Հեղափոխությունից հետո քանի աղմկահարույց գործ է բողոքարկվել

Ինչպես հայտնի է, 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունից հետո ՀՀ իրավապահ համակարգը մի շարք աղմկահարույց բացահայտումներ իրականացրեց: Նախաքննական ու հետաքննական մարմինները տարբեր միջնորդություններ ներկայացրին դատարան՝ խուզարկություններ իրականացնելու, տարբեր անձանց կալանավորելու թույլատրություն ստանալու համար:

«Ժողովուրդ» օրաթերթը հրապարակեց տվյալներ, թե, օրինակ, 2018թ. ապրիլի 23-ից մինչեւ 2019թ. փետրվարի 18-ը միայն հեռախոսային կամ կապի այլ միջոցներով տարվող խոսակցությունների լսման եւ ձայնագրառման վերաբերյալ ստացվել է 188 միջնորդություն, որոնցից բավարարվել է 174-ը, մասնակի բավարարվել` 3-ը, իսկ 11-ը` մերժվել: Բայց ավելի լուրջ թիվ են կազմում խուզարկություն կատարելու միջնորդությունները` 5 հազար 201 հատ: Դատական դեպարտամենտից տեղեկացրել են, որ նշված միջնորդություններից բավարարվել են 4 հազար 832-ը, բավարարվել մասնակի` 70-ը, մերժվել` 286-ը, թողնվել է առանց քննության` 13-ը:

Սակայն նկատենք, որ մինչ նախաքննական մարմինը տարբեր միջնորդություններով դիմում է առաջին ատյանի դատարան` զգալի մասի վերաբերյալ ստանալով դրական որոշում, մեղադրյալները, չհաշտվելով իրականության հետ, բողոքարկել են դրանք ՀՀ վերաքննիչ դատարանում: «Ժողովուրդ» օրաթերթին հայտնի դարձան տվյալներ, թե ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանում 2018 թվականի ընթացքում քանի որոշում է բողոքարկվել, եւ հատկապես բողոքներից քանիսն է ներկայացրել ՀՀ գլխավոր դատախազությունը:

Այսպիսով, «Ժողովուրդ» օրաթերթին հայտնի դարձավ, որ 2018 թվականի ընթացքում ստացվել է 4216 վերաքննիչ բողոք 4005 դատական ակտի դեմ, այսինքն` բողոքարկվել է ՀՀ առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանների կողմից կայացված 10 դատական ակտերի 16,6%-ը:

Բերված բողոքներից 1601-ով (38%) բողոքարկվել է քրեական գործերով կայացված 1468 դատական ակտ, իսկ մնացած 2615-ով (62%) բողոքարկվել է մինչդատական վարույթի նկատմամբ դատական վերահսկողության ոլորտին եւ դատական ակտի կատարման հետ կապված հարցերին վերաբերող 2537 դատական ակտ: Քրեական գործերով բողոքարկված 1468 դատական ակտերով վերաքննիչ վարույթն ավարտվել է 1144-ով (77,9%), 550 (48,1%) դատական ակտ թողնվել է անփոփոխ, 390-ը բեկանվել է, 63-ը թողնվել է առանց քննության, 27-ով վերաքննիչ վարույթը կարճվել է, 40-ով վերաքննիչ բողոքը չի քննարկվել եւ կիրառվել է համաներում, 74-ով վերաքննիչ բողոքի վարույթ ընդունելը մերժվել է:

Բեկանված 390 ակտերից 33-ով (8,5%) գործն ուղարկվել է ստորադաս դատարան նոր քննության, 357-ով (91,5%) ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխվել կամ կայացվել է գործն ըստ էության լուծող նոր դատական ակտ:

Բողոքարկված 4005 դատական ակտի դեմ բերված ընդհանուր 4216 բողոքներից 918-ը (21,8%) ներկայացվել է դատախազության կողմից, որոնցից 223 (24,3%) բողոքի քննություն 2018 թվականի դեկտեմբերի 28-ի դրությամբ եղել է անավարտ:

Ընթացքը լուծված 695 բողոքներից 213-ը (30,6%) բավարարվել է, 435-ը` մերժվել, 21-ով վերաքննիչ վարույթը կարճվել է, իսկ 26-ը թողնվել է առանց քննության:

Համեմատության կարգով նշենք, որ ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանում 2017 թվականի ընթացքում ստացվել է 3722 վերաքննիչ բողոք` 3460 դատական ակտի դեմ, այսինքն` բողոքարկվել է ՀՀ առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանների կողմից կայացված դատական ակտերի 15,2%-ը: Բերված բողոքներից 1501-ով (40,3%) բողոքարկվել է 11 քրեական գործերով կայացված գործն ըստ էության լուծող 1365 դատական ակտ, իսկ մնացած 2221-ով (59,7%) բողոքարկվել է մինչդատական վարույթի նկատմամբ դատական վերահսկողության ոլորտին եւ դատական ակտի կատարման հետ կապված հարցերին վերաբերող 2095 դատական ակտ:

Այսպիսով, 2018 թվականի ընթացքում ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանում ստացված բողոքների ընդհանուր թիվն աճել է 494-ով 13,3%, այդ թվում` քրեական գործերով գործն ըստ էության լուծող դատական ակտերի դեմ բերված բողոքների թիվն աճել է 100-ով` 6,7%, մինչդատական վարույթի նկատմամբ դատական վերահսկողության ոլորտին եւ դատական ակտի կատարման հետ կապված հարցերին վերաբերող դատական ակտերի դեմ բերված բողոքների թիվն աճել է 394-ով:

Քնար Մանուկյան