Կառավարման փիլիսոփայություն. գործազրկությունը պակասել է բնակչության պակասելու հաշվին

Հակառակ իշխանությունների` նոր աշխատատեղեր ստեղծելու մասին պնդումներին` Հայաստանում գործազրկության մակարդակը դեռեւս շարունակում է գերազանցել 2008թ. ցուցանիշը: Սա նշանակում է, որ Սերժ Սարգսյանի պաշտոնավարման մոտ տասը տարիների ընթացքում սոցիալ-տնտեսական վիճակը միմիայն վատացել է (ոչ միայն գործազրկության աճի տեսանկյունից, այլեւ բոլոր առումներով):

Ստեղծված իրավիճակը մասամբ օբյեկտիվ պատճառներ ուներ. 2008-2009թթ. համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամն այնպիսի հարված հասցրեց Հայաստանի տնտեսությանը, որ տասը տարի անց դեռեւս չեն վերացել հետեւանքները: Բայց եւ այդ ժամանակ եւ դրանից հետո իշխանություններն իրենք էլ լուրջ քայլեր չարեցին ճգնաժամի հետեւանքները վերացնելու ուղղությամբ: Փոխարենը սկզբում նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը համոզում էր, թե ճգնաժամը կշրջանցի Հայաստանը:

Իսկ հետո արդեն իշխանությունները ճգնաժամը դարձնելով «մատի փաթաթան»` այս տարիներին մշտապես այդպես են փորձել արդարացնել իրենց ապաշնորհ կառավարումն ու ձախողումները: Ու սա այն դեպքում, երբ այս ընթացքում շատ ու շատ երկրներ ոչ միայն հաղթահարեցին համաշխարհային այդ ճգնաժամի հետեւանքները, այլեւ արդեն բռնել են զարգացման ուղին:

Ընդհանրապես, վերջին տարիներին ՀՀ-ում գործազրկության ցուցանիշն այսպիսի փոփոխությունների է ենթարկվել. 2008թ. այն կազմել է 16.4%, 2009թ. 18.7%, 2010թ. 19%, 2016թ. 18% եւ, վերջապես, 2017թ. առաջին կիսամյակին այն կազմել էր 17.8 տոկոս:

Բայց գործազուրկների թվի նվազումն ամենեւին էլ նոր աշխատատեղերի ստեղծման հետեւանք չէ: Այստեղ մեկ ուրիշ ֆենոմեն կա: Հիշում եք նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի հայտնի խոսքերը. «Ի՞նչ անենք, ամեն ինչ անենք, որ մարդիկ չփախչե՞ն, որ այդ կրիտիկական զանգվածը մնա ու հեղափոխություն անի՞»:

Հայաստանում վերջին տարիներին գործազրկության ցուցանիշների նվազումը հենց դրա հետեւանքն է: Պարզապես այս տարիներին աշխատանք փնտրող քաղաքացիներն են հեռացել երկրից` փորձելով արտերկրում աշխատանք գտնելով լուծել ընտանիք պահելու հարցը:

ԱՎԾ վիճակագրության համաձայն` այս տարիների ընթացքում միայն աշխատունակ բնակչության թիվը նվազել է 207 հազարով: Ըստ ԱՎԾ տվյալների` եթե Ս. Սարգսյանի պաշտոնավարման առաջին տարում՝ 2008թ., Հայաստանում աշխատունակ տարիքի մարդկանց թիվը 2 մլն 169.9 հազար էր, ապա արդեն 2016թ. այն դարձել է 1 մլն 962.9 հազար: Իսկ, ընդհանրապես, Սերժ Սարգսյանի պաշտոնավարման միայն վերջին հինգ տարում երկրի բնակչության թվաքանակը նվազել է ավելի քան 302 հազարով:
Այլ կերպ ասած` եթե ՀՀ-ից արտագաղթը նման տեմպեր չունենար, ապա գործազրկության մակարդակը մեզանում շատ ավելի բարձր կլիներ` գերազանցելով անգամ ճգնաժամի տարիների ցուցանիշը:

Տարեթիվ           Գործազրկություն           Աշխատունակ տարիքի բնակչություն
2008թ.              16.4%                                                     2 մլն 198.6 հազար
2009թ.              18.7%                                                     2 մլն 232.1 հազար
2010թ.               19%                                                        2 մլն 247.1 հազար
2011թ.                18.4%                                                    2 մլն 274.7 հազար
2012թ.               17.3%                                                     2մլն 51.5 հազար
2013թ.               16.2%                                                     2 մլն 34 հազար
2014թ.                17.6%                                                    2 մլն 15.1 հազար
2015թ.                18.5%                                                    1 մլն 987.2 հազար
2016թ.               18%                                                        1 մլն 962.9 հազար
2017թ.                17.8 % /առաջին կիսամյակ/      տվյալները դեռ չկան:

Այնպես որ, որքան էլ իր սկանդալային հայտարարությունից հետո նախկին վարչապետ Տ. Սարգսյանը համոզում էր, թե կատակ է արել, բայց իրականում նա ակամայից խոստովանել է Սերժ Սարգսյանի իշխանության վարած պետական քաղաքականության փիլիսոփայությունը: Համենայն դեպս, այդ են վկայում պաշտոնական ցուցանիշները:

ԱՐՄԱՆ ԳԱԼՈՅԱՆ