Ես այսօր հայ թատրոնին պետք չեմ. Վիգեն Ստեփանյան (ֆոտո)

«Ժողովուրդ»-ը զրուցել է դերասան, բեմադրիչ, Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ Վիգեն Ստեփանյանի հետ:

-Պարո՛ն Ստեփանյան, ամիսներ շարունակ գործազուրկի կարգավիճակում եք: Որեւէ պետական կառույցում չեք աշխատո՞ւմ:

-Ո՛չ, Օպերային թատրոնից դուրս գալուց հետո ոչ մի առաջարկ չեմ ստացել: Միայն պայմանագրային կարգով մի ներկայացում եմ բեմադրել Պատանի հանդիսատեսի թատրոնում: Այսքան բան:

-Գուցե պետական կառույցներից ինքներդ արդեն խուսափո՞ւմ եք` վախենալով թաթախվել այնպիսի գործընթացների մեջ, որոնք արվեստագետին հարիր չեն:

-Այդպիսի բան ինձ չի սպառնում, լինի պետական կառույցում, թե ոչ: Ամենաթանկ բանը, որ մինչ օրս վաստակել եմ, իմ բարի, ազնիվ անունն է: Ես անկախ եմ, ազատ եւ գիտեմ, որ կան չափանիշներ, որոնք երբեք չեմ խախտի: Մինչեւ հիմա որտեղ աշխատել եմ, դրանք եղել են պետական կառույցներ, բայց ես չեմ «աղտոտվել»: Ամեն բան կախված է մարդուց:

-Այդ դեպքում ինչպե՞ս է ստացվել, որ տեւական ժամանակ գործազուրկ եք: Ի՞նչն է պատճառը:

-Ես չեմ կարծում, որ այդ հարցն ինձ է պետք ուղղել: Ճիշտն ասած` վերջերս նույնիսկ սկսել եմ մտածել, որ գուցե շատ բարձր կարծիք ունեմ իմ մասին: Ո՞վ ասաց, որ այս կամ այն թատրոնը պետք է անպայման ինձանով հետաքրքրվի: Բացի Հակոբ Ղազանչյանից` ով թատրոնի դռները միշտ բաց է պահում իմ առաջ, ուրիշ կողմերից իմ անձի հանդեպ հետաքրքրություն բնավ չկա: Փոխարենը առաջարկներ ունեմ կինոյից, բայց 5-6 հրավեր մերժել եմ. այն հայերենը, որով գրված էին ֆիլմերի սցենարները, ինձ ծանոթ չէր, սյուժետային գծերը, որոնք ներկայացված էին, ուղղակի իմը չէին: Ուստի այդ նախագծերում ընդգրկվելու իմաստ չտեսա: Ունեմ առաջարկներ սերիալներից: Դրանց շրջանակում աշխատելը հեշտ է, քանի որ հեռուստաընկերությունների աշխատակիցներն ինձ հարգում են, իմ խոսքը լսում են: Եվ, ի վերջո, սերիալներում հանդես գալը գումար վաստակելու միջոց է:

-Պարո՛ն Ստեփանյան, Դուք այսօր թատրոններ այցելո՞ւմ եք:

-Հիմա սկսել եմ չայցելել:

-Ինչո՞ւ:

-Ընդհանուր մի հիասթափություն եմ զգում: Եթե ես սկսել եմ ինքս ինձ չհավատալ, էլ ինչո՞ւ, կոպիտ ասած, ուրիշին հավատամ: Նույնիսկ մտածում եմ հայ թատրոնին ընդմիշտ հրաժեշտ տալու մասին: Չեմ թաքցնում հիասթափությունս:

-Իսկ Ձեր այդ հիասթափությունն ինչո՞վ է պայմանավորված:

