ՆԱՏՕ երկրների միջեւ հետախուզական տվյալների փոխանակումը վտանգի տակ է, քանի որ դաշինքի անդամներն ավելի են զգուշանում միմյանցից, իսկ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հրահրած «երկրաշարժը» կարող է վատթարացնել իրավիճակը, գրել է Politico-ն՝ հղում կատարելով դաշինքի եւ նրանց անվտանգության ծառայությունների ներկայացուցիչներին:
Ինչպես նշել է լրատվամիջոցը, վաղուց լարվածություն կա դաշինքի ավանդական արեւմտյան անդամների եւ նախկին կոմունիստական արեւելքի եկվորների միջեւ անվստահության պատճառով։
Իրավիճակը վատթարացավ Ուկրաինայում պատերազմի բռնկումից հետո, երբ ռուսամետ Հունգարիան, որին վերջերս միացավ Սլովակիան, սկսեց ընկալվել որպես անվստահելի՝ ըստ ՆԱՏՕ եւ անվտանգության ութ ներկա եւ նախկին պաշտոնյաների, որոնք գիտեն դաշինքի ներսում հետախուզական տվյալների փոխանակման մասին:
Բայց այժմ ԱՄՆ շրջադարձը դեպի Ռուսաստան Թրամփի օրոք ցնցում է դաշինքի առանցքը՝ ստիպելով երկրներին դիտարկել Վաշինգտոնի հետ հետախուզական տվյալների փոխանակման ռիսկը, ասել են հինգ պաշտոնյաներ:
ԱՄՆ հուսալիության շուրջ խառնաշփոթը սաստկացավ այս շաբաթ, երբ տեղեկություններ հայտնվեցին, որ այն ժամանակավորապես դադարեցրել է Ուկրաինայի հետ հետախուզական տվյալների փոխանակումը` փորձելով ճնշել Կիեւին Ռուսաստանի հետ բանակցություններում, ընդգծել է պարբերականը:
«ՆԱՏՕ սրահներում շատ շահարկումներ կան դաշինքի ներսում հետախուզական տվյալների փոխանակման ապագայի մասին»,- ասել է Ջուլի Սմիթը՝ մինչեւ նոյեմբեր ՆԱՏՕ-ում ԱՄՆ դեսպանը Ջո Բայդենի օրոք, ավելացնելով, որ «լսել է մտահոգություններ որոշ դաշնակիցներից», թե արդյոք Վաշինգտոնը կշարունակի հետախուզական տվյալների փոխանակումը դաշինքի հետ:
Կանադայի արտաքին հետախուզության՝ CSIS-ի նախկին աշխատակից Դենիել Սթենթոնի խոսքով՝ «այն ժամանակ, երբ նրանք իսկապես ավելի շատ հետախուզական տվյալների կարիք ունենան, նրանք դրանցով կզբաղվեն ավելի քիչ»:
«Հետախույզները կարող են տեղեկություններ փոխանակել եւ զրուցել միմյանց հետ ուրիշների համար անհասանելի պայմաններում։ Կրճատում մենք չենք տեսնում»,- ասել է մեկ այլ աղբյուր։
ՆԱՏՕ 32 անդամների միջեւ հետախուզական տվյալների փոխանակումը երբեք այնքան սերտ չի եղել, որքան Five Eyes դաշինքի միջեւ՝ հիմնականում կապված արտահոսքի վախի եւ կասկածների հետ, որ ռուսները կարող են ներթափանցել որոշ ազգային հետախուզական գործակալություններ, գրել է Politico-ն:
Հետախուզական տվյալների փոխանակումը կարող է շատ արդյունավետ լինել, ինչպես եղավ, երբ Ջո Բայդենի վարչակազմը շեփորեց Ուկրաինայի վրա հարձակման Ռուսաստանի նախապատրաստությունները, ինչը կարեւոր նշանակություն ունեցավ դաշնակիցներին զգուշացնելու եւ համերաշխ արձագանքելու համար:
Բայց երեք տարի անց, Թրամփի օրոք կտրուկ քաղաքական տեղաշարժով, ԱՄՆ հետախուզության ապագա դերը հարցականի տակ է: «Հիմա հարցն այն է, թե արդյոք հետախուզության փոխանակումը կմնա ՆԱՏՕ անդրատլանտյան աշխատանքի առանցքային տարրը, հաշվի առնելով դաշնակիցների հարցերը, թե արդյոք ԱՄՆ-ը անաչառ է Ուկրաինայում պատերազմի եւ ապագա բանակցությունների հարցում»,- ասել է ՆԱՏՕ-ում ԱՄՆ դեսպանը 2021-2024թթ.:
.gif)
