ՀՀԿ-ն վարկանիշով զիջում էր նորահայտ կուսակցություններին. Խոսրով Հարությունյան

«Ժողովուրդ» օրաթերթը անցնող ընտրությունների եւ Բելառուսի նախագահ Լուկաշենկոյի հայտարարության մասին զրուցել է ԱԺ ՀՀԿ-ական նախկին պատգամավոր Խոսրով Հարությունյանի հետ:

-Պարո՛ն Հարությունյան, ինչպե՞ս կգնահատեք ընտրությունների ընթացքը: Պայքարը գաղափարակա՞ն էր:

-Մենք ականատես եղանք միմյանց սեւացնելու եւ բոլորը մասին ՀՀԿ-ին սեւացնելու գնով ընտրապայքարի քաղաքական դիվիդենտներ ձեռք բերելու պրոցեսին: Հանրային կյանքով պայմանավորված նախընտրական ծրագրերի ներկայացում եւ ծրագրերի առավելությունների համեմատություն ընտրողը չունեցավ: Փոխարենը ամբողջ ընտրական գործընթացը կառուցված էր սեւի ու սպիտակի տրամաբանությամբ: Տպավորությունն այնպիսին էր, որ բոլորը ոչ թե մրցակցում են իրար հետ, այլ բոլորը փորձում էին ցեխ շպրտել ՀՀԿ-ի վրա: Թեպետ պետք է ասեմ, որ այս ընտրություններով մենք որոշ դրական տեղաշարժեր պետք է արձանագրենք: Արդեն երկրորդ ընտրություններն են, որ ընտրակաշառքը, որպես էդպիսին, գործոն չէ, խոշոր տնտեսական կապիտալը ներկայացված չէ ԱԺ-ում: Սա ես դրական եմ համարում: Բայց, այնուհանդերձ, ասել, որ ընտրարշավը անցավ քաղաքական մրցակցության պայմաններում, սխալ կլինի: Քաղաքական լեքսիկոնը այս գործընթացքում համեմված էր փողոցային բոլոր տեսակի դարձվածքներով. Այսպիսի ընտրական պայքար ես չեմ հիշում: Սա լուրջ քաղաքական պրոցեսին հարիր չէ:

-ՀՀԿ-ի հայտարարության մեջ նշված էր, որ վարչական լծակներ են կիրառվել: Ինչի՞ մասին է խոսքը:

-Վարչական ռեսուրսի կիրառման մասով չեմ կարող որեւէ բան ասել, որովհետեւ փաստեր չունեմ: Միգուցե ՀՀԿ-ի իմ գործընկերներն ունեն: Հավանաբար նկատի են ունեցել, որ ամեն առիթը օգտագործվում էր ՀՀԿ-ին սեւացնելու համար, եւ բնական է, որ նման հռետորաբանությունը կարող է իր ազդեցությունը թողնել ընդհուպ մինչեւ գյուղապետեր: Համաձայնեք` որեւէ մեկը «Իմ քայլը» դաշինքի հաղթանակը կասկածի տակ չէր դնում: Այսինքն` նույնիսկ վարչական ռեսուրսի կիրառումը էական նշանակություն չէր կարող ունենալ:

-ՀՀԿ-ն լավ արտախորհրդարանական ընդդիմություն կլինի՞: Կկարողանա՞ հակազդել ներկայիս իշխանություններին:

-Հանրապետական կուսակցությունը մրցաշարի մեկնարկում նույնիսկ նորահայտ կուսակցություններին իր վարկանիշով զիջում էր: Ձեւավորված էր մի մթնոլորտ, որ եթե դու ՀՀԿ-ական ես, ուրեմն առնվազն սրիկա ես: Հանրապետականը ներկայացավ իր երիտասարդ կազմով, որոնք շատ պրոֆեսիոնալ են: Եւ ընդամենը 12 օրվա ընթացքում ՀՀԿ-ին հաջողվեց մինուսից իր վարկանիշը հասցնել 4,7 տոկոսի: Այսինքն` կարող են փաստել, որ ՀՀԿ-ն կենսունակ կառույց է, հանրության մի հատվածի համար պահանջված է: Կարող ենք փաստել, որ ՀՀԿ-ն ունակ է լինել քաղաքական պրոցեսում պատասխանատու դերակատար: ՀՀԿ-ն կլինի ամենահաջողված ընդդիմությունը:

-Լուկաշենկոն հայտարարեց, որ ինքն ու Վ. Պուտինը Ղարաբաղի հարցում կոնսոլիդացված դիրքորոշում են որդեգրել եւ Սերժ Սարգսյանին ասել, որ տա 5 շրջան, սակայն Սերժ Սարգսյանը չի համաձայնել: Այնուամենայնիվ, փաստորեն տարածքներ հանձնելու մասին քննարկումներ եղել ենք: Ի՞նչ կասեք այս մասին:

-Ես չեմ էլ կարծում, որ տարածքներ հանձնելու մասին խոսակցություն չի եղել: Ուզում եմ հիշեցնել` կար նաեւ Լավրովի պլանը, որի ամբողջ իմաստը կայանում էր հետեւյալում. այդ պլանը ձեւավորված էր այն գործոնով պայմանավորված, որ Ադրբեջանը անհաշտ էր բանակցային գործընթացում թեկուզ փոքր-ինչ դրական փոխզիջումների գնալուն, քանի դեռ, նրանց գնահատմամբ, գրավյալ տարածքները իրենց չեն վերադարձվում: Հետեւաբար, Լավրովը առաջարկում էր` օգտվելով Մադրիդյան սկզբունքներից` եկե՛ք գնանք հետեւյալ ճանապարհով. այդ տարածքները հանձնել միջազգայնորեն ճանաչված միջանկյալ կարգավիճակի դիմաց եւ հավասարությունը պահպանելու համար բաժանման գծով տեղավորել բաժանարար ուժեր` հիմնականում ռուսական զորքեր: Այսինքն` այս քննարկումները միշտ են եղել: Երբեք չի եղել տարածքներ` խաղաղության դիմաց: Հեռացող դեսպան Միլսը այս թեզը պատահաբար չդրեց շրջանառության մեջ: Ուրեմն տարածքների հարցը միշտ է եղել: Խոսքը գնում է նրա մասին, թե արդյոք մենք ունենք շանս այդ կերպ փորձել երաշխավորել թե՛ Արցախի, թե՛ ՀՀ-ի անվտանգությունը: Կարծում եմ` ոչ միայն Սերժ Սարգսյանը, այլեւ բոլոր նախագահները այդ հարցում եղել են բծախնդիր:

-Սերժ Սարգսյանի չհամաձայնելը զարմանալի է եղել Լուկաշենկոյի համար: Ինչո՞ւ:

-Լուկաշենկոյին պետք է հարցնել: Իր համար ցանկացած բան, որը չի համապատասխանում Ալիեւի քիմքին, զարմանալի է: Ես, օրինակ, չեմ զարմանում, դուք չեք զարմանում` որեւէ բանական մարդ, թող ների ինձ Լուկաշենկոն, չի զարմանա հայկական կողմի այս պահվածքից, որովհետեւ համաձայնել նշանակում է քո տարածքը եւ քո բնակչությանը դնել սպառնալիքի տակ:

-Բեռալուսի նախագահը ինչո՞ւ հիմա նման հայտարարություն արեց:

-Ձեռնպահ կմնամ մեկնաբանել այդ հարաբերությունները: Կարծում եմ, որ պետք է թողնել, որ իրադարձությունները ինքնըստինքյան զարգանան: Համոզված եմ, որ ՀՀ իշխանությունները, ունենալով այսպիսի աջակցություն հանրության կողմից, կգտնեն բանաձեւը լավ հարաբերություններ ունենալու բոլոր գործընկերների հետ: Լուկաշենկոն ունի իր ընկալումները, մենք` մերը: Մենք երբեք կտրուկ հայտարարություններ չենք անում Բելառուսի արեւմտյան սահմաններում ՆԱՏՕ-ի առաջխաղացման հետեւանքով առաջացած խնդիրների վերաբերյալ: Այսինքն` գործընկերային այդ միջավայրը, մթնոլորտը պետք է լինի գերակա: Ուրեմն ինչ-որ մի բան այն չէ, որ մարդիկ չեն ուզում գնալ այդ լուծումներին, որովհետեւ չեմ կարծում, որ Բելառուսն ավելի շատ է շահագրգռված Ղարաբաղյան կոնֆլիկտի խաղաղ կարգավորմամբ, քան մենք` հայերս ու ղարաբաղցիներս: Հետեւաբար, պետք է հաշվի առնել, որ կան շատ լուրջ բանական հիմքեր, որ հայկական կողմերը խորշում են, չեն համաձայնում նման առաջարկի:

Լուսինե Մինասյան