Սահմանադրական փոփոխությունների նախագծում, բացի ամենակարեւոր փոփոխությունից, խորհրդարանական համակարգին անցում կատարելուց, առկա են բազմաթիվ խնդրահարույց նորամուծություններ, որոնք ոչ պակաս նշանակություն կարող են ունենալ երկրում ժողովրդավարության ամրապնդման հետագա ընթացքի համար:
Այդպիսի վիճահարույց դրույթներից է նոր նախագծի 23-րդ հոդվածի 2 կետը, որով փաստորեն, մարդուն կյանքից զրկելը որոշ դեպքերում սահմանադրականացվում է: «Կյանքից զրկելը չի համարվում սույն հոդվածի (կյանքի իրավունքի) խախտում, եթե այն հետեւանք է այնպիսի ուժի գործադրման, որը բացարձակապես անհրաժեշտ է»,-նշված է նախագծում: Նկատենք, որ գործող սահմանադրության 15-րդ հոդվածով ամրագրված է «Յուրաքանչյուր ոք ունի կյանքի իրավունք: Ոչ ոք չի կարող դատապարտվել կամ ենթարկվել մահապատժի» իմպերատիվ դրույթը` առանց որեւէ բացառության: Թե ինչպիսի խայտառակ հետքայլ է սա, թերեւս բացատրելու կարիք չկա: Բավական է միայն նշել, որ եթե, օրինակ, 2008-ին գործեր առաջարկվող Սահմանադրությունը, ապա Մարտի 1-ին 10 հոգու գնդակահարությունը հնարավոր կլիներ ներկայացնել որպես սահմանադրորեն թույլատրված:
Ժողովրդավարական արժեհամակարգից հաջորդ ցցուն հետքայլը հավաքների ազատության մասին նախագծի 43-րդ հոդվածն է, որտեղ ամրագրված է. «օրենքով սահմանված դեպքերում բացօթյա տարածքներում կազմակերպվող հավաքներն անցկացվում են ողջամիտ ժամկետում կատարված իրազեկման հիման վրա»: Այն դեպքում, երբ, օրինակ, գործող Սահմանադրության 29-րդ հոդվածում բացակայում է «իրազեկման հիման վրա» պարտավորեցնող արտահայտությունը, եւ համապատասխան օրենքով էլ ընձեռվում է ինքնաբուխ հավաքների հնարավորությունը, որոնց ժամանակ իրազեկման անհրաժեշտություն չկա: Եվ հիմա նոր նախագծի ընդունման դեպքում վերանում է ինքնաբուխ հավաքների անցկացման հնարավորությունը, մի բան, որից օգտվելով՝ հնարավոր եղավ Բաղրամյանի պայքարը:
Առաջարկվող նախագծի հաջորդ «ականը» 73-րդ հոդվածն է օրենքների հետադարձ ուժի մասին: Այս դեպքում էլ ներմուծված է հերթական բացառությունը. «Այն օրենքները, որոնք վատթարացնում են անձի իրավական վիճակը, կարող են բացառության կարգով հետադարձ ուժ ունենալ, եթե անձի վստահության իրավունքը դրան չի խոչընդոտում»: Եվ նորից` գործող Սահմանադրությունն այդ առումով անհամեմատ ավելի մարդակենտրոն է եւ սահմանում է, որ անձի վիճակը վատթարացնող օրենքները հետադարձ ուժ չեն կարող ունենալ եւ վերջ:
Նմանատիպ ակնհայտ հետքայլեր են առկա նաեւ անձի սեփականության իրավունքին վերաբերող 58-րդ, ինչպես եւ մի շարք այլ հոդվածներում:
Այսպիսով` կարող ենք արձանագրել, որ առաջարկվող նախագծում առկա են պարզապես անընդունելի փոփոխություններ մարդու իրավունքների եւ ժողովրդավարական ազատությունների հարցում: Եվ այսքանից հետո հեղինակների պնդումը, թե նոր Սահմանադրությունն ավելի մարդակենտրոն է, պարզապես ժպիտ է առաջացնում:
.gif)
