորհելու մասին: Ձեզ համար այն ի՞նչ նշանակություն ունի:

-Այդ մասին մշակույթի նախարարությունն ու մնացած մարդիկ պետք է մտածեն: Ասեմ, որ ժողովրդական արտիստի կոչում ես արդեն ունեմ, քանի որ ժողովուրդն ինձ սիրում է: Գիտեք` թղթիկը չպետք է որոշի արտսիտ լինել-չլինելը, թեպետ ես այն կարծիքին եմ, որ Հայաստանում թղթիկն էլ է մեծ դեր խաղում:

– Ամիսներ առաջ Լիբանանում էիք, այնտեղ աշխատելու, փորձի փոխանակման ընթացքում ավելի շատ բան տալի՞ս էիք, թե՞ ստանում: Էլի կգնա՞ք արտերկիր, թեկուզ որոշ ժամանակով:

-Բեյրութի համազգային արվեստի դպրոցում տարբեր մասնագետների հետ աշխատելու, տարբեր ձեռագրերի ու մոտեցումների ծանոթանալու հնարավորություն ունեցա, բայց, եթե անկեղծ, ավելի շատ բան փոխանցել եմ, քան ստացել: Ես հասկացա, որ այնտեղ զգում էին մեր կարիքը, մեր տվածի ծարավն ունեին: Դեռ չգիտեմ` կրկին կմեկնեմ Լիբանան, թե ոչ. սեպտեմբերին պարզ կլինի: Առհասարակ, արտերկրում մշտական բնակություն հաստատելու մասին երբեւէ չեմ մտածում, իսկ ժամանակավոր այցերի նպատակը գումար վաստակելն ու գիտելիքների փոխանակումն է:

-Տարիներ առաջ Դուք բեմադրեցիք «Երազ» բալետ-ֆանտազիան: Այնինչ՝ Հայաստանում կին-բեմադրիչին շատ լուրջ չեն վերաբերվում: Այդ առումով դժվար չէ՞ Ձեզ համար: Նոր ներկայացումներ բեմադրելու մասին մտածո՞ւմ եք:

-Այն, ինչ անում է կինը, Հայաստանում այլ աչքով են նայում, չեն պատկերացնում, որ նա կարող է բեմադրություններ անել, մտքեր ունենալ… Պատկերացրեք` որքան գնահատելի է, երբ կնոջը արժեւորում են որպես բալետմայստեր: Իմ «Երազ» ներկայացումը մտավ Օպերայի եւ բալետի թատրոնի խաղացանկ. դա ինձ համար մեծ ձեռքբերում է թե՛ որպես պարուհի, թե՛ որպես բեմադրիչ: Թատրոնի ծրագրերում կա կրկին հանդիսատեսի դատին ներկայացնել «Դիմակահանդես»-ը, այնտեղ ես մարմնավորել եմ իմ առաջին գլխավոր դերը, որը շատ կցանկանայի մեկ անգամ էլ պարել: Ինչ վերաբերում է նոր ներկայացում բեմադրելուն, ասեմ, որ փնտրտուքների մեջ եմ, ուզում եմ այնպիսի մի բան անել, որը Հայաստանում չեն արել: Օրինակ` «Երազ»-ի դեպքում ավազային անիմացիան բալետային ներկայացման հետ համատեղելու փորձը մեր երկրում առաջինն էր:

-Իսկ այդ նոր գաղափարները կյանքի կոչելու համար մեզ մոտ ի՞նչն է պակասում:

-Հիմա աշխարհում շատ ներկայացումներ շոուի հիման վրա են արվում: Դրանցում մտցվում են հետաքրքրություններ` էկրան, ստվերի ու լույսի խաղ, որպեսզի ներկայացումները միատոն չլինեն: Հիմա համացանցում տեղեկատվության հոսքն այնքան մեծ է, որ մարդիկ այլեւս ստատիկ ներկայացումներ չեն դիտում: Ուստի բեմադրիչները մտածում են նաեւ շոուի մասին: Պարզապես մեզ մոտ բարդ է գտնել մեկին, ով ի կատար կածի շոուի մասով քո ունեցած գաղափարները, իսկ արտերկրում դա ավելի հեշտ է: Ամեն դեպքում, նոր գաղափարներ կան, եւ մենք աշխատում ենք դրանք ի կատար ածելու ուղղությամբ:

Աննա Բաբաջանյան