Եվրոպա, թե ԵՏՄ դիլեմայի շուրջ այս տևական քննարկումներում այդպես էլ, ըստ էության, լիարժեք կերպով չվերլուծվեց և չներկայացվեց, թե ինչի հիման վրա է կառուցված իշխանական քարոզչության առաջ քաշած թեզը, թե Ռուսաստանը մեր անփոխարինելի դաշնակիցն է, իսկ Արևմուտքը` ի դեմս ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի` մեր ոչ հեռանկարային գործընկերը: Եթե փորձենք վերանալ ֆորմալ իրողություններից և քննել իրական գործընթացները, ապա կտեսնենք, որ ներկայիս քաղաքական իրականությունը զգալիորեն տարբերվում է դաշնակցային հարաբերությունների մասին թմբկահարվող շտամպային հայտարարություններից:
Չնայած այն հանգամանքին, որ մենք ռուսների հետ ունենք փոխգործակցության պայմանագիր, որով նրանք պարտավորվում են ապահովել մեր երկրի սահմանների պաշտպանությունը, ՌԴ իշխանությունները շարունակում են ինտենսիվորեն զինել մեր թշնամի երկրին` այդպիսով անուղղակիորեն նպաստելով պատերազմական գործողությունների վերսկսմանը: Մինչդեռ, օրինակ, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները ոչ միայն Ադրբեջանին զենք չեն վաճառում, այլև ամեն տարի դրամական ուղղակի աջակցություն են ցուցաբերում Լեռնային Ղարաբաղին:
Մեզ համար հաջորդ կարևորագույն հարցի` Ցեղասպանության ճանաչման հետ կապված, Եվրոպական բազմաթիվ երկրներ ոչ միայն ընդունել են Հայոց ցեղասպանությունը, այլև մի քանիսն անգամ վավերացրել են դրա ժխտումը քրեականացնող օրենքը: Իսկ այն երկրներում, որտեղ ցեղասպանությունը ճանաչված չէ, կամ դրա ժխտումը քրեականացնող օրենքը դեռ ընդունված չէ, այդ հարցը պարբերաբար հայտնվում է քաղաքական օրակարգում, և որ ամենակարևորն է` Արևմուտքը մշտապես ցեղասպանության ճանաչման հարցն առաջ է քաշում Թուրքիայի հետ իր հարաբերություններում;
Մինչդեռ դաշնակից Ռուսաստանն ու նրա եվրատնտեսական արբանյակները` Ղազախստանն ու Բելառուսը, ոչ միայն հեռու են Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրենքի մասին մտածելուց անգամ, այլև այդ հարցով Թուրքիայի վրա թեկուզ սիմվոլիկ ճնշում բանեցնելուց:
Նույն պատկերն է նաև հայ-թուրքական սահմանի բացման դեպքում, երբ թեկուզ ոչ արդյունավետ, սակայն այդուհանդերձ` որոշակի ճնշումներ, եթե բանեցվում էլ են Թուրքիայի վարչակազմի վրա, ապա բացառապես Արևմուտքի կողմից: Մինչդեռ դրան ի հակառակ` Ռուսաստանը բազմամիլիարդանոց տնտեսական ծրագրեր է իրականացնում Թուրքիայում և այդ երկրի ղեկավարության հետ բանակցություններում որևէ անգամ առաջ չի տանում իր ռազմավարական դաշնակիցը համարվող Հայաստանի շահերը: Դե իսկ Ղազախստանի կամ Բելառուսի մասին խոսելը, կարծում ենք, ավելորդ է` հաշվի առնելով նրանց բյուրեղյա երազանքը` Թուրքիային ԵՏՄ խցկելու շուրջ:
.gif)
