Հայկական ժողովրդական ծիրանափողի (դուդուկ), մերօրյա երգ-երաժշտության եւ երաժշտական նախասիրությունների մասին «Ժողովուրդը» զրուցել է դուդուկահար Կամո Սեյրանյանի հետ: «Դուդուկ նվագում են թ՛ե վրացիները, թ՛ե դաղստանցիները, թ՛ե պարսիկներն ու արաբները, ամբողջ Կովկասն ու Արեւելքն է նվագում այդ գործիքի վրա: Մենք հարուստ երաժշտություն ունենք, ու մեր մեծերը մեզ այնքան մեծ ժառանգություն են թողել, որ կարիք չկա ուրիշի երաժշտությունը դարձնել մերը»,- նշեց իր բնութագրմամբ` «ամեն երաժշտություն նվագող» երաժիշտը: Կամոն չթաքցրեց, որ սիրում է «մուղամ» կոչվող երաժշտական «ժանրը». «Երբ մարդիկ լսում են «մուղամ» բառը, միանգամից անորակ երաժշտություն են պատկերացնում, բայց դա նշանակում է, որ իրենք ճիշտ մուղամ չեն լսել: Այն վատ կլկլոցները, ինչ դուք այսօր լսում եք, դա հենց այդ աղավաղված մուղամն է: Մուղամն ինձ համար արվեստ է համարվում: Աշխարհում ինչքան երաժշտություն կա, հիմնված է մուղամի լադերի վրա: Ես լավ ուսումնասիրել եմ եւ ինքս էլ կատարում եմ: «Մուղամը» պարսկական ծագում ունի, թուրքերն ու ադրբեջանցիները չեն դրա հիմնադիրը: Ուղղակի ադրբեջանցիները լավ գողանում են ու հմտորեն օգտագործում: Ջազն էլ սեւամորթների մուղամն է: Հավատացեք, մուղամը ամեն երաժշտի խելքի բան չի»,- ընդգծեց Կամո Սեյրանյանը: Ըստ նրա` քանի որ ժողովուրդները դարեդար ապրում են կողք-կողքի, դրա համար էլ երաժշտական երանգներն իրար նմանվում են: «Թող թուրքն իր թուրքականը նվագի իր դուդուկի վրա: Այսօր մեր հիմնական խնդիրն այն է, որ մեզանից հետո եկող սերնդին ներկայացնենք մեր ազգային երաժշտությունը: Այդ պատճառով էլ հիմա դուդուկով ձայնագրում եմ Առնո Բաբաջանյանի, Արամ Խաչատրյանի ու տարբեր դասականների գործերը»:Հարցին, թե երբեւէ խնջույքների կամ ընկերական հավաքների ժամանակ նվագե՞լ է թուրքական կամ ադրբեջանական երաժշտություն, պատասխանեց. «Նվագել եմ, բայց դա երբեք չի դառնա իմը: Չեմ նվագի այդ տեսակ երաժշտություն մասսայական վայրերում եւ չեմ օգտագործի իմ տեսահոլովակներում: Եվ խնդիրն ամենեւին էլ մտավախության մեջ չԷ, թե կկորցնեմ ունկնդիրներ: Ես ի՛մը կներկայացնեմ ժողովրդին, ինչո՞ւ ուրիշինը պրոպագանդեմ»,- ասաց երաժիշտը: Դուդուկահարը տեղեկացրեց. «Որդիս սովորում է Չայկովսկու անվան երաժշտական դպրոցում, շատ է սիրում ժողովրդական երգեր: Սայաթ-Նովայի, Շերամի, Գուսան Աշոտի երգերից այնքան գիտի, որ շատ կարկառուն երաժիշտներ այդքան չգիտեն: Եթե վաղը կամ մյուս օրը մեծանա ու որոշի մուղամ կամ ռաբիս կատարել, չեմ փորձի արգելել: Ավելի լավ է` մարդ լինի պրոֆեսիոնալ ռաբիս, քան անկիրթ էստրադային երգիչ»: Ծիրանափողի վարպետի համոզմամբ` հայկական հեռուստաալիքների դիտողները հիմնականում ստիպված են լսել ռաբիս երաժշտություն, քանի որ այսօրվա մեր շոու-բիզնեսի 80 տոկոսը ռաբիս է երգում: Ռաբիսը, Կամոյի կարծիքով, քաղաքային ֆոլկլորն է: Ըստ նրա` Թաթան, Արման Հովհաննիսյանն ու Արամեն քաղաքային ֆոլկլոր են երգում, ու «դրա մեջ ահավոր ոչինչ չկա»: Պարզապես նա սկզբունքորեն դեմ է, երբ թուրքական երաժշտության վրա հայերեն բառերով երգեր են գրում: Կամոն իրեն համարում է ժամանակի հետ քայլող մարդ, մեքենայի մեջ լսում է ամեն տեսակի երաժշտություն: «Հենց այս պահին մեքենայիս մեջ Ամերիկայից բերված լավ դիսկեր ունեմ: Մեր լավ երգիչների նոր ալբոմներն էլ գնում ու լսում եմ: Բայց իմ արյան մեջ հոսում է ժողովրդական մաքուր երաժշտությունը: Ես նաեւ Կոնսերվատորիայում դասախոս եմ եւ իմ ուսանողներին պարտադրում եմ ամեն կիսամյակի վերջում նվագել որեւէ միջնադարյան գործ` Կոմիտաս, Եկմալյան, Գուսան Շահեն, Գուսան Աշոտ: Երբեք չեմ ասի ուսանողին` արի մի հատ թուրքական «Սեւ-սեւ աչերը» նվագի»:Կամոն ասաց, որ սիրում է զուգերգեր եւ մոտ ապագայում կիթառահար Կարո Սարաֆյանի հետ նոր դուետ կներկայացնի: Ինչ վերաբերում է համագործակցությանը այլազգի կատարողների հետ, ապա «այնքան է ամեն ինչ ուսումնասիրել, որ կարող է ադրբեջանցու հետ մուղամ նվագել, սաքսաֆոնահարի հետ իմպրովիզ անել կամ բոլորից լավ ռաբիս նվագել»: Իսկ այն երգիչների 90 տոկոսից 60 տոկոսը, ով անուն է դնում ռաբիսին, հենց ինքն իր տանն ու մեքենայի մեջ լավ էլ լսում է»,- բացահայտեց Կամո Սեյրանյանը: ԵՎԱ ՌՈՒԲԻՆՅԱՆ
.gif)
