Ինչո՞ւ իշխանությունները հանկարծ որոշեցին կողմ քվեարկել ընդդիմադիր «Ելք» խմբակցության ներկայացրած նախագծին

Նախօրեին խորհրդարանում թերեւս արտառոց դեպք տեղի ունեցավ: Իշխող ՀՀԿ-ն միաձայն կողմ քվեարկեց «2008 թվականի մարտի 1-ի եւ 2-ի իրադարձությունների վերաբերյալ» օրենսդրական նախաձեռնությունն օրակարգ ընդգրկելու հարցին, որ ներկայացրել էր «Ելք» խմբակցությունը: Սա ուշագրավ է նաեւ այն առումով, որ ի սկզբանե այս նախաձեռնությունը գլխադասային` ԱԺ պետաիրավական եւ մարդու իրավունքների մշտական հանձնաժողովի նիստում բացասական եզրակացություն էր ստացել: Եւ, ընդհանրապես, նախորդ խորհրդարանում էլ «Հայ ազգային կոնգրես» խմբակցությունն էր հինգ տարի շարունակ փորձում այս հարցն ԱԺ-ում քննարկման առարկա դարձնել, հանձնաժողով ստեղծել եւ այլն, բայց իշխանությունները համառորեն մերժում էին՝ բերելով զանազան արդարացումներ: Ի վերջո, ո՞րն է պատճառը. այս թեմայի շուրջ «Ժողովուրդ» օրաթերթը զրուցել է ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ նախկին նախագահ Գալուստ Սահակյանի հետ:

-Պարո՛ն Սահակյան, ինչո՞ւ իշխանությունները հանկարծ որոշեցին կողմ քվեարկել ընդդիմադիր «Ելք» խմբակցության ներկայացրած նախագծին:

-Խնդիրը հետեւյալումն է, որ անընդհատ մարդիկ այլ կողմերից են նայում խնդրին, դրա համար համաձայնեցինք ե՛ւ լսումներին, ե՛ւ նաեւ խորհրդարանում քննարկելուն:

-Առաջին անգամ չէ, որ այս հարցով նման նախաձեռնություններ են լինում: Նախկինում ՀԱԿ-ը եւս բազմիցս հանդես է եկել նման նախաձեռնություններով, սակայն իշխող ՀՀԿ-ն մշտապես մերժում էր: Ինչո՞ւ ընդունեցիք հենց «Ելք» խմբակցության դեպքում:

-Գիտեք, ժամանակաշրջանն այնպիսին է, որ պետք է կարողանաս ճիշտ ձեւով ներկայացնել ամեն ինչը: Երբ խնդիրը դրվում է աղմկոտ հասարակական պահանջով, եւ այդտեղ տարբեր խնդիրներ են առաջանում աղմկող կողմի համար, բնականաբար, այդ վերլուծություններն իրենց էական տեղը չեն ունենում: Դրա համար այս անգամ նաեւ ընդունեցինք: Դեպքերի տասը տարին կապ չունի, չեմ կարծում, թե այսպես սիստեմավորված է, թե երբ կարելի է նման խնդիրը դնել: Մենք էլ գիտակցում ենք, որ խնդիր կա, որը պետք է լուծվի: Յուրաքանչյուրս տարբեր ձեւով են բնութագրում դա: Ըստ էության, կարծում եմ, որ բացահայտման համար անհրաժեշտ են այնպիսի իրավական գործիքներ, որն այսօր Հայաստանը չունի:

-Օրինա՞կ` ի՞նչ իրավական գործիքների մասին է խոսքը:

-Օրինակ` տարբեր տիպի գործիքներ կան աշխարհում, որոնք կարողանում են ե՛ւ հարցաքննություններն ուսումնասիրել, ե՛ւ դեպքերի հաջորդականությունը վեր հանել, ե՛ւ կարողանում են եզրահանգումներ կատարել: Այն բոլոր եզրահանգումները, որ կատարվել են, դրանք բոլորը ճշմարտություններ են, եւ Ազգային ժողովը ներկայացրել է: Այսօր խնդիրը հետեւյալն է` ովքեր են մեղավոր դրանում: Ես, օրինակ, ժամանակին երբ խոսացնում էին, ասում էի հետեւյալը. ընդդիմությունը կազմակերպել է նման հավաք, եւ եթե 10 մարդիկ զոհվել են, գոնե դրանցից 1-2-ին տեսած կլինեն, ինչու չեն ընդդիմության հետ քննարկում, թե ովքեր են եղել: Եթե ինձ եք հարցնում, ես այդ ժամանակ նախ սկզբում քաղաքում չեմ եղել, հետո էլ այդտեղ չեմ եղել, որ իմանամ` ովքեր են: Ովքեր եղել են այնտեղ, նրանց պետք է հարցնեն:

-Օրեր առաջ խորհրդարանում լսումների ժամանակ ՀՀԿ պատգամավոր Սամվել Նիկոյանն այդ դեպքերի առումով մեղադրանքներ էր հնչեցրել ՀՀ առաջին եւ երկրորդ նախագահների ուղղությամբ: Համակարծի՞ք եք:

-Իհարկե, դա չեմ լսել: Ես չեմ կարծում, որ գործող նախագահին կամ մյուսներին պետք է մեղադրել: Այդտեղ խնդիրը հետեւյալն է, որ միտինգը կազմակերպել էր Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, եւ մինչ միտինգի վերջանալը, դրա ամբողջ գործողությունների համար պատասխանատու է նաեւ կազմակերպիչը:

-Իսկ Ռոբերտ Քոչարյա՞նը:

-Ռոբերտ Քոչարյանը միտինգը չի կազմակերպել, ընդամենը խնդիրը լուծվել է այնպես, որպեսզի այլ քաղաքացիական պատերազմներ կամ այլ դրսեւորումներ չունենան: Ու սովորաբար, երբ խոսքը գնում է ընդդիմությանը, անպայման խոսքը գնում է դեպի նախագահներին, որ երեւի իրենք, եթե ուզենային, այդպես չէր լինի: Ես չեմ կարծում` դա այդպես է, որովհետեւ ցանկացած նախագահ ունի իր գործողությունների ամբողջական ընթացքը Սահմանադրությունով եւ դրանից առավել որեւէ այլ բան չի կարող անել:

-Ընդդիմության ներկայացուցիչներն ասում են, թե մարտի 1-ն ամբողջապես կբացահայտվի միայն իշխանափոխությունից հետո:

-Ճիշտն ասած` կարելի է ոչ թե մտածել` իշխանափոխություն լինի: Ինչու եմ դա ասում, քանի որ ինչ նորանկախ Հայաստանը ստեղծվել է, անընդհատ ընդդիմությունն ուզում է` իշխանափոխություն լինի: Իշխանափոխության համար պետք է ունենանք ընդդիմություն, որն աշխատում է ժողովրդի հետ եւ ոչ թե անընդհատ իշխանությունների դեմ որեւէ գործողություններ է կատարում: Այսինքն` պետք է ունենանք ընդդիմություն, որն աշխատում է ժողովրդի հետ, իր տեսակետները ներկայացնում է ժողովրդին, եւ նրանք էլ ընտրության ժամանակ ձայնը նրանց են տալիս: