«Անմեղ» թվացող հարցերը` Փաշինյանի ԵԽԽՎ ելույթի կիզակետում

ԱԺ Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) անդամ, «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Տաթեւիկ Հայրապետյանը «Ժողովուրդ» օրաթերթի հետ զրույցում հայտարարեց, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ԵԽԽՎ ամբիոնից որեւէ մեկին չի մեղադրել, այլ վեհաժողովին հիշեցրել է այն առաքելությունը, որը ԵԽԽՎ-ն պետք է իրականացնի իրականում:

-Տիկի՛ն Հայրապետյան, տեղի ունեցավ ԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանի նիստը, որը, կարելի է ասել, Հայաստանի համար կարեւոր էր, քանի որ ելույթ ունեցավ նաեւ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: Ըստ ընդդիմադիրների` նիստում վարչապետը պետք է խոսեր Հայաստանի համար ավելի կարեւոր հարցերի մասին, սակայն նա դա չարեց:

Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում ԵԽԽՎ-ի այս նստաշրջանի հայկական պատվիրակության աշխատանքներն ու, ընդհանրապես, վարչապետի ելույթը:

-Ես կարծում եմ, որ այս անգամ բավականին հետաքրքիր էր, քանի որ այս անգամ, ի տարբերություն նախորդ անգամվա, քանի որ մենք նախորդին մեկնել էինք անմիջապես ԱԺ-ի ձեւավորումից հետո, այս անգամ հասցրել էինք ժամանակին գրանցվել ելույթների, հարցերի համար. ավելի ակտիվ ստացվեց մեր մասնակցությունը լիագումար նիստին:

Իսկապես հետաքրքիր թեմաներ էին քննարկվում, որի ժամանակ խոսվեց Ադրբեջանի լվացքատան մասին, ու շատ արժանահիշատակ էր վարչապետի այցը ԵԽԽՎ ու ելույթը, հնչեցրած կարեւոր ուղերձները, որոնք բավականին ընկալելի էին եվրոպական հանրության համար:

Կարեւոր էր նաեւ Ռուբինյանի հարցը ԵԽ Մարդու իրավունքներով հանձնակատարին` հակամարտության գոտիներ կամ, ինչպես անվանում են, գորշ գոտիներ այցերի հետ կապված, ու հանձնակատարը շեշտեց, որ մարդու իրավունքների հարցերով զբաղվող մարմինը պետք է հասանելիություն ունենա` անկախ տարածքի ճանաչվածությանը: Այդ հարցի վերաբերյալ խոսեց նաեւ Յա Գլանդը վարչապետի հետ համատեղ ասուլիսի շրջանակներում, ու ես կարծում եմ, որ դա շատ կարեւոր է, որին անմիջապես Ադրբեջանի ԱԳՆ-ի մակարդակով արձագանքեցին:

-Բայց ինչպե՞ս արձագանքեցին եվրոպացիները ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը` 2016 թվականի քառօրյա պատերազմի հետ կապված, քանի որ, կարծես թե, Ն. Փաշինյանը եվրոպացիներին մեղադրեց պատերազմի համար:

-Ես կարծում եմ, որ իրականում մեղադրանք չկար, ուղղակի ավելի շատ Եվրոպայի խորհրդին հիշեցնելու, որ այդ ժամանակ ավելի շատ ակտիվ էին ադրբեջանցիները` խավիարային դիվանագիտության հետ կապված, ընդունվում էին բանաձեւեր, որոնք հետագայում բավականին հակասական ազդեցություն ունեցան այդ հարցի հետ կապված: Վարչապետը դրա մասին էր խոսում ու հիշեցնում էր, որ ԵԽԽՎ-ն հարթակ է նաեւ խաղաղության, այլ ոչ թե ինչ-որ քաղաքական թեմաների մեջ ներքաշվելու, քանի որ այն ավելի շատ մարդու իրավունքների հետ է կապված, եւ, այսպես կոչված, հիմնականում խաղաղության հարթակ է:

