Դեկտեմբերի 12-ին աշխարհը նշում է նորվեգացի նկարչի՝ Էդվարդ Մունկի ծննդյան օրը։ Մունկը (1863–1944) համարվում է էքսպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից մեկը և 20-րդ դարի արվեստի վրա մեծ ազդեցություն ունեցող ստեղծագործող։ Նրա ամենահայտնի ստեղծագործությունը՝ «Ճիչը», դարձել է համաշխարհային մշակութային կոդ, մարդկանց ներաշխարհի ցավի, տագնապի և օտարացման խորհրդանիշ։
Մունկի մանկությունն անցել է կորստի ու հիվանդության մթնոլորտում․ իր արվեստում նա հաճախ է անդրադարձել վախի, անհանգստության, մահվան և մարդկային հոգեբանության թեմաներին։ «Իմ կյանքը՝ իմ արվեստն է» արտահայտությունն առավել ճշգրիտ է բացահայտում նկարչի ներսում ընթացող դրաման, որը հետագայում փոխակերպվեց ստեղծագործական լեզվի։
Նրա աշխատանքներն առանձնանում են ուժեղ գունային հակադրություններով, դինամիկ գծերով և ինտենսիվ զգացմունքային լիցքով։ Մունկը մերժում էր ակադեմիական «գեղեցիկ արվեստի» գաղափարը՝ փորձելով նկարել ոչ թե արտաքին իրականությունը, այլ մարդու հոգեկան վիճակը։
Նրա հայտնի ստեղծագործությունների թվում են նաև «Հրաժեշտ», «Հոգեվիճակներ», «Քնի սենյակում մահը», «Մելանխոլիա», «Անհանգստություն» և ուրիշներ։ Նկարիչը թողել է ավելի քան 1000 կտավ, հարյուրավոր գրաֆիկական աշխատանքներ և օրագրեր։
Մունկի կյանքի վերջին տասնամյակները անցել են Նորվեգիայում՝ Օսլոյի մոտ, որտեղ նա ապրում էր մեկուսացած, ստեղծագործելով մինչև կյանքի վերջը։ Նրա թողած ժառանգության մեծ մասը այժմ պահվում է Օսլոյի Մունկ թանգարանում, որը համարվում է Եվրոպայի կարևորագույն արվեստի կենտրոններից մեկը։
Այսօր Մունկի աշխատանքները շարունակում են ազդեցություն թողնել ոչ միայն կերպարվեստի, այլև կինոյի, հոգեբանության և պոպ-մշակույթի վրա։ Նրա ծննդյան օրը՝ դեկտեմբերի 12-ին, արվեստասերները սիրում են հիշել այն մարդու մասին, ով համարձակվեց պատկերել մարդկային հոգու ամենախոր ու հաճախ՝ մթին տարածքները։
.gif)
