Արտահերթ ընտրությունների հնարավորության, Ընտրական օրենսգրքի եւ իր հնարավոր հրաժարականի հարցերի շուրջ «Ժողովուրդ» օրաթերթը զրուցել է ՀՀ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Մուկուչյանի հետ:
-Պարո՛ն Մուկուչյան, թավշյա հեղափոխությունից հետո խոսվում է ԱԺ արտահերթ ընտրություններ անցկացնելու մասին, նաեւ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, թե քննարկվում են ժամկետները, ու ընտրությունները կանցկացվեն հավանաբար այս տարի: Օրենսդրության համաձայն` այս պահին որքանո՞վ է դա հնարավոր:
-Օրենսդրությունը նախատեսել է արտահերթ ընտրությունների հնարավորություն: Եվ բնական է` երբ նշանակվեն արտահերթ ընտրություններ, այդ ժամանակ կսկվեն կենտրոնական, տարածքային ընտրական հանձնաժողովների գործառույթները: Երբ նշանակվեն ընտրություններ, բնական է` պետք է հաշվի առնվեն այն ժամկետները, որոնք սահմանված են արտահերթ ընտրությունների համար, եւ այդ ժամկետներում պետք է կազմակերպվի ընտրական գործընթացը:
-Դեռ պետք է կառավարության ծրագիր ներկայացվի, չընդունվի…
-Այդ խնդիրներն, ըստ էության, դուրս են ԿԸՀ գործառույթների տիրույթից եւ քանի որ ես հիմա հարցերին պատասխանում եմ որպես հանձնաժողովի նախագահ, չէի փորձի անդրադարձ կատարել այն հարցադրումներին, որոնք ԿԸՀ տիրույթում չեն:
-Ամեն դեպքում, օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կարող են տեղի ունենալ:
-Օրենսդրությունն ինքն է նախատեսում արտահերթ ընտրությունների անցկացման հնարավորություն: Ընտրական օրենսգրքում եւս նախատեսված է արտահերթ ընտրությունների հետ կապված իրավադրույթներ: Ըստ էության, այստեղ պետք է նկատի ունենալ, որ գործառույթների ծավալով որեւէ պակաս գործառույթ կամ այլ իրավակարգավորում բնականոն ընտրության համար չի փոփոխվում: Այստեղ խնդիրը վերաբերում է նրան, որ էականորեն կրճատվում են ժամկետները, եւ բնական է` այդ ժամկետների հաշվառմամբ պետք է իրականացվի կազմակերպչական ամբողջ աշխատանքը:
-Խոսվում է նաեւ ԸՕ-ում փոփոխություններ կատարելու մասին, եւ հատկապես վարկանշային ընտրակարգը հանելու հարցն է պարբերաբար քննարկվում:
-Ըստ էության, այսօր օրակարգային է դարձել, եւ այդ մասին արդեն խոսում են քաղաքական ուժերը` Ընտրական օրենսգրքում փոփոխության հետ կապված: Վերջին հաշվով` ինչպիսի փոփոխություններ կլինեն, դա բացառապես քաղաքական ուժերի որոշելու խնդիրն է: Ես կարծում եմ, որ կան խնդիրներ նաեւ` կապված տարածքային ընտրական ցուցակների հետ, դրանք թողնելու կամ վերացնելու վերաբերյալ: Դրանք քաղաքական ուժերի կողմից լուծում պահանջող խնդիրներ են: Ինչ վերաբերում է ԸՕ իրավակարգավորումներին, ապա կարծում եմ`այդ իրավակարգավորումները բավական լիարժեք են կարգավորում ընտրական իրավահարաբերություններն ամբողջությամբ վերցված:
Իհարկե, կիրառական հարթության մեջ առանձին խնդիրներ ի հայտ են եկել: Ես կարծում եմ`այն խնդիրները, որ նախկինում ի հայտ են եկել նաեւ ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ դիտորդական առաքելության կողմից եւ արտացոլում են ստացել վերջիններիս զեկույցում, տեղական ՀԿ-ները եւս ունեին առաջարկություններ: Կարծում եմ, որ ԸՕ փոփոխություններ իրականացնելիս հավանաբար քննության առարկա կդառնան նաեւ նկատված առանձին տեխնիկական խնդիրները: Մեր աշխատանքի արդյունքում եւս նկատվել են ԸՕ առանձին խնդիրներ, եւ կարծում եմ` դրանց անդրադարձն ավելի հստակություն կմտցնի առանձին իրավանորմերում:
-Թե՛ տեղական, թե՛ դրսի տարբեր կազմակերպություններ խոսել են այն մասին, որ անհրաժեշտ է հասարակության վստահությունը վերականգնել ընտրական գործընթացի նկատմամբ: Գուցե նաեւ դա՞ էր պատճառներից մեկը, որ մեծ թվով մարդիկ դուրս եկան փողոց: Դուք ինքներդ` որպես ԿԸՀ նախագահ, Ձեր մեղքի բաժինը տեսնո՞ւմ եք այն հարցում, որ հասարակությունը դժգոհ էր այն արդյունքից, որ ընտրությունների ժամանակ արձանագրվել էր:
-Ընտրությունների ժամանակ եթե թվային պատկերով նայում ենք, տեղամասային ընտրական հանձնաժողովները հաշվարկել են քվեները, ամրագրել իրենց արձանագրությունների մեջ: Դրանք ուղարկվել են ԿԸՀ: Եվ գումարվել ու հրապարակվել է հանրագումարում ստացված արդյունքը: Այնպես չի, որ որեւէ քաղաքացի իր քվեն տվել է այլ քաղաքական ուժի, բայց ՏԸՀ-ն արձանագրել է այլ պատկեր: Ես մեղավորներ չէի փորձի փնտրել: Ես կփորձեի ընդամենը փաստել փաստեր:
-Այս պարագայում Ձեզ համար` որպես քաղաքացի, զարմանալի չէ՞, որ այդքան մարդ դուրս եկավ փողոց, եթե իրենք ընտրել էին եւ գոհ էին:
-Ես չեմ փորձում ասել` ընտրել էին, գոհ էին, թե գոհ չէին: Կային կուտակված խնդիրներ, որոնք պահանջում էին լուծումներ: Միգուցե հենց այդ էր պատճառը, որ մարդիկ դուրս եկան փողոց:
-Իշխանության փոփոխությունից հետո քաղաքացիները մի շարք պաշտոնյաների հրաժարականն են պահանջում: Դուք մտածո՞ւմ եք հրաժարական տալու մասին:
-Պետք է նկատի ունենանք, որ ԿԸՀ-ն կազմակերպում է ՏԻՄ ընտրությունները, որոնք պետք է տեղի ունենան հունիսի 10-ին: Ինչ վերաբերում է հրաժարականին առնչվող խնդիրներին, այս պահին օրակարգում նման խնդիր առկա չէ: Կառաջանա նման խնդիր, ինչպես ցանկացած երեւույթի մասին է բարձրաձայնվել, այդ մասին եւս կբարձրաձայնվի:
-Այսինքն` եթե ՔՊ-ն, նորընտիր վարչապետը դա պահանջեն, կմտածե՞ք:
-Եկեք եթե-ներով որեւէ հարց չքննարկենք: Ես նշեցի, որ այս պահին օրակարգում նման հարց չկա: ԿԸՀ-ն հանդիսանում է ընտրությունները կազմակերպող մարմին: Կատարյալ երբեւէ որեւէ աշխատանք չի կարող համարվել: Բայց այն աշխատանքների ծավալը, որ եղել է հանձնաժողովի վրա, կատարվել է:
Զրուցեց ՄԵՐԻ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆԸