Գումարները պետք է ուղղել հիվանդներին, ոչ թե ԱՀԿ-ի անդամավճարի բարձրացմանը

Consumer Choice Center-ն անդրադարձել է ԱՀԿ-ի անդամավճարների բարձրացմանը՝

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) կրկին ցանկանում է բարձրացնել իր անդամավճարները՝ այս անգամ 20%-ով։ 2026 և 2027 թվականների համար սա նշանակում է տարեկան լրացուցիչ 120 միլիոն դոլար, որը ուղղակիորեն կգանձվի աշխարհի հարկատուներից։ Բայց նախքան մեր դրամապանակները բացելը, պետք է կարևոր հարց տանք՝ արդյո՞ք ԱՀԿ-ն իսկապես վաստակել է այս հավելյալ գումարը։

Պատասխանը՝ գնալով ավելի հաճախ՝ ոչ։

Մինչ համաշխարհային առողջապահական համակարգերը պայքարում են ֆինանսավորման պակասի, հերթին սպասողների երկար ցուցակների և աշխատակազմի պակասի դեմ, ԱՀԿ-ն հարյուր միլիոնավոր դոլարներ է ուղղում ճկուն, վերահսկողությունից դուրս ֆինանսավորման հոսքերին, որոնք տնօրինում է առանց հաշվետվության։ Ի տարբերություն կամավոր ներդրումների, որոնք ուղղված են կոնկրետ առողջապահական ծրագրերին, պարտադիր անդամավճարները թույլ են տալիս ԱՀԿ ղեկավարությանը՝ մասնավորապես գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադհանոմ Գեբրեյեսուսին, գրեթե ազատ տնօրինել այդ միջոցները։

Սա կարող է բացատրել, թե ինչու ավելի շատ գումար է ծախսվում Ժնևում ԱՀԿ-ի կենտրոնակայանի արդիականացման վրա, քան պոլիոմիելիտի դեմ պայքարի։ Կամ ինչու բարձր պաշտոնյաները օգտվում են արտոնություններից, ինչպիսիք են մեկ երեխայի համար 33,000 դոլար կրթական նպաստները՝ բավարար՝ 110 հարավաֆրիկացիների համար մեկ տարվա ընթացքում ՄԻԱՎ-ի բուժում ապահովելու համար։ Մինչդեռ ԱՀԿ-ի 301 բարձրագույն աշխատակիցների միջին ծախսը կազմում է տարեկան մոտ 130 միլիոն դոլար՝ մոտավորապես 432,000 դոլար մեկ անձի համար՝ ներառյալ առատ պարգևավճարներն ու արտոնությունները։

Եկեք սա համատեք իրականության հետ։

Տարեկան գանձվող այդ 120 միլիոն դոլարը կարող է ուղղակիորեն ֆինանսավորել առողջապահությունը՝

• 15,000 գերմանացիների համար
• 40,000 լեհերի համար
• 82,000 վրացիների համար
• 100,000 հարավաֆրիկացիների համար
• 500,000 հնդիկների համար

Սա տեսական փոխհատուցում չէ։ Սա բյուրոկրատական ծավալման իրական արժեքն է։

Ավելի մտահոգիչ է, որ այս անցումը դեպի «հիմնական ֆինանսավորում» ԱՀԿ-ի կանխամտածված ռազմավարության մաս է՝ հեռանալ կոնկրետ, դոնորների կողմից ուղղորդվող նախաձեռնություններից և անցնել ընդհանուր բյուջեի ավելացման, որը կարող է ծախսվել ըստ ցանկության՝ աշխատավարձերի, ճանապարհորդությունների և այո՝ անշարժ գույքի վրա։ Սրանք այն միջոցները չեն, որոնք ուղղվում են համաճարակների պատրաստվածությանը կամ երեխաների պատվաստման ծրագրերին։ Դրանք ուղղվում են վերնախավային վարչական կառուցվածքի մեջ՝ նվազագույն թափանցիկությամբ և կասկածելի հաշվետվողականությամբ։

ԱՀԿ-ի պաշտպանները պնդում են, որ կազմակերպությանը անհրաժեշտ է ավելի մեծ ազատություն՝ գլոբալ առողջապահական սպառնալիքներին արձագանքելու համար։ Բայց ազատությունը՝ առանց վերահսկողության, հանգեցնում է առաքելության շեղման և ռեսուրսների սխալ բաշխման։ Կազմակերպությունն արդեն ունի համաճարակներին արձագանքելու վատ պատմություն և քաղաքական ներգրավվածության համբավ։ Վերջին բանը, որ նրան պետք է, դատարկ չեկն է։

Ժամանակն է դադարել ձևացնել, թե ԱՀԿ-ն նվիրված առողջապահական արձագանքման թիմ է։ Այն դարձել է՝ չափից դուրս բյուրոկրատական կառույց, որը ավելի շատ կենտրոնացած է իր ինստիտուցիոնալ ներկայության ընդլայնման վրա, քան աշխարհի հրատապ առողջապահական խնդիրների լուծման։

Ազգային կառավարությունները պետք է հրաժարվեն պարտադիր անդամավճարների հետագա բարձրացումից, մինչև ԱՀԿ-ն չնվիրվի արմատական թափանցիկության բարեփոխումներին, չկրճատի բարձր պաշտոնյաների փոխհատուցման փաթեթները և չվերադառնա ծրագրային ֆինանսավորմանը, որը առաջնահերթություն է տալիս հիվանդների խնամքին։ Մենք այդքան պարտք ենք այն մարդկանց, ովքեր իսկապես հիվանդ են՝ ոչ թե Ժնևի անկյունային գրասենյակներում նստածներին։

ԱՀԿ-ն արժանի չէ բարձրացման։ Աշխարհի հիվանդներն են արժանի։