Այն, ինչ կատարվում է քաղաքական դաշտում, վատ բեմադրված կլոունադա է հիշեցնում. Գրիգոր Խաչատրյան

«Ժողովուրդ»-ը արդի հայ թատրոնի խնդիրների, համակարգային փոփոխությունների անհրաժեշտության եւ այլ թեմաների շուրջ զրուցել է դերասան, բեմադրիչ Գրիգոր Խաչատրյանի հետ:

-Գրիգո՛ր, ի՞նչ նոր բեմադրությունների վրա եք աշխատում, մի փոքր կպատմեք:

-Օրեր առաջ Հ. Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնում տեղի ունեցավ ներկայացման պրեմիերա` Ֆեոդոր Դոստոեւսկու «Անկոչ Աննան» դրամայի հիման վրա. բեմադրիչն ու թարգմանիչը ես եմ: Առաջիկայում պատրաստվում եմ մեկնել Նյու Յորք, որտեղ կցուցադրվի իմ բեմադրած ներկայացումը` նվիրված Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության 110-ամյակին: Մի քանի օրից էլ Մհեր Մկրտչյան արտիստական թատրոնում տեղի կունենա իմ բեմադրած մեկ այլ ներկայացման պրեմիերա, այն կոչվում է «Երկու հայ, որ փրկվել են»: Դրամայի հեղինակը Ռիչարդ Կալինոսկին է:

-Որպես երիտասարդ ռեժիսոր` ի՞նչ աշխատաոճ եք որդեգրել, ասպարեզում ի՞նչ խնդիրներ կան, որոնք ենթակա են հրատապ լուծման:

-Կարծում եմ` մենք շատ ավելի լուրջ մասնագիտություն ենք ընտրել, քան, օրինակ, մարդաբաններն ու հոգեբանները: Ինքս փորձում եմ ամեն ինչ անել, որ դաշտում տգիտություն չտիրի, այս անթույլատրելի վիճակը չլինի: Հայ թատրոնում հրաշալի երիտասարդ ուժեր ունենք, պարզապես այդ կադրերը համապատասխան պետական վերաբերմունքի կարիք ունեն: Նրանց համար պետք է ստեղծվեն աշխատատեղեր, իսկ աշխատավարձերը բարձրացվեն: Մտահոգիչ է, որ նրանք քիչ վարձատրվելու պատճառով անորակ նախագծերում են դրսեւորվում եւ, բնականաբար, որակազրկվում են: Այդ կադրերի համար նախ պետք է պայմաններ ստեղծել, հետո նոր ինչ-որ բան պահանջել: Մենք թատրոնի, գրականության կամ կինոյի առանձին խնդիրներ չունենք. այն, ինչ ունենք, կապված է երկրի ընդհանուր խնդիրների հետ: Մի երկիր, որը ունի վատ տնտեսություն, չի կարող ունենալ հանճարեղ արվեստ: Սկզբում կառուցվում է պետությունը եւ հետո` դրա մաս կազմող գերատեսչությունները: Ես հույս կունենամ, որ մեր երկրում ինչ-որ բան կփոխվի այն ժամանակ, երբ տարբեր բնագավառների պաշտոնյաների աշխատանքից ազատելուց հետո նրանց դեմ նաեւ դատական հայցեր կներկայացվեն, եւ վերջիններս կպատժվեն օրենքի ամբողջ խստությամբ:

-Նոր կառավարության հետ ի՞նչ հույսեր եք կապում:

-Ոչ մի հույս, առայժմ, չեմ կապում: Այն, ինչ կատարվում է քաղաքական դաշտում, ինձ շատ վատ բեմադրված կլոունադա է հիշեցնում: Որեւէ կոնկրետ իրավիճակ հասկանալու համար հարկավոր է վերլուծել այն, իսկ մենք սկսել ենք դժվարությամբ վերլուծել խնդիրները: Հենց այդ պատճառով էլ հանրության որոշ զանգվածների շրջանում նոր կառավարության ձեւավորման կապակցությամբ խանդավառություն է տիրում: Բայց դրան շուտով կհաջորդի մեկ այլ հոգեվիճակ, որի մասին բոլորս տեղյակ ենք:

-Իսկ մշակույթի նոր նախարարի մասին ի՞նչ կասեք:

-Այնպես չէ, որ կոնկրետ մշակույթի նախարարությունից ինչ-որ բան է կախված: Մշակույթի նախարարն էլ համակարգի աշխատող է, այդ համակարգի մի մասն է:

-Վերադառնանք թատրոնի խնդիրներին: Ոլորտի մասնագետները բազմիցս բարձրաձայնում են, որ հայ թատրոնը այսօր դարձել է «տնօրինական» թատրոն, այսինքն` բեմադրիչի, ռեժիսորի դերը կարեւոր որոշումներ կայացնելու հարցում նվազեցվել է: Դուք ի՞նչ կասեք:

-Դա եւս մեր հանցավոր կարգերի անգրագետ աշխատանքի արդյունքն է: Թատրոնները ի՞նչ անեն, ո՞նց պաշտոնյային բացատրեն, որ թատրոնում ստեղծագործական աշխատանքներ են տարվում, եթե վերջինիս համար թատրոնը պարզապես մի հիմնարկություն է:

-Գուցե խնդիրը լուծվի այն դեպքում, երբ «վերեւներից» թատրոնի տնօրեն չնշանակեն եւ այդ տնօրենի հետ կապված ընդհանուր շահեր չունենան:

-Իհարկե, դա մի ամբողջ շղթա է:

-Իսկ ո՞րն է ելքը:

-Ես հիմա չեմ ասի, որ եթե ամեն մեկս մեր գործով զբաղվենք, խնդիրները կլուծվեն: Նման սենտիմենտալ խոսակցությունների կողմնակիցը չեմ: Ինչպես նշեցի, մենք միայն մի գերատեսչության ներկայացուցիչ ենք, ուստի մեր աշխատանքն էլ վերեւներից պետք է ճիշտ կազմակերպվի: Մենք անում ենք այն, ինչ կարող ենք անել, իսկ եթե համապատասխան պայմաններ ստեղծվեն, կանենք ավելին:

Աննա Բաբաջանյան