Ես կարծում եմ, որ որեւէ մեղադրական հայտարարություն չէր. այն, ինչի մասին խոսեց վարչապետը, ավելի շատ ցույց տալ այդ ելույթով, որ երբեմն «անմեղ» համարվող բանաձեւերը ինչ հետեւանքներ կարող են ունենալ հետագայում մարդկային կյանքերի տեսանկյունից, որպեսզի այդ հարցերում ավելի զգուշավոր լինեն պատվիրակները:

-Այսինքն` եվրոպացի Ձեր գործընկերները համամի՞տ էին այդ հայտարարության հետ: Զրուցե՞լ եք նրանց հետ վարչապետի ելույթից հետո, նեղացվածություն չկա՞ր նրանց կողմից:

-Կարծում եմ` վարչապետի թե՛ խոսքը, թե՛ շեշտադրումները բավականին անկեղծ էին ու գնահատվեցին շատ, քանի որ ո՛չ շատ արարողակարգային էր, ո՛չ էլ շաբլոն. ըստ էության դա նորություն էր քաղաքականության մեջ, եւ այդ ելույթները ավելի շատ են լսվում ու ընկալվում, քան արարողակարգային թվացող ելույթները:

Իր անձնական փորձով կիսվելը, թե ԵԽ-ն ինչ դեր է խաղացել իր կյանքում, դրանից հետո անդրադառնալով հակամարտությանը, այն ներկայացնելով մարդկանց տեսանկյունից, այսպես ասած, հակամարտության հումանիզացիան, որը շատ կարեւր հանգամանք է: Քանի որ դրան նախորդող ու հաջորդող ելույթները եւս կառուցողականության, երկխոսության կոչեր էին, իսկ մենք այդկերպ ենք փորձում ներկայանալ եվրոպայի հարթակում, ոչ թե ագրեսիայով, ինչը տարիներ շարունակ անում է Ադրբեջանը:

Այսինքն` մենք ոչ թե խոսում ենք ադրբեջանցի պատվիրակների համար, այլ ԵԽ պատվիրակների ու մնացած այլ պատվիրակների համար, որոնց պետք է հասկանալի լինեն քո մեսիջները:

-Նախորդ իշխանությունների ժամանակ մշտապես բարձրաձայնվել է այն հարցը, որ հայկական պատվիրակությանը չի հաջողվում բարձրաձայնել ու ընդունելի դարձնել հայկական կողմին հուզող խնդիրները, ինչը պատճառ է դառնում տարբեր բանաձեւերի ընդունմանն ու տարբեր հարցերում «պռավալների»: Ձեզ կհաջողվի՞ ԵԽԽՎ-ում լսելի դարձնել հայկական կողմի ձայնը:

-Ես կարծում եմ, որ մենք բավականին հստակ բարձացնում ենք բոլոր այն հարցերը, որոնք մեզ են վերաբերում, ու պետք է նշեմ, որ նույն խավիարային դիվանագիտության եւ այս ընթացքում էլ հատուկ բանաձեւ ընդունվեց ադրբեջանական լվացքատան եւ գլոբալ լվացքատան մասին, ԵԽԽՎ-ն ավելի զգայուն է դարձել այդ հարցերի նկատմամբ, ու կային պատվիրակներ նախկինում, որ կոռուպացված էին Ադրբեջանի կողմից:

Կարծես թե վեհաժողովը փորձում է իր հեղինակությունը մաքրել նման դեմքերից` շարունակ խոսելով այդ խնդրի մասին: Կարծում եմ` այդ տեսանկյունից որեւէ խնդիր չկա, իսկ Հայստանում տեղի ունեցած փոփոխությունները մեզ ստիմուլ են տալիս ՀՀ-ն ներկայացնելու յուրովի` որպես յուրահատուկ երկիր, որը առանց արտաքին քաղաքական միջամտության կարողացել է իրականացնել կարեւոր ներքաղաքական փոփոխություններ:

Զրուցեց ՍՈՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