Մագրիբի երկրներում սկիզբ առած ժողովրդական հուզումները հասան հարեւան Իրան:Երկու օր է Թեհրանի հրապարակներում եւ փողոցներում ընթանում են մարտեր, մի կողմից քաղաքական ազատություններ պահանջող ցուցարարների, մյուս կողմից` ոստիկանության եւ կիսառազմականացված կրոնական խմբավորումների միջեւ:Իրանի իշխանությունը պաշտոնապես ողջունեց Թունիսի եւ Եգիպտոսի հեղափոխությունները, քանզի ստիպված էր դա անել: Թունիսի եւ Եգիպտոսի նախկին նախագահներ Բեն-Ալին եւ Հոսնի Մուբարաքը ԱՄՆ-ի հավատարիմ դաշնակիցներն էին, իսկ նրանց տապալումը, ժանրի կանոններով, չէր կարող ողջունելի չլինել Իրանի վարչակազմի կողմից: Սակայն, երբ Իրանի ընդդիմությունը ցանկություն արտահայտեց՝ ի նշան համերաշխության անցկացնել ցույցեր, վարչակազմը խոստացավ դաժանորեն ճնշել ցանկացած ելույթ: Արդյունքում կան զոհեր եւ վիրավորներ, կալանավորվածների թիվը հասնում է հազարի, որոնց մեջ են ընդդիմության առաջնորդներ Մուսավին եւ Կուրաբին: Իրանում անջատված է համացանցը, բջջային կապը, արգելված է արտասահմանյան լրատվամիջոցների աշխատանքը: Երեկ ամբողջ օրը Իրանի պետական հեռուստատեսությունը ցուցադրում էր կադրեր ոչ թե Թեհրանից, այլ` Բահրեյնից, որտեղ շիա մեծամասնությունը նույնպես դուրս է եկել սուննի իշխանությունների դեմ: Հատկանշական է, որ ցույցերը սկսվեցին հենց նույն օրը, երբ Թեհրան պաշտոնական այցով ժամանեց Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլա Գյուլը, որին բոլոր արարողակարգային խախտումներով, օդանավակայանում դիմավորեց նախագահ Ահմադինեջադը: Որքան էլ բոլոր բռնատիրական եւ ավտորիտար վարչակազմերը ունեն ընդհանրություններ, այնուամենայնիվ, կոնկրետ Եգիպտոսի եւ Իրանի տարբերությունը բավական մեծ է: Իրանի վարչակազմը բացի բանակից, նաեւ հենվում է լուրջ ռազմական պոտենցիալ ունեցող «հեղափոխության պահապանների կորպուսի» վրա, որը ֆանատիկորեն կենթարկվի ռեժիմի ցանկացած հրահանգին: Այս ուժը իր դաժանությամբ հատկապես աչքի ընկավ 2009 թվականի խռովությունները ճնշելու ժամանակ, երբ Թեհրանի համալսարանում արյան մեջ խեղդեց ուսանողության ելույթները: Հենց նաեւ սրանով էր պայմանավորված, որ երեկ ցուցարարները Թեհրանում ունեին ցուցապաստառներ, որոնք ուղղված էին ոչ միայն նախագահ Ահմադինեջադի, այլ նաեւ Այաթոլլահ Հոմեյնի դեմ:Այնուհանդերձ՝ երկրի փակվածությունը, հակաամերիկյան եւ հակաիսրայելական տարիներ շարունակ տեւած հռետորաբանությունը, ինչպես նաեւ 30 տարվա աստվածաբանական պետությունը արել են իրենց գործը, այսինքն` կան միլիոնավոր մարդիկ, որոնք ունենալով բազում սոցիալական խնդիրներ, չեն ցանկանում փոփոխություններ: Արեւմուտքը մեծ հաշվով տանուլ տալով Եգիպտոսում, փորձում է ռեւանշ վերցնել Իրանում, սակայն այս երկրի փակվածությունը լուրջ խնդիրներ է առաջացնում Արեւմուտքի համար: Միմիայն ԱՄՆ-ի պետքարտուղարության հայտարարություններով անհնար կլինի ազդել Իրանում ընթացող զարգացումների վրա: Դա հասկանում են նաեւ ԱՄՆ-ում, եւ թերեւս դա է պատճառը, որ այս անգամ փորձում են հարվածել Իրանի «աքիլլեսյան գարշապարին»` խաղարկելով 20 միլիոն ադրբեջանցիների խաղաքարտը: Ինչեւէ, Իրանում ծավալվող իրադարձությունները էականորեն տարբերվելու են Եգիպտոսից թե՛ իրենց դրամատիզմով, թե՛ ժամանակագրական առումով, եւ եթե ընդդիմությունը հասնի հաջողության, առավել մեծ ազդեցություն է ունենալու աշխարհաքաղաքական զարգացումների առումով: Մի խոսքով, մեր հարեւաններն իրար են խառնվել, իսկ մենք դեռ Կարապետիչ ու ԲՀԿ-ՀՀԿ ենք «տատանում»:ԱՐԻՍ ՎԱՂԱՐՇԱԿՅԱՆ
.gif)
