Պաշտոնյան չպետք է իրեն զգա ոլորտի դիրեկտոր. Ժիրայր Դադասյան

Երեւանի Մնջախաղի պետական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Ժիրայր Դադասյանն այն կարծիքին է, որ թեեւ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները կարեւոր էին եւ լավ էին կազմակերպված, այդուհանդերձ, մենք պետք է մտածենք ոչ թե ակցիաների ու միջոցառումների, այլ առավել հիմնավոր բաների մասին: Նա «Ժողովուրդ»-ի հետ զրուցել է տարելիցից հետո կատարելիք անհրաժեշտ քայլերի մասին: Ժիրայր Դադասյանն անդրադարձել է նաեւ թատրոնի առջեւ ծառացած խնդիրներին եւ դրանք լուծելու մեխանիզմներին:

-Պարո՛ն Դադասյան, օրեր առաջ համայն հայությունը նշեց Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը: Ինչ տպավորություններ ունեք տարելիցին նվիրված միջոցառումներից: Ի՞նչ եք կարծում` ո՞րն է լինելու մեր հաջորդ քայլը տարելիցից հետո:

-100-ամյա տարելիցին նվիրված միջոցառումները, իհարկե, հրաշալի էին կազմակերպված, բայց ես այն կարծիքին եմ, որ մենք պետք է մտածենք ոչ թե ակցիաների ու միջոցառումների, այլ առավել հիմնավոր բաների մասին: Ամեն մեկս մեր տեղում պետք է ազնվորեն աշխատենք: Ես Դրամատիկական թատրոնում դիտեցի Հայոց ցեղասպանության թեմայով Պերճ Զեյթունցյանի նոր պիեսի հիման վրա մի ներկայացում, եւ այն ինձ վրա խորը տպավորություն գործեց: Ցավոք, ոչ մի տեղ այդ մասին չխոսվեց, փոխարենը, ֆունդամենտալ գործերը թողած` Ցեղասպանության թեմայով տարօրինակ տեսահոլովակներ էին պրոպագանդում: Իսկ ինչ վերաբերում է տարելիցից հետո մեր կատարելիք հաջորդ քայլին, անշուշտ, դա պետք է արվի իրավական դաշտում փորձագետների միջոցով: Մենք պետք է ունենանք հստակ ձեւակերպված գաղափարախոսություն եւ աշխատենք դրա ուղղությամբ:

-Այս շրջանում շատ խոսվեց դրսի հետ ունեցած մեր հարաբերությունների մասին, իսկ ներսում ի՞նչ խնդիրներ ունենք լուծելու:

-Մենք մի շատ լուրջ խնդիր ունենք, որը կապված է քաղաքակրթվածության հետ: Այդ առումով 80-ականներից հետո մենք հետընթաց ունեցանք: Այսօր մենք շատ ենք հեռու գնացել քաղաքակրթական մշակույթից: Հաջորդ խնդիրը պրոֆեսիոնալիզմի պակասն է ցանկացած ոլորտում: Որ ասում են` ճաշակին ընկեր չկա, սխալ է, լավ էլ կա: Պրոֆեսիոնալ մոտեցումը ցանկացած հարցում կարող է տալ իր գնահատականը:

Օրինակ` պաշտոնյան չպետք է իրեն զգա ոլորտի դիրեկտոր, ասի` էս բանը լավ է, էն բանը վատ է. դա նույնիսկ մարդիկ չպետք է անեն, այլ միայն` մասնագետները:

-Մնջախաղի թատրոնն այն եզակիներից է, որ դրսում ներկայացնում է հայկական մշակույթը` ներսում չունենալով ոչինչ, անգամ շենքային պայմաններ: Ինչպե՞ս եք ֆինանսական սուղ միջոցներով հոգում Ձեր առջեւ ծառացած խնդիրները:

-Ինչ վերաբերում է սուղ պայմաններին, ապա հարկ է նկատել, որ պետության տրամադրած գումարը երբեք չի բավարարում թատրոնի ծախսերը հոգալուն: Եթե Խորհրդային միության տարիներին թատրոններին անհրաժեշտ ամբողջ գումարը փակում էր պետությունը, ապա հիմա մեզ ասում են` կարող եք տոմսեր վաճառել եւ եկամուտ ունենալ: Մենք, իհարկե, եկամուտ ունենում ենք, բայց դա չի կարող համեմատվել այն ծախսերի հետ, որ պահանջում է թատրոնը:

Աշխարհում չկա մի թատրոն, որ կարողանա ինքն իրեն պահել, ինքն իր ծախսերը փակել: Եվրոպայում կան հատուկ ֆոնդեր, որոնք օժանդակում են թատրոնին, եւ որոնց տրամադրած գումարները տասն անգամ գերազանցում են պետության կողմից մեր թատրոններին տրամադրած բյուջեն: Ուստի պետք է մշակվեն թատրոնների ֆինանսավորման հստակ մեխանիզմներ: Եվ բացի այդ` տեսեք` մնջախաղը ազգային թատերական եզակի ժանր է, սկսած միջնադարից մեր ազգային ժանրն է եղել, սակայն ուշադրություն դարձրեք, թե որքան քիչ է պրոպագանդվում: Ուստի առաջնային անհրաժեշտություն եմ համարում նախ` թատրոնի ֆինանսավորման հստակ մեխանիզմների մշակումը եւ ապա՝ թատրոնի տարած աշխատանքի պրոպագանդումը:

Ինչ վերաբերում է թատրոնի շենքի խնդրին, ապա պետք է նկատենք, որ մեզ Սունդուկյանի կամ Պարոնյանի թատրոնի չափով տարածք հարկավոր չէ, այլ, գուցե, դրանց 1/10-ը: Մշակույթի նախարարության` տարբեր միջոցառումների վրա ծախսելիք մեկ տարվա գումարը կբավականեցներ մեզ համար նոր շենք կառուցելուն: Ես այն գիտեմ, որ երբ որ լինում է ցանկություն, միջոցներ անպայման գտնվում են: Այդուհանդերձ, հույսը չենք կորցնում:

Աննա Բաբաջանյան