Եթե մենք ուզենայինք դատական իշխանությունը մեր քիմքին հաճելի դարձնել, շատ ավելի հեշտ եղանակներ կային․ Գևորգ Պապոյան

ArmLur.am-ի զրուցակիցը «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Գևորգ Պապոյանն է։

-Պարոն Պապոյան, Սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի քարոզարշավի մեկնարկը տրված է, սակայան իշխանության կողմից պասիվություն է նկատվում այս շրջանում։ Ինչի՞ հետ է դա կապված, գուցե կորոնավիրուսի՞։

-Բացարձակ։ Պասիվությունը կապված է երկու հիմնական բանի հետ։ Առաջինը՝ վարչապետի պաշտոնական այցը Վրաստան, իսկ երկրորդը՝ ԱԺ քառօրյան։ Կորոնավիրուսը կապ չունի այն պատճառով, որ դրա հանրային վտանգավորթյան աստիճանը մեր երկրում դեռևս էնպիսի մակարդակի չէ, որ դա խանգարի ակտիվ փուլին։ Ճիշտ է, օրինակ, մարտի 1-ի երը մենք այդ պատճառով ենք չեղարկել։ Պետք է նշեմ, որ հանրային առողջությունը, բնակչության առողջությունը և մեր երկրի անվտանգությունը մեզ համար բոլոր հարցերից ամենկարևորն են։ Հետևաբար, եթե այնպիսի իրավիճակ առաջանա, որը հանրային առողջությանը և մեր բնակչության անվտանգության համար խնդիր կառաջացնի, ապա, բնականաբար մնացած այդ հարցերը ստորադասվելու են։

Բայց այս պահին այդպիսի վտանգ չկա, որովհետև այդ մի դեպքը ունենք, որը , ըստ էության մեկուսացված և բուժման պրոցեսում գտնվող քաղաքացի է, երկրորդ հերթին, ասեմ, որ անհրաժեշտ միջոցառումները արվում են, որ մեր երկրում այդ վիրուսը հնարավոր զարգացում չունենա և երրորդը, ես կարծում եմ, որ միջազգային իրավիճակը և այդ հիվանդության հետ կապված իրավիճակը մեր օգտին է աշխատում՝ երկու հիմնական պատճառով։ Եթե ուսումնասիրում եք, ապա վերջին մեկշաբաթվա ընթացքում 40-70 մարդ է օրական մահացել այդ հիվանդությունից, բայց, օրինակ, 2 շաբաթ առաջ օրական մահանում էր 140-170 մարդ, այսինքն, սա նույնպես ապացուցում է, որ հիվանդությունը որոշակիորեն նահանջում, որը կապված է նաև ջերմաստիճանի բարձրացման հետ։ 23-24 աստիճանից վերև այդ վիրուսը նահանջում է։Մեզ մոտ մոտավորապես 15 օրից այդ ջերմաստիճանը կլինի, հետևաբար, ինչպիսի իրավիճակ էլ լինի 10-15 օր հետո վերանալու է այդ վիրուսը։ Մենք ուղղակի պետք է այս մի քանի օրը զգույշ լինենք, և ամեն ինչ հաղթահարվելու է։ Վերադառնալով քարոզարշավին՝ ասեմ, որ իմ կարծիքով արդեն ուրբաթ օրավնից ամբողջ ծավալով կգնանք առաջ։

-Ինչի՞ հետ է կապված հասարակության մեջ առաջացած խուճապը։ Տեսնում ենք, որ սուպերմարկետները դատարկվում են, մարդիկ գնում են ով ինչ կարող է։ Գուցե լավ իրազեկում չի իրականացվում օրինակ առողջապահության նախարարության կողմից։

-Մեր ժողովրդին կոչ եմ անում ավելորդ ու շատ գնումներ չանել, քանի որ հետո հասկանալու են, որ իզուր են խուճապի մատնվել։ Իմ ընտանիքը գնումները կատարում է ամենօրյա ռեժիմով, այսինքն այնպես ինչպես արել ենք ամեն օր։

Ես կարծում եմ՝ առողջապահության նախարարության կողմից լավ է արվում, բայց լրատվամիջոցները թերանում են։ Երբ որ ես կարդում եմ հայկական մամուլը ինձ մոտ մի ուրիշ տպավորթյունէ ստծեղվում, իսկ երբ կարդում եմ BBC, CNN, լրիվ ուրիշ տպավորություն է, հետո ուսումնասիրում եմ առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կայքը։ 0-ից մինչև 9 տարեկան ոչ մի երեխա չի մահացել կորոնավիրուսից։ 2-րդ․ 10-20, 20-ից 30, 30-ից 40 տարիքի դեպքում յուրաքանչյուր հազարից մահանում է ընդամենը երկուսը։ Թիվը բարձր է 80 և ավելի տարիքի դեպքում։ Այսինքն՝ մահացել են հիմնականում 70-ից բարջր տարիքի մարդիկ այդ 3000-ի հետ։ Դա էլ կապված է դիմադրողականության հետ, այսինքն սովորական գրիպի դեպքում էլ դա կա։ Բոլոր մահացածների 90 տոկոս և ավելին կամ ունցել են քաղցկեց կամ սրտանոթային հիվանդություններ, շաքարային դիաբետ։ Էդ մարդիկ առողջ չեն եղել, այս վիրուսը ընդամենը նպաստող հանգամանք է եղել, որը արագացրել է պրոցեսը։ Ես ներքին վստահություն ունեմ, որ Հայասատանում մահացության դեպքեր չեն լինի։

-Երբ խոսում էինք քարոզարշավի պասիվությունից, դրա պատճառներից մեկը նշեցինք այն, որ վարչապետը երկրում չէ։ Ձեր ընդդիմախոսներն էլ հաճախ ասում են, որ քարոզարշավը կառուցված է բացառապես մեկ անձի շուրջ։

-Այն, որ ոչ միայն «Իմ քայլը» դաշինքում, այլ նաև Հայաստանում Նիկոլ Փաշինյանը հավասարը չունի իր հեղինակությամբ, սա, կարծում եմ, բոլորն են ընդունում և ասյտեղ չկա որևէ հակադրվելու բան։ Ես երկու հանգամանք նշեցի, ասացի՝ նախ վարչապետը այստեղ չի և նախարարների մի մասը էստեղ չեն, և երկրորդը՝ ԱԺ-ն ամբողջությամբ աշխատանքի մեջ է ներգրավված, և մենք հիմնականում այդպես էլ պլանավորել էինք, որ հիմնական շեշտը դրվելու է պատգամավորների վրա, և առաջնագծում, իհարկե, լինելու է վարչապետը, և բնականաբար եթե սրա վրա օբյեկիվ ազդող բաներ կան, հո քառօրյան չենք թողնելու գնանք քարոզչությամբ զբաղվենք։ Ասել, որ մեկ անձի շուրջ է կառուցվում, սխալ է։ Մենք գաղափարի շուրջ ենք պնդիրը դնում և ընդհանրապես բոլոր ընտրությունների դեպքում, մենք որոշակի գաղափար ենք առաջ քաշել։ Հստակ ասում ենք և հստակ նշված է, թե ինչու պետք է այո քվեարկել։ Գրքույկում հստակ նշված են, թե ինչու են այս փոփոխությունները արվում։

-Վարչապետը իր էջում դրել էր քանդված փողոցի նկար, որի վրա գրված էր՝ ոչ։ Մյուս նկարում նորմալ, ասֆալտապատված փողոց էր, որի վրա գրված է՝ այո։ Սա ի՞նչ կապ ունի սահմանադրական հանրաքվեի հետ։

-Ինքը նշել էր, որ դա ժողովրդական ինքնագործունեության արդյունք է, բայց, գիտեք, ժողովուրդը ամենաիմաստունն է, և ամեն ինչի մեջ կա ճշմարտության հատիկ։ 2020 թվականին մենք կառուցելու ենք 500 կմ ճանապարհ։ Այդքան ճանախարհ կառուցվել է 2014-2018 թվականներին։

-Ի՞նչ կապ ունի սահամանդրական դատարանը դրա հետ։

-Այս նույն տրամաբանությամբ երբ 2018-ի հոկտեմբեր ամսին քննարկում էին՝ պե՞տք է ԱԺ-ն փոխվի, թե ոչ, հանրապետականներն ասում էին ՝ ինչո՞վ ենք խանգարում ձեզ, ինչ բերում եք ընդունում ենք և այլն և այլն, եկեք ոչ մի բան չանենք, տեսեք ինչքան լավ Ազգային ժողով ենք, ինչ ասում եք՝ անում ենք, և առաջարկում էին չփոխել։

-Պարոն Պապոյան, Ազգային ժողովը քաղաքական մարմին է՝ ի տարբերություն սահմանադրական դատարանի։

-Ազգային ժողովը քաղաքական մարմին է և դրա համար իրավական և քաղաքական գործիքների միջոցով տեղի ունեցավ այդ գործընթացները։ Սահմանադրական դատարանի դեպքում տեղի է ունենում միայն իրավական գործընթացների տրամաբանության մեջ։ Եթե այն դեպքում ժողովրդի պահանջ կար, այս պարագայում մենք ասում ենք՝ եկեք գնանք, հարցնենք ժողովրդին, բացառիկ իրավական ճանապարհով գնանք։ Մեզ հիմա ասում են՝ ինչի՞ ընկաք դրա հետևից, միանգամից օրենք փոխեիք․․․․ չէ, մենք խոցելի ճանապարհներով չենք պատրաստվում գնալ, իսկ աշխարհի ամենաիրավական, ամենաժողովրդավարական և ամենապետական որոշումը դա ժողովրդին հարցնելն է։ Մենք ցանկացած դեպքում կատարելու ենք ժողովրդի պահանջը։ Մեր հիմնական խնդիրը հետևյալն է․ սահամանադրական դատարանի համապատասխանեցումը մեր սահմանադրությանը։ Բայց մենք սահմանադրական դատարանում ունենք մի իրավիճակ, որը մեր սահամանադրությամբ արտոցոլված չէ։ Այս սահմանադրության մեջ չկա գրված որ որևէ մեկը մինչև 2035 թվականը կարող է լինել ՍԴ անդամ։

-Ձեր ընդդիմախոսներն ասում են, որ դուք ուզում եք ձեր քիմքին հաճո սահամանադրական դատարան ստեղծել։ Ի՞նչ կասեք։

-Նման բան բացարձակապես չկա։ Իշխանությունը ուզում է, որպեսզի սահամանդրական դատարանի անդամները որևէ մեկից կախված չլինեն, բայց գոնե էդպիսի տպավորթյուն կա, որ ՍԴ անդամները ինչ-որ շրջանակներից կախված են, իհարկե ոչ իշխանություններից։ Ի՞նչ է նշանակում իշխանության քիմքին հաճելի։ Հիմա երկրի նախագահի կողմից նշանակված մարդիկ մեր քիմքին հաճելի կամ անհաճելի՞ են։ Երկրի նախագահը ում ուզում է, նրան էլ առաջադրում է։ Ազգային ժողովը կարող է ընտրել կամ չընտրել , բայց նա առանձին ինստիտուտ է։ Դատավորների ընդհանուր ժողովի կողմից առաջակվողները իրենք մեզ հետ որևէ առնչություն կարո՞ղ են ունենալ։ Կան հստակ չափանիշներ և այդ չափանիշների շրջանակներում պետք է ամեն ինչ լինի։ Սահմանադրական դատարանը պետք է լինի իրապես անկախ, ՍԴ անդամները պետք է ընտրվեն 12 տարով, ՍԴ նախագահը պետք է 6 տարով ընտրվի, ՍԴ-ն ոչ մեկից՝ և մեզնից և նախկիններից և ապագայի իշխանություններից չպետք է ունենա կախվածություն, ՍԴ անդամները պետք է շարժվեն մեկ փաստաթղթով, այն է, սահմանադրությունը։

Եթե մենք ուզենայինք դատական իշխանությունը մեր քիմքին հաճելի դարձնել, շատ ավելի հեշտ եղանակներ կային, և մայիսի 9-ին դատական իշխանությունը կարող էր դառնել մեր քիմքին հաճելի։ Վարչապետn ասել է, որ մենք չենք միջամտելու դատական իշխանության գործերին, բայց մենք պարտավոր ենք այնպես անել` որևէ մեկը չկարողանա միջամտել։

Զրուցեց Լուսինե Մինասյանը