-Գիտեք, դժվար է մի գործի նվիրել 40 տարի, իսկ հետո գործատուից «լսել», որ դու պետք չես իրեն: Ես այսօր հայ թատրոնին պետք չեմ, ես զգում եմ… Ինձ դա չեն ասել, բայց ինձնով չեն էլ հետաքրքրվում: Ու դժվար թե որեւէ մեկը կողքիս կանգնի, չեմ էլ ուզում, որ կանգնի: Բա Վիգենի համար արժե՞ փոխհարաբերություններ փչացնել. իհարկե ոչ:

-Խորհրդային տարիներին հայ թատրոնը նախեւառաջ կառավարության կողմից արժանանում էր բարձր գնահատականի եւ ըստ արժանվույն ֆինանսավորվում էր: Հիմա, կարծես, թատրոնը` որպես կառույց, մեզ մոտ մի փոքր արժեզրկվել է…

-Մի փոքր չէ, լրջորեն է արժեզրկվել: Անգամ երկրի նախագահն է մտահոգություն հայտնել այն առնչությամբ, որ տարիներ շարունակ չեն բեմադրվում ներկայացումներ, որոնք կարժանանան պետական մրցանակի: Եվ նա իրավացի է: Գուցե իրո՞ք չկան նման ներկայացումներ:

-Իսկ արդյո՞ք բարձր արվեստը մեր երկրում պետական մակարդակով խրախուսվում է:

-Գիտեք, ինձ թվում է` համապատասխան մարդկանց համար հասանելի չէ` դու բարձր արվեստ ես ներկայացնում, միջին, թե ցածր: Այն պարզապես անտեսվում է: Թատրոն է, էլի, կամ ֆիլմ է, էլի…

-Դուք ամիսներ առաջ մեր հեռուստաընկերություններից մեկի եթերում հայտնեցիք, որ Երեւանի Խորեոգրաֆիկ թատրոնի տնօրենը ավանտյուրիստ է, որ Դուք ավելի վաղ այդ թատրոնում բեմադրություն եք արել, սակայն մինչ օրս դրա դիմաց Ձեր վարձատրությունը չեք ստացել: Ավելին` թատրոնի տնօրենը պաշտոնական նամակ է ուղարկել փաստաբանական գրասենյակ` պարտավորվելով մինչեւ մարտը փակել այդ ծախսերը, սակայն չի կատարել իր պարտավորությունը: Հետաքրքիր է` Ձեր այս հայտարարությունից հետո թատրոնի տնօրենի կամ մշակույթի նախարարության կողմից որեւէ արձագանք եղե՞լ է:

-Բացարձակապես ոչ, միակ արձագանքողը Դուք եք, եւ դա ինձ պարզապես զարմացնում է: Իմ խոսքերի ճշմարտացիությունն ապացուցող բոլոր փաստաթղթերը ձեռքումս են, բայց, այսպես ասած, «քցոցի» է գնում: Թատրոնի տնօրենի պարտքը կազմում է 200 հազար դրամ: Հարցն այստեղ գումարը չէ. սկզբունքի հարց է… Ես չեմ վախենում դիմել դատարան, բայց խուսափում եմ հանրության եւ լրագրողների անառողջ հետաքրքրությունից եւ դատական երկար գործընթացներից: Հիմա ես կանգնեմ Հասմիկ Պողոսյանի դեմ խոսե՞մ, հետո էլ` «աբիժնիկի» տպավորություն թողնե՞մ, չէ: Հասմիկ Պողոսյանի մասին պետք է խոսեն իր արած կամ չարած գործերը:

-Պարո՛ն Ստեփանյան, մեր զրույցի ավարտին կցանկանայի նշեք` հայ թատրոնի, հայ կինոյի խոստումնալից ապագայի հույսը ո՞ւմ կամ ինչի՞ հետ եք կապում:

-Որեւէ ոլորտի ապագա պետք է կապել երիտասարդության հետ: Առանց նոր մտքերի, ավյունի դժվար է առաջ գնալ: Իսկ ես գիտեմ, որ կան այնպիսի երիտասարդներ, որոնք ուզում են բարելավել ստեղծված իրավիճակը, եւ որոնք կարող են դա անել:

Աննա Բաբաջանյան