ԱՌԱՋԻՆ ԱՆԳԱՄ ԿԱՅՈՒՆԱՆՈՒՄ Է

Ըստ Համաշխարհային բանկի վերջին «Գլոբալ տնտեսական զարգացումներ» զեկույցի, ակնկալվում է, որ համաշխարհային տնտեսությունը կկայունանա 2024 թվականին՝ առաջին անգամ վերջին երեք տարում։ Սակայն համաձայն վերջին պատմական չափանիշների, կայունացումը թույլ մակարդակի վրա է։

Կանխատեսվում է, որ 2024 թվականին համաշխարհային աճը կպահպանվի 2,6 տոկոսի մակարդակում, նախքան 2025-26 թվականներին հասնելով միջինը 2,7 տոկոսի: Սա զգալիորեն ցածր է ՔՈՎԻԴ-19-ին նախորդող տասնամյակի միջին 3,1%-ից: Կանխատեսումը ենթադրում է, որ 2024-2026 թվականների ընթացքում երկրները, որոնք միասին կազմում են աշխարհի բնակչության եւ համաշխարհային ՀՆԱ-ի ավելի քան 80%-ը, ավելի դանդաղ տեմպերով կշարունակեն աճել, քան ՔՈՎԻԴ-19-ին նախորդող տասնամյակում։
Ընդհանուր առմամբ, կանխատեսվում է, որ զարգացող տնտեսությունները 2024-25 թվականներին միջինում կաճեն 4 տոկոսով, ինչը մի փոքր ավելի դանդաղ է, քան 2023 թվականին: Ակնկալվում է, որ ցածր եկամուտ ունեցող երկրների աճը 2024 թվականին կաճի մինչեւ 5 տոկոս, 2023 թվականի 3,8 տոկոսից: Այնուամենայնիվ, 2024 թվականի տնտեսական աճի կանխատեսումները արտացոլում են հունվարից սկսած յուրաքանչյուր չորս ցածր եկամուտ ունեցող երկրների վարկանիշների անկումը։ Զարգացած երկրներում 2024 թվականին աճը կմնա կայուն՝ 1,5 տոկոս, մինչ 2025 թվականին կբարձրանա՝ հասնելով 1,7 տոկոսի:
Ակնկալվում է, որ այս տարի յուրաքանչյուր չորրորդ զարգացող տնտեսությունից մեկն ավելի աղքատ կմնա, քան 2019-ի համավարակի նախօրեին էր: Այս համամասնությունը երկու անգամ ավելի բարձր է խոցելի եւ հակամարտությունից տուժած երկրների համար։ Ավելին, զարգացող եւ զարգացած երկրների միջեւ եկամուտների տարբերությունը կաճի 2020-2024 թվականներին զարգացող երկրների գրեթե կեսի համար՝ ամենաբարձր մակարդակը 1990-ականներից ի վեր: Այս երկրներում մեկ շնչին բաժին ընկնող եկամուտը, որը կենսամակարդակի կարեւոր ցուցանիշ է, ակնկալվում է, որ մինչեւ 2026 թվականը կաճի միջինը 3,0 տոկոսով, ինչը զգալիորեն ցածր է ՔՈՎԻԴ-19-ին նախորդող տասնամյակի միջին 3,8 տոկոսից:
Ակնկալվում է, որ 2024 թվականին համաշխարհային գնաճը կնվազի մինչեւ 3,5 տոկոս, իսկ 2025 թվականին՝ 2,9 տոկոսով, սակայն անկման տեմպերն ավելի դանդաղ կլինեն, քան կանխատեսվում էր ընդամենը վեց ամիս առաջ։
Արդյունքում՝ շատ կենտրոնական բանկեր զգույշ կլինեն տոկոսադրույքների նվազեցման հարցում: Համաշխարհային տոկոսադրույքները, ամենայն հավանականությամբ, կմնան բարձր վերջին տասնամյակների ստանդարտներով՝ միջինը կազմելով շուրջ 4 տոկոս 2025-26 թվականներին՝ մոտավորապես կրկնապատկելով 2000-2019 թվականների միջին ցուցանիշը:
«Չնայած պարենի եւ էներգակիրների գներն ամբողջ աշխարհում նվազել են, հիմնական գնաճը մնում է համեմատաբար բարձր եւ կարող է մնալ այդպիսին», – ասում է Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետի տեղակալ եւ հեռանկարային խմբի տնօրեն Այհան Կոսեն: «Սա կարող է դրդել խոշոր եւ զարգացած տնտեսությունների կենտրոնական բանկերին հետաձգել տոկոսադրույքների կրճատումը: «Ավելի բարձր եւ երկար պայմանները» կնշանակեն համաշխարհային ֆինանսական պայմանների խստացում եւ զարգացող տնտեսություններում շատ ավելի թույլ աճ»:
ՔՐԻՍՏԻՆԱ ՄՈՒՇԵՂՅԱՆ